LO in Beweging

Samen bewegen: diversiteit en inclusie in de gymles

Project

Alle jongeren krijgen gymles op school. Toch voldoet slechts 50% van hen aan de beweegrichtlijn van 60 minuten per dag. Het curriculum van de gymles is van oudsher sport georiënteerd. Dit aanbod sluit niet aan bij de beweegbehoefte van alle jongeren. Ook de naschoolse initiatieven vanuit gemeentes richten zich vooral op het doorstromen naar een sport(vereniging). Uit een rondvraag blijkt dat docenten Lichamelijke Opvoeding in grote steden niet goed weten hoe ze moeten omgaan met de toenemende diversiteit van jongeren in hun gymles. Ook hebben zij leerlingen in de klas die geen motivatie tonen tijdens de gymles, maar wel deelnemen aan beweegactiviteiten van buurtinitiatieven. Wat kunnen we leren van deze buurtinitiatieven? Dat onderzoekt het projectteam ‘Samen Bewegen: diversiteit en inclusie in de gymles’.

Doel

Tijdens dit project kijken onderzoekers naar de achterliggende mechanismen van succesvolle buurtinitiatieven. Hoe benut je deze in de gymles waardoor je recht doet aan jongeren met diverse achtergronden, mogelijkheden en identiteiten? Het projectteam voert het onderzoek uit samen met jongeren, ouders, docenten LO, buurtinitiatieven en partners in Amsterdam, Den Haag en Eindhoven.

Mirka Janssen - lector:

Bewegen betekent voor iedereen iets anders. Elke leerling heeft zijn of haar voorkeur in beweegvormen en beweegomgeving. Daar (nog meer) rekening mee houden in de gymles is noodzakelijk. Er zijn namelijk jongeren die de gymles echt als onprettig ervaren.

Methode

  • Leerlingen van 10 middelbare scholen nemen deel aan storytellingbijeenkomsten. Storytelling als onderzoeksmethode gaat uit van het blootleggen van betekenis door het leggen van verhalende verbanden.
  • Leerlingen die meedoen aan een buurtinitiatief nemen ook deel aan dit project. In een bijeenkomst met deze jongeren en hun ouders reflecteren zij op de verschillen tussen de gymlessen en het buurtinitiatief. Onderzoekers leiden deze reflectie aan de hand van de Photovoice-methode. Bij deze methode gebruik je foto's om deelnemers te laten vertellen over hun dagelijkse ervaringen, perspectieven en waarden.
  • Docenten LO, leerlingen en de organisatoren van buurtinitiatieven ontwerpen aan hand van de Design Thinking methode verschillende aanpassingen voor de gymlessen. Onderzoekers testen en evalueren deze aanpassingen op kleine schaal.

Resultaten/producten

  1. Een serie portretten van jongeren en hun ouders over sociale en fysieke inclusie in zowel de gymles als bij verschillende buurtinitiatieven.
  2. Een serie portretten van docenten LO en organisatoren van de buurtinitiatieven waarin hun opvattingen, dilemma’s en het handelingsrepertoire over diversiteit en inclusie zichtbaar is.
  3. Prototypes voor het ontwerpen van aanpassingen in de gymles.
  4. Handvatten voor nieuwe modules in het lesprogramma van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO).

Maatschappelijke impact

Het project draagt bij aan de maatschappelijke uitdagingen van de hbo-onderzoeksagenda. In het bijzonder uitdaging 1: ‘Hoe creëren we een gezonde en vitale samenleving?’

Bijdrage onderwijs en onderzoek

Het project draagt bij aan de complexe maatschappelijke vraagstukken die gaan over een leven lang bewegen, gezondheid en inclusie. Kansenongelijkheid is ook in het bewegingsonderwijs een hardnekkig probleem. Het toepassen van de uitkomsten van dit project in het bewegingsonderwijs, maken gymlessen inclusiever en de kansengelijkheid groter.

Inclusief onderwijs betekent dat docenten LO hun lessen zo inrichten dat deze aansluiten bij de Funds of Knowlegde, belevingswereld en behoefte van iedere leerling. Ook begrijpen docenten LO beter de (thuis/buurt)achtergrond, beweegervaringen en motieven voor bewegen bij verschillende leerlingen.

Het project sluit aan bij de Kennisagenda Sport en Bewegen met de focus op ‘een leven lang bewegen’. Hierin leggen onderzoekers de relatie tussen bewegen en gezondheidsvraagstukken en kaarten zij het belang aan van beweegprogramma’s op maat. Daarnaast levert dit onderzoek in preventieve zin een bijdrage aan de missies ‘Gezondheid’ en ‘Zorg uit het Missie gedreven Innovatiebeleid’, met name de centrale missie: ‘In 2040 leven alle Nederlanders tenminste 5 jaar langer in goede gezondheid, en zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen met 30% afgenomen’.

Betrokken lectoraten

  • Bewegen in en om school (HvA)
  • De pedagogische functie van Onderwijs en Opvoeding (HvA)
  • Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving (Haagse Hogeschool)
  • Move to Be (Fontys Sporthogeschool)

Externe partners

  • Comenius Lyceum, Amsterdam
  • Bindelmeer College, Amsterdam
  • Bredero College, Amsterdam
  • Van Maerlantlyceum, Eindhoven
  • Varendonck College, Eindhoven
  • Yuverta Boskoop, Den Haag
  • Metis Montessori Lyceum, Amsterdam
  • Elde College, Eindhoven
  • Francois Vatel VMBO, Den Haag
  • Favella street
  • 3x3 Unites
  • SK-coaching
  • Dynamo Jeugdwerk
  • LGBT+ Youth Performance
  • MBO Sport en bewegen Opleiding Urban Sport Trainer: Bastiaan Pleizier
  • Windesheim Lectoraat Bewegen, school en sport: Corina van Doodewaard
  • Stichting Leerplan Ontwikkeling: Jacob Nienhuis
  • VU Faculteit gedrags- en bewegingswetenschappen en LEARN!: Anne de Bruijn
  • Gemeente Amsterdam: Floor Popken
  • Kenniscentrum Sport & Bewegen (KCSB)
Gepubliceerd door  Urban Vitality 12 juni 2023

Project Info

Startdatum 01 mrt 2023
Einddatum 28 feb 2025