Kenniscentrum Techniek

Promotieonderzoek Anouk de Ronde: vingerspoor onthult handeling

De Ronde (HvA) bestudeerde als eerste wat vingersporen vertellen over de handelingen van mensen

28 okt 2021 12:30 | Kenniscentrum Techniek

Vingersporen onthullen niet alleen wie de mogelijke dader is, ze geven ook informatie over de handelingen verricht op een plaats delict. Dat blijkt uit onderzoek van Anouk de Ronde, verbonden aan de HvA. Ze ontwikkelde een unieke methode waarmee vingersporen in strafzaken op termijn nog beter geanalyseerd kunnen worden. De Ronde promoveert op 28 oktober 2021 bij de Vrije Universiteit in Amsterdam.

De Amerikaanse studente Amanda Knox wordt in 2007 veroordeeld tot een gevangenisstraf van 26 jaar, wegens moord op haar huisgenoot Meredith Kercher. Het meisje blijkt neergestoken en het moordwapen verdwenen. Agenten treffen DNA van Knox aan op een mes in de keuken van het appartement van Knox en haar vriend. Knox wordt aangewezen als schuldige en belandt achter de tralies. Onterecht, blijkt later. Het DNA in deze sporen komt overeen met dat van een beruchte inbreker. Had Knox na het incident meteen kunnen aantonen dat ze het mes in de keuken alleen gebruikt had om groente mee te snijden, dan was ze vrijuit gegaan.

Eerste ter wereld

Een scenario als dit laatste is in de toekomst denkbaar dankzij het onderzoek ‘Vingersporen op activiteitniveau’ van Anouk de Ronde, verbonden aan het lectoraat Forensisch Onderzoek van de HvA. Zij bestudeerde als eerste ter wereld wat vingersporen vertellen over de handelingen van mensen op het moment dat zij vingersporen achterlaten. ‘De locatie en de richting van de vingersporen en het type vinger dat de afdruk achterlaat, geven hierover waardevolle informatie,’ aldus de Ronde.

Onderzoek naar vingersporen

Onderzoek naar vingersporen op Lowlands

Van kussensloop tot ontbijtboek

De promovenda trekt deze conclusie op basis van experimenten die ze de afgelopen vier jaar deed. Ze vroeg bezoekers van het Lowlands-festival om een kussen op te maken of er een pop mee ‘te smoren’. En ze deed experimenten met bierflesjes: kun je aan de vingersporen zien of iemand uit het flesje gedronken heeft of er een ander mee heeft geslagen? Ook liet ze studenten ontbijtkoek in stukken snijden en een pop van piepschuim steken met een mes. De handelingen werden gefilmd en de vingerafdrukken zichtbaar gemaakt met de chemische stof cyanoacrylaat. De meetgegevens vertaalde De Ronde naar een wiskundig model. Daarmee is te voorspellen welke handeling het meest waarschijnlijk heeft plaatsgevonden.

Vervolgonderzoek

‘Er is nog wel meer onderzoek nodig voordat deze aanpak in de praktijk toegepast kan worden,’ benadrukt De Ronde. De experimenten vonden tot nu toe plaats onder laboratoriumcondities. ‘Zo hebben we bij onze kussensloopexperimenten gewerkt met verf, terwijl er in de praktijk natuurlijk geen verf gevonden wordt maar er misschien wel bloed op zit,’ illustreert ze. Ook vingersporen bij combinaties van handelingen, zoals eerst smoren met een kussen en het kussen daarna opmaken, zijn nog niet bestudeerd. In vervolgonderzoek wil ze kijken naar hoe deze methoden ook toe te passen zijn op de plaats-delict, zodat daar al de juiste sporen geselecteerd kunnen worden.

Vingersporen zichtbaar maken met verf

Vingersporen zichtbaar maken met verf op Lowlands

Samenwerking

Het onderzoek van Anouk de Ronde is uitgevoerd binnen het lectoraat Forensisch Onderzoek van de HvA en valt onder het project ‘Vingersporen: de bron en verder’, gesubsidieerd door Regieorgaan SIA (RAAK-PRO-regeling). Hierin is ook gekeken naar het chemisch profileren van vingersporen en het gebruik en de interpretatie van vingersporen in de strafrechtketen. De Ronde werkte in haar onderzoek samen met het Nederlands Forensisch Instituut, de Vrije Universiteit van Amsterdam en de Politieacademie. Daarnaast waren verschillende studenten van de HvA bij het project betrokken, als afstudeerder en/of als proefpersoon.

Meer lezen: