Food Network HvA

LEEV! GLI-VB

Project

Mensen met een verstandelijke beperking bewegen vaak te weinig, hebben ongezonde voedingsgewoonten en ontwikkelen op jonge leeftijd al diverse gezondheidsproblemen. Dit zorgt voor een groter risico op leefstijlziektes. Leefstijlondersteuning bij deze groep vraagt om een speciale aanpak. Zorgprofessionals moeten rekening houden met het individu (mate van verstandelijke beperking en mobiliteitsproblemen), de directe omgeving (familieleden en begeleiders) en locatie/organisatie (visie en beleid). Binnen het project LEEV! ontwikkelen onderzoekers een gepersonaliseerde leefstijlinterventie voor zorgprofessionals die zij kunnen inzetten bij mensen met een verstandelijke beperking.

Het vormgeven en borgen van leefstijlondersteuning bij mensen met een verstandelijke beperking blijkt complex. Oorzaken: grote persoonlijke verschillen binnen de doelgroep en het grote aantal betrokken zorgprofessionals vanuit verschillende disciplines. Bovendien beschikken zorgorganisaties vaak over weinig visie en beleid rondom het ondersteunen van een gezonde leefstijl. Dit zorgt voor onvoldoende randvoorwaarden om uitvoerende professionals in hun kracht te zetten en een gepersonaliseerde leefstijlinterventie aan te bieden.

Onderzoeker Bas Valentin:

Mensen met een verstandelijke beperking leven relatief gezien ongezond en de negatieve gevolgen van deze leefstijl worden steeds duidelijker zichtbaar. Met een prachtig consortium zetten we ons de komende jaren in voor het verbeteren van de leefstijl op verschillende niveaus: persoonlijk, interpersoonlijk en locatie. Door een persoonlijke integrale aanpak willen we een duurzame gedragsverbetering teweeg te brengen.

Doel

Het opleveren van een gepersonaliseerde leefstijlinterventie die zorgprofessionals zoals fysiotherapeuten, diëtisten en leefstijlcoaches, ondersteunt bij het aanbieden van een effectieve leefstijlondersteuning bij mensen met een verstandelijke beperking, hun naasten en begeleiders.

Methode

  • Stap 1: het ontwikkelen van een interventieoverzicht van effectieve strategieën, (meet)methoden en handvatten voor een gepersonaliseerde leefstijlinterventie. Onderzoekers doen dit aan de hand van het Sociaal Ecologisch Model voor gezondheidsbevordering. Daarnaast hebben zij speciale aandacht voor de verschillende cognitieve niveaus van een verstandelijke beperking.
  • Stap 2: onderzoek naar de acceptatie en haalbaarheid van de leefstijlinterventie.
  • Stap 3: onderzoek naar de effectiviteit van de gepersonaliseerde leefstijlinterventie.

Verwachte resultaten/producten

  • Een Gecombineerde Leefstijlinterventie voor mensen met een verstandelijke beperking, gericht op het individu, de zorg en de omgeving (de LEEV! GLI-VB).
  • Een toolbox die bestaat uit (meet)methoden en interventies voor het cognitieve niveau van verschillende doelgroepen. Uitvoerende leefstijlprofessionals kunnen geschikte (meet)methoden en interventies uit de toolbox kiezen en inzetten.
  • Toetsing van de toepasbaarheid en effectiviteit van deze Gecombineerde Leefstijlinterventie voor mensen met een verstandelijke beperking.

Verwachte maatschappelijke impact

Achter dit project staat een consortium van verschillende kennispartners en zorginstellingen door heel Nederland. Daarmee is kennis over alle leefstijlthema’s gedekt. Ook komt de theoretische en praktijkgerichte kennis samen waarmee onderzoekers verwachten een realistische en uitvoerbare leefstijlinterventie te ontwikkelen. Met de leefstijlinterventie dragen zij bij aan een actief en gezond leven bij mensen met een verstandelijke beperking.

Bijdrage aan onderwijs en onderzoek

Dit promotieonderzoek is een aanvulling op het huidige werk van het lectoraat Voeding en Beweging van de HvA. Binnen het lectoraat ligt er een goed fundament om breder te kijken naar speciale doelgroepen, zoals mensen met een verstandelijke beperking. Onderzoekers kunnen de ontwikkelde kennis binnen het lectoraat over voeding en gecombineerde leefstijlinterventies inzetten voor dit promotieonderzoek. In het bijzonder zijn er nog veel kennishiaten op het gebied van voeding van mensen met een verstandelijke beperking. Inzichten implementeren onderzoekers in de praktijk van leefstijlprofessionals.

Onderzoeksteam

  • Bas Valentin
  • Josje Schoufour
  • Peter Weijs
  • Aly Waninge
  • Alyt Oppewal

Betrokken lectoraten/onderzoeksinstellingen

  • Lectoraat Voeding en Beweging (Hogeschool van Amsterdam)
  • Lectoraat Healthy Ageing, Allied Healthcare and Nursing (Hanze Hogeschool Groningen)
  • Afdeling Huisartsgeneeskunde, Leerstoel Geneeskunde voor Verstandelijk Gehandicapten (Erasmus MC Rotterdam)

Externe partners

  • Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing (Hanzehogeschool Groningen)
  • Lectoraat Voeding en Beweging (Hogeschool van Amsterdam)
  • Academische Werkplaats EMB (Rijksuniversiteit Groningen)
  • Academische Werkplaats GOUD (Erasmus Universitair Medisch Centrum)
  • Academische Werkplaats Sterker op Eigen Benen (Radboud Universitair Medisch Centrum)
  • Special Heroes Nederland
  • VB-Belangenplatform Drenthe
  • Practoraat Vitaliteit (Alfa-college Groningen)
  • Kernteamorganisaties Cosis, Alliade, Koninklijke Visio, De Zijlen, De Trans, Maykehiem, Bartiméus, 's Heeren Loo, Abrona
  • Nederlandse Vereniging van Fysiotherapeuten voor verstandelijke gehandicapten
  • Beroepsvereniging leefstijlcoaches
  • Diëtiek Verstandelijke Gehandicaptenzorg
  • Kenniscentrum Sport en Bewegen
  • Leer Zelf Online
  • Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland
  • Zorgverzekeraars en -kantoren, gemeenten, provinciale sportraden
Gepubliceerd door  Urban Vitality 2 december 2022

Project Info

Startdatum 01 sep 2022
Einddatum 31 aug 2026