Kenniscentrum Maatschappij en Recht

Speelvriendelijke steden

Project

Er zijn steeds meer kinderen in Nederland met bewegingsarmoede, overgewicht en geringe motorische vaardigheden. Om kinderen gezonde en fitte volwassenen te laten worden, is het van belang om hen te stimuleren meer te bewegen. Eén manier om dit te bereiken is het beter faciliteren van buitenspelen. Buitenspelen heeft niet alleen een positief effect op de lichamelijke en geestelijke gezondheid, maar ook op motorische, cognitieve en sociale vaardigheden.

Om in te kunnen spelen op deze voordelen is het van belang om meer kennis te krijgen over de vraag waar, hoe en met wie kinderen buiten spelen en hoe zij verschillende speelplekken beleven en ervaren. De Haagse Hogeschool is met de Hogeschool van Amsterdam gestart met een tweejarig onderzoek naar buitenspelen in Delft (Tanthof), Den Haag (Morgenstond) en Amsterdam (Kolenkitbuurt/Overtoomse Veld).

Vergroten van speelplezier

Door kwalitatief onderzoek uit te voeren met en vanuit het perspectief van kinderen, willen we antwoord geven op de vraag welke factoren een bijdrage leveren aan het vergroten van de speelduur en het speelplezier van basisschoolkinderen (6-12 jaar). Deze inzichten toetsen we aan de ideeën en huidige beleidsinstrumenten binnen de gemeenten, waarna we tools en handelingsperspectieven willen aanreiken voor het ontwerpen, programmeren en beheren van speelvriendelijke steden.

Onderzoek Kolenkitbuurt en Overtoomse Veld

De Kolenkitbuurt en Overtoomse Veld zijn de afgelopen twintig jaar vernieuwd en verdicht. In de stedelijke vernieuwing is op verschillende manieren rekening gehouden met speelruimte. In deze buurten bestaat het onderzoek uit een vergelijkbare aanpak als in Delft en Den Haag. De bijdrage vanuit de HvA bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder:

  • We observeren in Kolenkitbuurt/Overtoomse Veld a) wie er buiten speelt, b) waar kinderen buitenspelen, c) welke activiteiten ze ondernemen en d) met wie de kinderen buitenspelen.
  • Op enkele van de veel gebruikte speelplekken wordt het speelgedrag van de kinderen meer uitvoerig geobserveerd om meer inzicht te krijgen in hoe kinderen daar spelen en met welke speelattributen.
  • Kinderen worden gevraagd om foto’s te maken van de plekken waar zij buitenspelen. Deze foto’s vormen vervolgens de basis voor groepsgesprekken over hun wensen, beleving en ervaringen.
  • Met kinderen wordt er een wandeling door de wijk gemaakt, waarbij zij de route bepalen, verhalen vertellen en bevraagd worden over hun leefomgeving en ervaringen (walk-along method).
  • We maken een toetsingskader voor het beoordelen van speelplekken om zo het potentieel gebruik van speelplekken vast te stellen.
  • We interviewen ouders van kinderen over hun overwegingen en dilemma’s om als gezin in de Kolenkitbuurt en Overtoomse Veld te (blijven) wonen.
  • We analyseren beleidsdocumenten en interviewen gemeenteambtenaren en medewerkers van corporaties om meer inzicht te krijgen in hun visie en hun werkwijze.
  • We organiseren bijeenkomsten met de onderzoekers en gemeenteambtenaren om de tussentijdse onderzoeksresultaten te bespreken en op zoek te gaan naar handelingsperspectieven om tot meer speelvriendelijke steden te komen.

Samenwerking

Het project Speelvriendelijke Steden is een samenwerking tussen diverse kennisinstellingen, gemeenten en maatschappelijke organisaties. Vanuit de Hogeschool van Amsterdam is het lectoraat Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken, het lectoraat Jeugdzorg en het lectoraat Bewegen In en Om School betrokken.

Vanuit De Haagse Hogeschool werken er drie lectoraten mee aan het onderzoek, namelijk het lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving, het lectoraat Grootstedelijke Ontwikkelingen en het lectoraat Public Governance. Zie hieronder het overzicht van alle deelnemende partijen:

Hogescholen/universiteiten:
De Haagse Hogeschool
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool Windesheim
Universiteit Utrecht
TU Delft

Gemeenten:
Gemeente Amsterdam
Gemeente Delft
Gemeente Den Haag

Overige organisaties:
Jantje Beton
IVN Natuureducatie
Platform Stad en Wijk
Child in the City Foundation

Dit onderzoek is medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Maatschappij en Recht 21 februari 2024

Project Info

Startdatum 01 jun 2022
Einddatum 01 jun 2024

Contact

Ivan Nio