Piek in pakketten

Walther Ploos van Amstel, HvA-lector Citylogistiek, in de media over stadslogistiek tijdens topdrukte voor pakketbezorging en bevoorrading

2 dec 2020 00:00 | Urban Technology

Black Friday, Cyber Monday, Sinterklaas en Kerst: de laatste maanden van het jaar betekenen topdrukte voor de pakkettenmarkt en bevoorrading. In tijden van corona betekent het zelfs records voor onlinebestellingen en webwinkels. Dat heeft enorme impact op de stadslogistiek. Hoe kunnen we die efficiënter en duurzamer inrichten?

Drie bestelbusjes staan in een straat dubbel geparkeerd om op tijd een Sinterklaascadeau af te leveren. En op het kruispunt hoor je getoeter van een bestelbusje vanwege filevorming in de drukke binnenstad. Maar de TringTring-vrachtfiets rijdt er met een inhaalmanoeuvre via de stoep eenvoudig omheen. Zou de vrachtfiets, ook wel cargobike, dé oplossing kunnen zijn? Pakketleveringen in en bevoorrading van steden zijn vooralsnog rampzalig georganiseerd, zegt Walther Ploos van Amstel, lector Citylogistiek bij de Hogeschool van Amsterdam (HvA), aan het Financieele Dagblad .

De huidige situatie

Onze ergernis aan stadsdrukte moeten we alleen niet botvieren op de bezorgers, zegt Ploos van Amstel in NRC . ‘Zij zijn bovendien maar één onderdeel van een veel groter verhaal. In een wijk van zo'n drieduizend woningen komen elke dag zes tot tien bestelauto's vierhonderd pakjes brengen. Tel daarbij op de ruim twintig voertuigen van Picnic, Albert Heijn en Jumbo. De lokale supermarkten, horeca en kantoren ontvangen op hun beurt dagelijks tien tot twintig vrachtwagens. Vergeet ook niet alle afvalinzamelaars en de bijna honderd servicebusjes van de loodgieter, verwarmingsmonteur, schilder, Miele-reparateur, keukenbouwer en thuiszorgmedewerkers. En 's avonds melden zich nog eens twee- tot driehonderd maaltijdbezorgers.’

Kan het efficiënter en duurzamer?

Met in 2025 emissievrije zones in de stad en de deadline van het Parijs-akkoord in 2030 in het verschiet, moet dit efficiënter en duurzamer. Daarom wordt steeds vaker de cargobike genoemd om de stadslogistiek schoner te krijgen. ‘Maar ook zonder die milieu-eisen wint de cargobike’, stelt Ploos van Amstel in het Algemeen Dagblad . ‘Steden maken de centra steeds autoluwer en parkeerplaatsen op straat verdwijnen of worden peperduur. Cargobikes nemen minder ruimte in dan bestelauto's en parkeren gratis. Nog een voordeel: de vrachtfiets is in de stad vaak sneller dan de auto en kan ook in de voetgangersgebieden komen. Files of opstoppingen zijn geen probleem.’

Pakketten en goederen bundelen en concentreren

Daarnaast is er veel winst te behalen door pakketten en goederen te bundelen en te concentreren, stelt Ploos van Amstel. Onder de rook van Amsterdam wordt volgend jaar een speciaal bedrijventerrein gebouwd, City Logistics Innovation Campus (CLIC), voor bedrijven die zich bezighouden met stadsvervoer. Het logistieke complex moet een broedplaats, testlocatie en centraal overslagpunt voor goederen (hub) worden, waar Ploos van Amstel bij betrokken is. Op de campus komen webwinkels, foodbedrijven, cateraars, automotive- en IT-bedrijven samen. Bedrijven die steeds meer moeite hebben om hun bestellingen tegen lage transportkosten en op tijd in de stad te krijgen.

Logistiek van afhaalpunten

Naast het feit dat er een grote kans is dat veel Sinterklaascadeaus niet op tijd geleverd kunnen worden door piekmomenten in coronatijd, is er nog een andere uitdaging: de afhaalpunten. Afhaalpunten kunnen leiden tot minder CO2-uitstoot in de pakketbezorging als meer consumenten gebruikmaken van afhaalpunten en als de bereikbaarheid van de afhaalpunten wordt vergroot, schrijft Ploos van Amstel .

Hoe meer pakketten bij het afhaalpunt worden geleverd, hoe minder vaak de bezorger hoeft te stoppen bij huishoudens. Zo kunnen pakketten gebundeld worden en hoeven er minder rondes door de wijk gemaakt worden. Nederland telt bijna tienduizend afhaalpunten. Dat lijkt veel, maar dat valt vies tegen. 16% tot 52% van de huishoudens beschikt over minimaal één afhaalpunt of pakketkluis op loopafstand. Daarom zouden meer afhaalpunten noodzakelijk zijn, die voor zowel consument als bezorger goed bereikbaar zijn.

Lectoraat Citylogistiek

Binnen het lectoraat Citylogistiek van Centre of Expertise Urban Technology wordt onderzocht hoe binnensteden en woonwijken op het groeiende vrachtverkeer moeten inspelen; welke kansen zijn er voor slimme en schone stadslogistiek? Onderzoeksthema’s zijn onder meer de inzet van zero-emissievoertuigen (ook licht elektrisch), horecabevoorrading, afval, bouwlogistiek, servicelogistiek en publieke inkoop. Het praktijkonderzoek kijkt daarbij naar nieuwe verdienmodellen, slimme logistieke concepten, innovatieve technologie, stadshubs en overheidsbeleid.