Centre for Economic Transformation | CET

Jongeren en schulden

Onderzoek naar economische zelfstandigheid van jongeren

Project

Schulden blijken een grote hindernis voor jongeren in de ontwikkeling naar zelfstandigheid. In fieldlab Zuidoost werken we aan financiële zelfredzaamheid.

Jongeren in Zuidoost

Drie vette telefoonrekeningen, een handvol boetes en een cursus om de rijbevoegdheid terug te krijgen; het resultaat is schuld. Een flink aantal jongeren in Zuidoost bevindt zich in een kwetsbare positie. Een van de grootste hindernissen in de ontwikkeling naar zelfstandigheid blijken schulden. Als er eenmaal schulden in het spel zijn, is het moeilijk voor jongeren om op andere levensgebieden de juiste beslissingen te nemen.

Kennis in praktijk

Volgens Shah, Mullainathan en Shafir (2012) legt schaarste, in dit geval geldgebrek, een groot beslag op het denkvermogen. Dit leidt vaak tot keuzes die op de lange termijn voor grotere problemen zorgen, zo ook voor de jongeren, die centraal staan in dit project. Met dit project zoeken we samen met partners in de praktijk naar nieuwe, meer passende vormen van ondersteuning voor het bevorderen van financiële zelfredzaamheid en economische zelfstandigheid van jongeren.

Verbetering in financiele situatie

Zo kijken we naar de mogelijkheden voor jongeren om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen zoals de competentie om de juiste afweging te kunnen maken in bepaalde omstandigheden én om vooruit te kunnen plannen en denken. We combineren de kennis en het aanbod van organisaties in Zuidooost met de laatste evidence based methodieken en vooral met de inzichten van jongeren in hun situatie en hun behoeften om verbetering in hun situatie te brengen. Het project richt zich op jongeren van 15 tot en met 24 jaar, die een ROC-opleiding (gaan) volgen of school hebben verlaten zonder startkwalificatie.

Vanuit stadsdeel Zuidoost is Coby Kroon contactpersoon (coby.kroon@amsterdam.nl)

Jongeren zelf betrekken

Het hebben van schulden is een belangrijke hindernis in de ontwikkeling van jongeren naar zelfstandigheid, en dat geldt ook voor jongeren uit stadsdeel Zuidoost. Als er eenmaal schulden in het spel zijn, is het voor jongeren moeilijk om op andere levensgebieden de juiste beslissingen te nemen. Centrale vraag van het project Jongeren en schulden is: hoe kunnen we in Zuidoost, samen met onze partners, vernieuwde en meer passende vormen van ondersteuning vinden om de financiële zelfredzaamheid en economische zelfstandigheid van de jongeren te verbeteren? En het allerbelangrijkste: hoe denken jongeren uit Zuidoost hier zelf over? Want uitgangspunt is dat jongeren worden betrokken bij het vinden van de oplossingen.

Het project is erop gericht om de aansluiting tussen aanbod en ondersteuningsbehoefte in kaart te brengen en deze aansluiting te verbeteren. Uit gesprekken met professionals in Amsterdam en uit wat bekend is over ondersteuningsprojecten in Nederland, blijkt dat die aansluiting verre van optimaal is. Anders gezegd: er lijkt een mismatch te zijn tussen de vraag van jongeren en het aanbod uit het veld.

In kaart brengen

Het project kent daarmee een tweeledig doel. Ten eerste het in kaart brengen van het huidige ondersteuningsaanbod in Amsterdam Zuidoost op het terrein van financiële zelfredzaamheid en economische zelfstandigheid. Zes vierdejaars studenten hebben het aanbod voor jongeren in Zuidoost geïnventariseerd. Door interviews met professionals hebben ze daarnaast een eerste indruk gekregen van succes- en faalfactoren van het aanbod.

Wat willen jongeren zelf

Ten tweede van jongeren zelf horen waar hun ondersteunings- en leerbehoeften liggen. Daarbij gaat het zowel om de situatie op het moment van bevragen, als om de mate waarin jongeren op dat moment denken voorbereid te zijn op wat er van ze wordt gevraagd als ze daadwerkelijk op zichzelf zijn aangewezen. Wat is de behoefte van de jongeren, hoe staan ze er op dat moment voor, welke problemen verwachten zij en welke oplossingen zien zij om hun financiële redzaamheid en economische zelfstandigheid te vergroten.

Onderzoek op ROC scholen

Niet alle jongeren uit Zuidoost gaan naar een ROC-vestiging in Zuidoost, omdat op de verschillende ROC-vestigingen deels andere opleidingen worden aangeboden. Daarom is de vragenlijst bij vijf vestigingen van het ROC van Amsterdam (ROCvA) uitgezet. Vanuit de HvA zijn derdejaars studenten Bestuurskunde en tweedejaars studenten Toegepaste Psychologie ingezet om langs de ROC’s te gaan. Tijdens een specifieke les, bijvoorbeeld maatschappijleer, hebben zij iets verteld over het doel van het onderzoek. Daarna is de leerlingen gevraagd om de vragenlijst ter plekke online in te vullen. Dit resulteerde in 992 bruikbare ingevulde enquêtes, waarvan ongeveer een derde van jongeren uit Zuidoost.

Bij de analyse zijn de onderzoeksgegevens van jongeren die niet in Zuidoost wonen ook gebruikt, omdat daarmee inzicht kon worden verkregen welke verschillen er zijn tussen jongeren uit verschillende stadsdelen en van verschillende opleidingen. Die verschillen bleken niet heel groot. Een uitgebreider databestand geeft bovendien de mogelijkheid om robuustere analyses uit te voeren en een beter beeld te krijgen van wanneer en onder welke condities een jongere al dan niet financieel redzaam is en/of goed voorbereid op economische zelfstandigheid.

Evaluatie op effecten

De volgende stap in het project is dat samen met praktijkpartners drie à vier projecten worden geselecteerd die worden geëvalueerd op hun effectiviteit. We meten hierbij zowel de feitelijk vast te stellen vooruitgang als de beleving van de jongeren.

Urban Management en Nationaal Fonds Kinderhulp financieren

Het onderzoek wordt mede gefinancierd door Nationaal Fonds Kinderhulp en HvA speerpunt Urban Management. Nationaal Fonds Kinderhulp is partner van het Fieldlab Zuidoost omdat zij graag wil bijdragen aan de toekomst van jongeren die te maken krijgen met armoede. Kinderhulp helpt al sinds 1959 kinderen in armoede en heeft recent haar doelgroep uitgebreid tot 21 jaar. Het is belangrijk dat ook jongvolwassenen op een betere manier geholpen wordt zodat ze kunnen bouwen aan een toekomst met goede vooruitzichten.

Kinderhulp

Gepubliceerd door  Urban Governance 10 november 2016

Project Info

Startdatum 05 nov 2015

Contact

Roeland van Geuns