Logo Hogeschool van Amsterdam – link naar startpaginaLogo Hogeschool van Amsterdam – link naar startpagina
Project

Campus Amsterdam

-

Start-ups, universiteiten en gevestigde bedrijven werken samen aan stedelijke vernieuwing. Hoe zorgt de gemeente ervoor dat innovatiedistricten toegankelijk worden voor ‘gewone’ Amsterdammers?

"Innovatiedistricten en campussen zijn belangrijk voor de kenniseconomie; voor de stad! Maar dat gaat niet vanzelf. Voor dit project hebben we actieonderzoek gedaan naar de vraag hoe deze beter georganiseerd kunnen worden."

Lector Willem van Winden

Nieuwe Meer / De Plantijn - foto: Marlise Steeman

Achtergrond

De HvA heeft met ‘Campus Amsterdam’ ruime ervaring in onderzoek naar campussen en Science Park, met een sterke focus op de samenwerking met de gemeente Amsterdam. In 2023 stelde de gemeente Amsterdam een strategie voor innovatiedistricten op, gericht op het versterken van economische groei en kennisdeling. Dit project sluit hierop aan door dieper in te gaan op de organisatie, impact en governance van innovatiedistricten, en beoogt bij te dragen aan het verder ontwikkelen van succesvolle modellen, gebaseerd op bestaande inzichten en nauwe samenwerking met lokale en internationale partners. 
 

Innovatiedistricten

9 innovatiedistricten onderzocht

1. Knowledge Mile  
2. Amstelcampus  
3. Roeterseilandcampus  
4. Marineterrein  
5. Amsterdam Science Park  
6. Amsterdam Life Sciences District  
7. Universiteitskwartier  
8. Kenniskwartier/Innovation District Zuidas  
9. Schinkelkwartier met De Plantijn en Nieuwe Meer 

Doel

Het project had als doel inzicht te krijgen in de organisatie, impact en governance van innovatiedistricten, om praktische aanbevelingen te bieden voor het succes en de ontwikkeling van deze stedelijke ecosystemen. 

"Veel Amsterdammers zien innovatiedistricten als gesloten bolwerken. Dit handboek laat zien hoe het anders kan. Van het oplossen van stedelijke problemen tot het openstellen van een district als experimentele omgeving waar producten en diensten getest kunnen worden. Elk district heeft eigen manieren gevonden om de buitenwereld naar binnen te halen. Door deze kennis te delen kunnen alle districten profiteren van elkaars ervaringen, en daarmee hun maatschappelijke impact vergroten."

"Amsterdam barst van het talent. Van middelbaar beroepsonderwijs tot universiteit en ook sterke innovatieve bedrijvigheid, de stad heeft het allemaal! Het is belangrijk deze verschillende werelden aan elkaar te verbinden. Door Outreach voorop te stellen wordt het makkelijker deze verbindingen te creëren. Juist bij ontmoetingen en samenwerking tussen mensen met verschillende achtergronden ontstaan nieuwe ideeën. In de kruisbestuiving tussen verschillende perspectieven ontstaan de innovatieve oplossingen die onze samenleving nodig heeft."

Sofyan Mbarki – wethouder gemeente Amsterdam

Methodologie 

Het onderzoek maakte gebruik van kwalitatieve methoden, waaronder casestudies, interviews en interactieve workshops. De focus lag op het analyseren van de verbinding tussen innovatiedistricten en de stad, hun sociale impact, en de governance-structuren. Deze aanpak bood inzicht in succesfactoren en stimuleert kennisdeling tussen betrokkenen om praktische aanbevelingen te ontwikkelen voor de verdere versterking van innovatiedistricten. 

Resultaten

Het project leverde o.a. een praktisch handboek met aanbevelingen voor het succesvol organiseren van innovatiedistricten op. Academische papers voor wetenschappelijke publicatie en seminars om bevindingen te delen met beleidsmakers, ondernemers en onderzoekers zijn in de maak. Deze resultaten bevorderen kennisdeling en ondersteunen de ontwikkeling van effectieve strategieën voor innovatiedistricten in Amsterdam en daarbuiten. 

Handboek 'Innovatie districten Amsterdam'

Dit handboek biedt concrete handvatten voor campussen en innovatiedistricten om zich beter te verbinden met de stad. Het is gebaseerd op concrete Amsterdamse voorbeelden en interventies voor outreach, verzameld uit interviews en een workshop. Deze voorbeelden laten de vele manieren zien waarop outreach van innovatiegebieden impact kan hebben. 

We behandelen 5 strategische thema's in het handboek.

5 strategische thema’s om innovatiekracht te vergroten

Strategische thema's innovatiedistricten

1. Stadsproblemen oplossen  
Werk samen met stadsdelen en bewoners aan concrete uitdagingen. Initiatieven als het 'Welzijnsdashboard' en de 'Amsterdam Law Hub' laten zien hoe dit leidt tot relevante oplossingen. 

2. Jong talent inspireren 
Zoek jongeren actief op in hun eigen omgeving met projecten als 'Jinc Bliksemstage' en 'The Urban Scientist' om hen te betrekken bij de toekomst. 

3. Etaleren 
Maak zichtbaar wat er gebeurt. Een goede website, zoals die van de Knowledge Mile, of een centraal aanspreekpunt helpt om het verhaal van het district te vertellen. 

4. Open en toegankelijk zijn 
Zorg voor een uitnodigende fysieke omgeving. Cultureel centrum CREA op de Roeterseilandcampus is een perfect voorbeeld van een plek die mensen samenbrengt. 

5. Functioneren als 'living lab' 
Gebruik de wijk als proeftuin. Experimenten zoals de 'Groenmarkt' en 'ParkXPark' op het Marineterrein betrekken burgers direct bij innovatie en geven de openbare ruimte een flexibele, nieuwe invulling. 

Download het handboek

Dit onderzoek was in opdracht van de gemeente Amsterdam, maar het handboek is bedoeld ter inspiratie voor innovatiedistricten door heel Nederland. We nodigen leden van innovatiedistricten en gemeenten uit om het handboek te downloaden. Dit is geen rigide blauwdruk, het presenteert een aantal ‘knoppen’ waar elk gebied aan kan draaien. 

Download het handboek hier
(opent in nieuw venster)

Onderwijs

Het project biedt studenten de mogelijkheid om hun scriptie te schrijven over innovatiedistricten, wat hen praktische onderzoekservaring biedt. De nieuwe inzichten zullen gedeeld worden met de bredere academische gemeenschap en geïntegreerd in het onderwijs. 

Betrokken lectoraat

Ga naar Urban economic innovation

Onderzoeksteam

  • Dr. Victor Cabral 

  • Dr. Willem van Winden (Lector) 

Externe partners & stakeholders

  • Gemeente Amsterdam 

  • Science & Business Organisation, Amsterdam Science Park  

  • Knowledge Mile 

  • Schinkelkwartier met Nieuwe Meer en de Plantijn 

  • Kenniskwartier Innovation District Zuidas 

  • Universiteitskwartier 

  • Roeterseilandcampus 

  • Marineterrein 

  • Amsterdam Life Sciences District