Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding

Promotieonderzoek van Robert Hamerslag

De rol van sociaal-emotionele en gedragsmatige aanpassingsproblemen bij het leerproces van kinderen in de groepen 2 en 3 van de basisschool

Project

In de transitie van kinderopvang naar de basisschool heeft een niet onaanzienlijk aantal kinderen aanpassingsproblemen. Dit kan leiden tot sociaal-emotionele problemen die ongunstig uitwerken op de leerresultaten.

Vanaf de leeftijd van vier jaar gaat de basisschool een belangrijke rol spelen in het leven van kinderen. Hier gaan een aantal grote uitdagingen mee gepaard. Het dagelijkse gezinsleven, de dagopvang en de voorschool maken plaats voor een steeds meer schoolse aanpak. Ook moeten kinderen integreren in een nieuwe, grote groep leeftijdsgenoten en relaties opbouwen met volwassenen die verschillende rollen en verschillende verwachtingen hebben. Een aanzienlijk percentage ondervindt problemen in deze fase en bij deze groep kunnen aanpassingsproblemen ontstaan die zich uiten in erg druk, oppositioneel of agressief gedrag, maar ook als teruggetrokken/zeer verlegen of niet-betrokken gedrag. Deze gedrags- en/of sociaal-emotionele problemen zijn veelal voorspellers van (toekomstige) slechte(re) resultaten op cognitieve schoolprestaties.

Adjustment Scales of Early Transition in Schooling

De kern van dit project is inzicht te verkrijgen in welke mate sociaal-emotionele en/of gedragsmatige aanpassingsproblemen een rol spelen bij het leerproces van kinderen in de groepen 2 en 3 van de basisschool. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van een in Nederland niet eerder onderzocht meetinstrument: de ‘Adjustment Scales of Early Transition in Schooling’ (ASETS) (McDermott, Watkins, Rovine & Rikoon, 2013; 2014). De ASETS is in de VS ontwikkeld om gedrag systematisch te observeren binnen een situationeel kader en zo met wie of wat en waar de problemen zich precies manifesteren in beeld brengen. Het is nog niet eerder als diagnostisch instrument in de praktijk gebruikt. Voor dit doel wordt de ASETS vergeleken met in Nederland veelgebruikte screeningsinstrumenten. Een praktische toepassing kan mogelijk perspectief bieden voor leerkrachten en intern begeleiders bij het geven van gerichte emotionele steun of als hulpmiddel bij interventies. Dit onderzoek moet uitwijzen of de Nederlandstalige versie van de ASETS voor scholen - mits adequaat toegepast - een bruikbaar instrument is.

Naam onderzoeker

Dhr. R.H. Hamerslag

Promotoren

Prof. Dr. R.J. Oostdam
Prof. dr. R.G. (Ruben) Fukkink

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding 29 maart 2023

Project Info

Startdatum 01 jan 2019
Einddatum 01 apr 2023

Contact

Robert Hamerslag

Locatie

Kohnstammhuis (KSH) | Amstelcampus

Wibautstraat 2-4

1091 GM Amsterdam

020 599 5555