Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding

Taalvaardigheid nodig in wetenschaps- en technologie onderwijs

Natuurwetenschappelijk redeneren kun je leren

6 jun 2023 09:35 | Faculteit Onderwijs en Opvoeding

Het HvA lectoraat ‘Didactiek van de Betavakken’ krijgt een subsidie van het Nationaal Regieorgaan Onderzoek om verder onderzoek te doen naar de manier waarop taalvaardigheid kan worden ingezet binnen wetenschaps- en technologie onderwijs. Bij lessen over wetenschap en technologie leren leerlingen in het basisonderwijs de wereld om hen heen te begrijpen en onderzoeken. Maar hoe breng je als leerling datgene wat je ziet en analyseert nu goed onder woorden?

Taal speelt een sleutelrol in het begrijpen en verklaren van de waarnemingen en ervaringen om ons heen. Dat bevestigt het HvA-onderzoeksproject ‘Minds-On’ waarbinnen een didactisch instrument is ontwikkeld bestaande uit lessen waar leerlingen experimenten zowel opzetten als uitvoeren (hands-on), en zij met behulp van een interactief diagram hierover leren te redeneren (minds-on). Het instrument biedt leerkrachten handvatten om leerlingen te helpen redeneren en zodoende wetenschaps- en technologie onderwijs te realiseren.

Subsidie voor vervolgonderzoek

Maar er is nu meer nodig. Leerlingen redeneren, maar specifieke vaktaal met betrekking tot de wetenschap en technologie mist. Anders gezegd, de vocabulaire van het kennisdomein zelf ontbreekt. Ze kunnen op dit gebied slechts beperkte redeneervaardigheden toepassen. Het lectoraat ‘Didactiek van de Bètavakken’ van de HvA heeft onlangs een subsidie van het Nationaal Regieorgaan Onderzoek gekregen om met het vervolgproject ‘Minds-On Taal’ verdieping aan te brengen en te onderzoeken wat nodig is om de vaktaal van leerlingen op het juiste kennisniveau te krijgen.

Natuurwetenschappelijke taalvaardigheid

In het nieuwe ‘Minds-on Taal’-onderzoeksproject krijgt het eerder ontwikkelde didactische instrument verdere aanvulling. Er komen nieuwe activiteiten, werkvormen en interacties bij vanuit de taaldidactiek met specifiek aandacht voor het aanleren van domein specifieke woorden en het ondersteunen van natuurwetenschappelijk redeneren. Dit vernieuwde didactische instrument stimuleert en ontwikkelt de natuurwetenschappelijke taalvaardigheden van leerlingen met een bijbehorende specifieke woordenschat. Hiermee ontstaat een integratie van taalvaardigheid binnen het wetenschaps- en technologie onderwijs.

Aansluiten op de praktijk

De groepen 7 en 8 van verschillende basisscholen in Amsterdam en omgeving mogen het nieuwe instrument in de ontwerp- en evaluatiefase uitproberen. Alle ervaringen bieden input om het instrument verder door te ontwikkelen zodat het goed aansluit op de praktijk en het instrument straks breed binnen het onderwijs kan worden ingezet.