Kopzorgen: hoofdpijn en kaakklachten
Promotieonderzoek
ProjectHet project 'Kopzorgen' houdt zich bezig met het fysiotherapeutisch zorgproces bij hoofdpijn en kaakklachten. De fysiotherapeut is een specialist op het gebied van het bewegingsapparaat, waar het musculoskeletale systeem onder valt. Daarom is de (gespecialiseerde) fysiotherapeut nauw betrokken bij de diagnostiek en behandeling van patiënten met hoofdpijn en TMD. Echter is hier nog weinig informatie over te vinden in de wetenschappelijke literatuur.
| Financiering: | NWO promotiebeurs |
| Promotoren: | prof. dr. Ria Nijhuis – van der Sanden (Radboud UMC Nijmegen) en prof. dr. Raoul Engelbert (HvA) |
| Co-promotoren: | dr. Caroline Speksnijder (Radboud UMC Nijmegen en UMC Utrecht) en dr. Corine Visscher (ACTA) |
| Lectoraat: | Fysiotherapie - Transitie van Zorg bij Complexe Patiënten |
Hoofdpijn komt vaak voor, met een ‘lifetime’ prevalentie van 77%(1) – 91,3%(2). Spanningshoofdpijn komt het meest frequent voor (punt prevalentie 63,6%) gevolgd door migraine (puntprevalentie 14,7%).(1).
Hoofdpijn komt vaak samen voor met andere musculosketale aandoeningen, waaronder nekklachten(3) en temporomandibulaire disfunctie (TMD)(4). TMD is een overkoepelende term voor klachten in het kaakgewricht en kauwspieren.
Binnen dit promotietraject zijn er 3 overkoepelende onderwerpen die parallel staan aan het fysiotherapeutisch zorgproces:
-
Patiëntkenmerken en epidemiologie
Hierbij wordt gekeken naar de prevalentie van en associatie tussen diverse soorten hoofdpijn bij patiënten met TMD. Daarnaast wordt gekeken wat de invloed is van psychosociale factoren op de hoofdpijn en kaakklachten. Hiermee krijgen we een beter beeld van de patiënt met TMD en hoofdpijn.
-
Diagnostiek
Dit onderdeel houdt zich bezig met het ontwikkelen en valideren van een diagnostische vragenlijst voor hoofdpijn, alsmede het uitvoeren van een systematisch literatuuronderzoek naar de diagnostische middelen bij patiënten met TMD en hoofdpijn.
-
Therapie
Bij het laatste onderdeel wordt er een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van fysiotherapie bij patiënten met TMD en hoofdpijn. Daarnaast wordt gekeken hoe hoofdpijn zich ontwikkeld tijdens TMD behandeling, hoe orofaciaal fysiotherapeuten en patiënten tegen e-Health aankijken tijdens de behandeling en wat de ervaringen hiermee zijn.
Overkoepelende doelen zijn:
- Inzicht in hoofdpijnklachten i.r.t. TMD.
- Optimaliseren fysiotherapeutische zorg.
- Transitie van zorg: medisch specialist ↔ fysiotherapie.
Naast de fysiotherapeut hebben veel (para)medische specialisaties baat bij de inzichten die dit onderzoek kan verschaffen. Multidisciplinaire behandeling bij deze populatie is erg wenselijk, waar veel disciplines in betrokken kunnen zijn: artsen, tandartsen, neurologen, hoofdpijn verpleegkundigen, mondhygiënisten, psychologen, oefentherapeuten en fysiotherapeuten.
Stovner LJ, Andree C. Prevalence of headache in Europe: a review for the Eurolight project. J Headache Pain [Internet]. 2010;11(4):289–99. Available from: http://link.springer.com/10.1007/s10194-010-0217-0
Steiner TJ, Stovner L, Katsarava Z, Lainez J, Lampl C, Lantéri-Minet M, et al. The impact of headache in Europe: principal results of the Eurolight project. Headache Pain [Internet]. 2014;15(1):31. Available from: http://www.thejournalofheadacheandpain.com/content/15/1/31
Ashina S, Bendtsen L, Lyngberg AC, Lipton RB, Hajiyeva N, Jensen R. Prevalence of neck pain in migraine and tension-type headache: A population study. Cephalalgia [Internet]. 2015;35(3):211–9. Available from: http://cep.sagepub.com/content/35/3/211\nhttp://cep.sagepub.com.ezproxy.ugm.ac.id/content/35/3/211.full\nhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24853166
Ballegaard V, Thede-Schmidt-Hansen P, Svensson P, Jensen R. Are headache and temporomandibular disorders related? A blinded study. Cephalalgia. 2008;28(8):832–41.
