Participatiekompas Rechtvaardige Stad Haarlem

Hoe komen in Haarlem besluiten eerlijk, open en samen met bewoners tot stand? Dat is de vraag achter het Participatiekompas; een gezamenlijk opgesteld kader voor rechtvaardige, transparante en inclusieve besluitvorming ontwikkeld door en voor Haarlemmers.
Aanleiding
In maart en mei 2025 organiseerden Stichting Stadsgesprekken en debatcentrum De Pletterij stadsgesprekken over rechtvaardig besluiten met inwoners, organisaties en politici. Uit deze gesprekken ontstond het Participatiekompas(opent in nieuw venster): een kader van principes en afspraken om besluitvorming eerlijker, transparanter en inclusiever te maken. Op 3 september 2025 is het kompas aangeboden(opent in nieuw venster) aan de gemeenteraad van Haarlem, met als doel structurele toepassing in beleid en participatieprocessen.
Onderzoeksvraag
“Hoe kan de notie van ‘de rechtvaardige stad’ bijdragen aan versterking van de lokale democratie en maatschappelijke participatie bij besluitvormingsprocessen in Haarlem.
Maatschappelijke impact
Het kompas bevordert gelijke kansen voor inspraak, transparantie in besluitvorming en erkenning van verschillende stemmen in de stad. Meer gelijkwaardige samenwerking en wederzijds vertrouwen tussen bestuur en inwoners leidt tot rechtvaardiger besluitvorming en groter draagvlak voor beleidskeuzes.
Bijdrage aan onderwijs en onderzoek
Het Participatiekompas biedt concrete praktijkcasuïstiek voor studenten en onderzoekers. Het kan dienen als leer- en toetsingskader: hoe werkt rechtvaardige participatie in de praktijk? Daarnaast biedt het mogelijkheden voor praktijkgericht onderzoek naar toepassing, effecten en doorontwikkeling.
Doel
Participatie en besluitvorming in Haarlem eerlijker, inclusiever en transparanter maken:
- Het versterken van een gemeenschappelijke norm en taal rond samenwerking, participatie en besluitvorming in Haarlem.
- Het bevorderen van een bestuurscultuur die open, inclusief en verantwoord is , waarin inwoners zich gehoord voelen én betrokken worden bij vraagstukken die hen raken.
Vervolgstappen
- Burgerinitiatief om het Participatiekompas te agenderen in de gemeenteraad.
- Raadsessie over participatie en het Participatiekompas.
- Pleiten voor een pilot in Haarlem.
Met dit kompas hebben Haarlemmers zelf opgeschreven wat ze verwachten van bestuurders én van elkaar. Het is een krachtig signaal: samen beslissen over de toekomst van Haarlem.

Asis Aynan
Programmamanager, Centre of Expertise Rechtvaardige Stad
Onderzoeksteam
Betrokken vanuit de HvA
Externe partners
- Stichting Stadsgesprekken Haarlem
- Debatcentrum De Pletterij
- Gemeente Haarlem
- Actieve bewonersgroepen
Locatie
Haarlem
Contact
Meer weten? Neem contact op met Asis Aynan