Sociale participatie en regieversterking van ouderen in de wijk
ProjectVan ouderen wordt verwacht dat ze zolang mogelijk thuis blijven wonen. Hierbij wordt verondersteld dat een sociaal netwerk en voorzorg belangrijk zijn om betrokken te blijven en regie te houden. In het ouder worden nemen mogelijkheden om deel te nemen aan maatschappelijke activiteiten en om zelfredzaam te blijven juist vaak af.
| Speerpunt: | Urban Vitality |
| Betrokken lectoraten: | Outreachend Werken en Innoveren, Ergotherapie - Participatie en Omgeving |
| Contactpersonen | Anke Heijsman en Rosalie Metze |
In deze onderzoekslijn onderzoeken we op welke wijze ouderen ondersteund én versterkt kunnen worden in sociale participatie en in het behouden van regie. Er worden twee praktijksituaties onderzocht die ieder op een eigen manier de onderzoekvraag verkennen.
Praktijksituaties
De praktijksituaties zijn 'Stadsdorpen' en het programma ‘Gezond Actief Ouder Worden’ (GAOW). Beide initiatieven proberen op eigen wijze te zorgen dat ouderen contact met elkaar hebben, van elkaar leren en met elkaar (nieuwe) dingen ondernemen. Daarbij wordt ook verbinding gezocht met bestaande en ontwikkelende buurtinitiatieven.
Een Stadsdorp is een burgerinitiatief van vooral oudere buurtbewoners die samen verschillende activiteiten en onderlinge ondersteuning organiseren om het sociale netwerk in de wijk te versterken. Partners in het onderzoek zijn:
- Stadsdorp Rivierenbuurt
- Stadsdorp Nieuwmarkt
GAOW is een groepsprogramma voor thuiswonende ouderen om actief aan gezondheid en welbevinden te werken. Het programma biedt een raamwerk om met en voor een groep op maat te maken. Naast groepsbijeenkomsten vinden individuele contacten plaats. Het programma wordt wijkgericht aangeboden. De groepsondersteuner is een professional met een ergotherapeutische of een sociaal-agogische achtergrond. Partners in het onderzoek zijn:
- Actenz en Prezens (onderdelen van GGZinGeest)
- Cordaan
Onderzoek - gefaseerde aanpak
Fase 1: Onderzoek naar de praktijksituaties (2014-2015)
- Onderzoek naar de werking van de praktijksituaties en processen die op gang komen (actieonderzoek). Bij beide praktijksituaties worden meerdere settings gevolgd.
- Aanvullend wordt verkennend onderzoek gedaan naar de samenhang tussen de twee praktijksituaties. Er wordt onderzocht in hoeverre de twee initiatieven elkaar overlappen, waar ze elkaar kunnen versterken, en hoe ouderen het best bereikt en ondersteund kunnen worden in de thuissituatie.
Fase 2: Verdiepend onderzoek (2016-2017)
- Nader (praktijkgericht) onderzoek naar andere initiatieven die gericht zijn op (versterken van) sociale participatie en regie van thuiswonende ouderen in verschillende grootstedelijke contexten van Amsterdam, zoals Amsterdam als Age Friendly City en wensen en behoeften van ouderen hierin.
- Verdiepend onderzoek naar de samenhang van praktijksituaties op wijk- en buurtniveau: vervlechten de verschillende initiatieven en netwerken wel of niet? Waarom wel of niet? Wat zijn de gevolgen voor ouderen, mantelzorgers, burger- en buurtinitiatieven en professionals (en hun onderlinge samenwerking)?
- In deze fase wordt mogelijk verbinding gezocht met andere Urban Vitality projecten, zoals ‘Informele zorg en diversiteit’ en ‘Vitamine’.
Beoogde resultaten
- Beschrijvingen van de praktijksituaties
- Competentieprofielen voor professionals van de toekomst
- Adviezen op wijk- en stadsniveau in het bereiken, ondersteunen en versterken van thuiswonende ouderen
- Inzicht in wensen en behoeften van ouderen m.b.t. Amsterdam als ouderenvriendelijke stad
- Opzetten van een lerend netwerk met ouderen en praktijkpartners met het doel ervaringen te delen
