Talentenprogramma Leiderschap Circulaire Transitie

Van plankenkoorts was weinig te merken bij de regionale voorronde van de landelijke Hackathon voor de Circulaire Economie. Studenten van de hogescholen in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam pitchten in amper twee minuten hun ideeën voor verduurzaming van de textielsector in Nederland. Die waren stuk voor stuk origineel en goed doordacht. ‘Jullie hebben in vier dagen tijd enorm veel werk verzet,’ aldus de jury. Oplossingen liepen uiteen van een label voor circulaire kleding (met beloningssysteem voor de duurzame koper), en een aanpak voor het ophalen van afgedankte kleding bij mensen thuis tot een technologie die textiel gemakkelijker te recyclen maakt.

De hackathon vormde het sluitstuk van de eerste editie van het Landelijk Talentprogramma ‘Leiderschap voor de Circulaire Transitie’. Yanti Slaats, themaregisseur Circulaire Transitie bij de HvA en één van de organisatoren van de hackathon, vertelt: ‘Willen we in 2050 een 100 procent circulaire economie, dan moeten we daar nu al mensen voor opleiden. Dat gaat verder dan inhoudelijke kennis. Systeemdenken, leiderschap, ondernemersvaardigheden en multidisciplinaire samenwerking zijn minstens zo belangrijk.’

Voortrekkersrol

Het idee voor het landelijk talentprogramma , bedoeld voor mbo-, hbo- en wo-studenten, is ontstaan in het lectorenplatform Circulaire Economie, waar onze lector Inge Oskam (Circulair Ontwerpen en Ondernemen) bij aangesloten is. Het talentprogramma werd georganiseerd door de Hogeschool van Amsterdam (HvA), samen met vijf andere hogescholen en het Groene Brein . Veertig studenten uit heel Nederland - waaronder zes van de HvA - volgden vier maanden (oktober 2021 t/m januari 2022) lang online masterclasses over onderwerpen als systeemdenken, leiderschap en circulair ondernemen. Daarnaast namen ze deel aan een regionaal programma waarin ze hun kennis en vaardigheden konden toepassen in een praktijkcase. Aan de afsluitende landelijke hackathon konden ook studenten die niet het hele traject hadden doorlopen deelnemen.

Circular Dreams

De deelnemende HvA-studenten - ze waren verbonden aan de faculteiten Business en Economie, Techniek en DMCI (AMFI) - verdiepten zich tussen oktober en januari in Circular Dreams , leverancier van hergebruikt bedtextiel. Ze onderzochten onder meer hoe dit jonge bedrijf zijn business-model nog circulairder kon maken. ‘Deze regionale case was mooi in lijn met het onderwerp van de afsluitende hackathon voor het landelijke programma: een circulaire mode- en textielindustrie,’ zegt Rob Lubberink, docent-onderzoeker Circulaire Economie bij de HvA en samen met Slaats verantwoordelijk voor de invulling van het regionale programma.

Lubberink vond het leuk om te zien hoe nieuwsgierig en betrokken de studenten waren: ‘Ze stelden kritische vragen.’

Trots

Het traject kwam bovenop het normale onderwijsprogramma en dat maakte het uitdagend. ‘De coronamaatregelen maakten het er ook niet gemakkelijker op. De meeste sessies verliepen online. Des te trotser ben ik op wat de studenten met elkaar hebben bereikt,’ aldus Lubberink.

Voor Rick Veenemans, die aan de HvA de master Global Sustainable Business Management volgt, bood het talentenprogramma een mooie kennismaking met de circulaire economie. Hij ontwikkelde samen met medestudenten een stappenplan voor textielbedrijven die willen verduurzamen, met tips voor hoe je materiaal bijvoorbeeld kunt herkleuren.

Bedrijfsvoering omgooien

Circulair werken is gemakkelijker gezegd dan gedaan, ontdekte Veenemans. ‘Bedrijven moeten er hun bedrijfsvoering radicaal voor omgooien en een hele nieuwe supply-chain opzetten. Dit terwijl zeker textielbedrijven met veel verschillende tussenpersonen te maken hebben en vaak vast zitten aan meerjarencontracten. Zoiets verander je niet in een paar maanden. Daarbij komt dat voor echt circulaire oplossingen ook de consument zijn gedrag moet veranderen.’

Voor Zineb Amine, student Civiele Techniek bij de HvA, vormde het talentenprogramma een mooie aanvulling op haar stage bij ingenieursbureau Arcadis. ‘In de masterclass over systeemdenken heb ik geleerd dat je goed moet kijken naar de impact van je oplossing voor andere partijen, zowel binnen als buiten je eigen supply-chain. En van de lessen over biomimicri heb ik geleerd dat ook eenvoudige oplossingen een groot verschil kunnen maken.’

Sales en marketing

Bij Circular Dreams maakte de technisch goed onderlegde studente kennis met sales en marketing. ‘Ik heb de ondernemers advies gegeven voor hoe ze social media kunnen inzetten om hun visie en producten onder de aandacht te brengen,’ vertelt Amine. Je hoeft geen business-achtergrond te hebben om met marketing aan de slag te gaan, benadrukt ze, ‘Zolang je je maar goed in het onderwerp verdiept.’

Voor organisatoren Slaats en Lubberink smaakt het talentenprogramma naar meer. ‘Het is een mooi voorbeeld van hoe we als hogescholen onze krachten kunnen bundelen. Samen komen we tot nog betere ideeën, en hebben we de capaciteit om grote onderwijsprogramma’s als dit tot een succes te maken,’ zegt Slaats. ‘En dankzij het initiatief weten we elkaar nu nog beter te vinden in onderwijs en onderzoek.’