EU reikt diversiteitsprijs uit voor HvA-project

24 mei 2023 14:46 | Kenniscentrum FDMCI

Een project waar HvA-onderzoekers bij betrokken zijn, heeft deze week een nieuwe burgerwetenschapsprijs van de Europese Unie gewonnen voor ‘diversiteit en samenwerking’. De EU heeft de prijzen voor burgerwetenschap in het leven geroepen om onderzoek met en door burgers te stimuleren. De prijs wordt uitgereikt in september tijdens het festival Ars Electronica.

Het project ‘Urban Belonging’, waaraan het HvA-lectoraat Visual Methodologie van Sabine Niederer heeft meegewerkt, wint deze nieuwe Europese prijs in de categorie Diversiteit, en krijgt daarmee 20.000 euro. De winnaars zijn deze week namens de EU bekendgemaakt op een persconferentie; de prijsuitreiking volgt in september in Oostenrijk.

Minderheden betrokken

Onderzoekers van de HvA, Aalborg University en IT University Copenhagen, en stedelijk ontwerpers van Gehl hebben het onderzoek 'Urban Belonging' uitgevoerd samen met leden van minderheidsorganisaties in Kopenhagen. Deze bewoners hebben op nieuwe manieren inzichtelijk gemaakt hoe zij hun stad ervaren. De deelnemers rekenden zichzelf tot een minderheid, omdat zij bijvoorbeeld doof zijn, LHBTIQ+, dakloos, tot een etnische minderheid horen, een fysieke beperking hebben of leven met psychische kwetsbaarheid.

Accepteer de marketingcookies om deze video te zien

Video Urban Belonging

Met telefoon op pad

De ruim 33 deelnemers gingen voor dit project onder meer 10 dagen met een telefoon op pad, om met foto’s en filmpjes vast te leggen hoe zij de stad beleven, en waar zij zich wel of niet thuis voelen. Zij gebruikten hiervoor een photovoice-app waarmee ze in totaal ruim 1000 beelden verzamelden, van voor hen veelzeggende plekken en situaties, en konden reageren op foto’s die anderen hadden genomen. Vervolgens interpreteerden de deelnemers de data (ook de afgelegde routes) samen met de onderzoekers, en verwerkten deze tot illustraties, visualisaties en verhalen (storytelling).

Rolstoel op fietspad

Verschillende plekken laten goed zien dat deze groepen vaak niet worden meegenomen in het stedelijk ontwerp. Zelfs de plekken waarbij wél gedacht wordt aan bepaalde groepen bewoners, missen soms hun uitwerking. Zoals een route door het bos, waarbij ook gedacht is aan mensen in een rolstoel: met een pijl staat aangegeven dat zij op het fietspad kunnen. Goedbedoeld, maar je wordt gescheiden van de rest van de groep op een wandeling.

Een van de deelnemers verwoordde zijn ervaringen als volgt: "As an LGBT+ person and a person with disability, it is often difficult for me to navigate in the city to places where I feel included. Due to the intersectional approach of this project, it is the first time I feel like I’m being seen as a whole person.”

Niet gehoord in stedelijke vraagstukken

“Reden dat we heel graag mee wilden doen met dit project, was dat we de partijen wilden bereiken die meestal niet of nauwelijks worden meegenomen in stedelijke vraagstukken”, zegt lector Visual Methodologies Sabine Niederer, die met haar lectoraat deelnaam aan dit onderzoeksproject. “Ons doel was om een methode te ontwikkelen die de deelnemers niet alleen bevraagt, maar die hen ook betrekt bij het interpreteren van de resultaten en hen zelf laat beslissen hoe zij gezien en gehoord willen worden in deze processen.”

Jury-oordeel

De jury van Ars Electronica, de organisatie die namens de European Union Prize for Citizen Science bekendmaakte, benadrukte dat dit project zo bijzonder is omdat het de gemeenschappen steunt wiens stemmen meestal niet terugkomen in stedelijke plannen. Daarnaast roemde de jury hoezeer zowel de deelnemers als partnerorganisaties betrokken zijn in alle fasen van het onderzoek, en dat zij zelf hun data hebben geanalyseerd. De LHBTIQ+-gemeenschap is meegenomen, culturele diversiteit en genderdiversiteit komen aan bod; kortom: dit onderzoek is echt een best practice op het gebied van sociale inclusie.

Sabine Niederer

Prijzengeld

Met de 20.000 euro aan prijzengeld weten de onderzoekers wel raad: dit kan direct het project weer in. De gebruikte photovoice-app wordt open source aangeboden en voorzien van een interface voor de verzamelde data. Ook willen de onderzoekers een trainingsmodule maken, zodat organisaties de methode en tool van dit project op eenzelfde inclusieve wijze kunnen gaan inzetten.

De jury roemde de ‘feministische en intersectionele’ werkwijze binnen het project. Sabine Niederer licht toe wat dit inhoudt: “Het project is geïnspireerd door datafeminisme, dat een reeks principes heeft geformuleerd om ervoor te waken dat data-gedreven werk leidt tot discriminatie en ongelijkheid. De principes stimuleren je om kritische vragen te stellen bij data-onderzoek en juist op een inclusieve en eerlijke manier data te verzamelen en analyseren. Bijvoorbeeld dat je je bij iedere ontwerp stap afvraagt wie een nieuwe technologie of ontwerp zal helpen en wie juist niet. Als je die volledige lijst van principes ziet, is het best moeilijk om met alle te werken. Want hoe ben je inclusief wanneer je toch dingen moet samenvatten of reduceren, bijvoorbeeld als je een datavisualisatie maakt? Toch hebben we hiermee, samen met alle Deense partners, geëxperimenteerd en geprobeerd dit hele onderzoek zo inclusief mogelijk te maken. De jury geeft aan dat te waarderen en dat vind ik een hele eer.”

Het Urban Belonging-project is mede gefinancierd met een ‘Doing Data Together’ grant en een Innovation Fund Denmark’s onderzoeksbeurs. Deelname van het HvA-lectoraat Visual Methodologies aan dit project is mede-gefinancierd door het Centre of Expertise Creative Innovation (CoECI), met zaaigelden voor ‘Senses of Belonging’. Aanvullend is het project gesteund door Gehl, Service Design Lab (Aalborg University), en het Center for Digital Welfare (IT University Copenhagen). Externe partners zijn Pedro Borges en community partners LGBT+ Denmark, Hugs & Food, Danish Deaf Association, Danish Disability Association, SIND Denmark, en Mino Denmark.

Het onderzoeksteam bestond uit: Sofie Burgos-Thorsen, Drude Emilie Ehn, Anders Koed Madsen, Sabine Niederer, Maarten Groen, Carlo De Gaetano, Kathrine Norsk and Federico Di Fresco, representing Gehl Architects, Techno-Anthropology Lab (Aalborg University), Service Design Lab (Aalborg University), Visual Methodologies Collective (Amsterdam University of Applied Sciences), and Center for Digital Welfare (IT University Copenhagen).