The Work Lab

Opgesloten in je baan: taboe op werkvloer is risico op burn-out

Promotieonderzoek van Merel Feenstra-Verschure

28 sep 2022 12:01

Eén op de vijf werknemers die ontevreden is over zijn baan is niet in staat om op eigen initiatief te vertrekken. Daardoor blijven deze mensen te lang in een baan die niet (meer) bij ze past. Dit heeft negatieve gevolgen voor de doorstroom op de arbeidsmarkt en voor de werkgever door het dalen van de productiviteit. Maar de werknemer zelf heeft er nog het meeste last van: opgesloten zitten in een baan zorgt voor veel stress en energie-uitputting. Ruim een derde van deze werknemers krijgt te maken met depressieve klachten of zelfs een burn-out.

Dat blijkt uit promotieonderzoek van Merel Feenstra-Verschure naar het fenomeen ‘opgesloten zitten in de baan’. Mensen die aangeven opgesloten te zitten in hun baan, ervaren onvoldoende controle over de situatie. Zij hebben bijvoorbeeld te maken met onzekerheid door een te lage opleiding of door financiële verplichtingen. Ook ervaren zij een drempel om tot actie over te gaan om een andere meer passende baan te vinden. Bovendien rust er een taboe op het onderwerp: mensen zijn terughoudend om over gevoelens op het werk te praten, vooral als deze negatief van aard zijn.

Promotieonderzoek Merel Feenstra-Verschure

Merel Feenstra-Verschure: “Iedereen kan op een gegeven moment in zijn of haar carrière te maken krijgen met de ervaring vast te zitten in de baan. Het zou mooi zijn als dat in een open dialoog op de werkvloer bespreekbaar gemaakt kan worden. Helaas is dat vaak nog niet het geval. Deels door onwetendheid, maar ook door de maatschappelijke druk om het allemaal goed voor elkaar te hebben. Daarom delen we liever niet met onze collega’s en directe leidinggevende dat we ontevreden zijn en geen uitweg zien om te vertrekken. Hierdoor blijven er momenteel te veel mensen veel te lang opgesloten zitten in hun baan. Mijn motto: niemand zou ontevreden in zijn of haar baan moeten blijven zitten.”

Coverbeeld promotie 'Opgesloten in je baan'

Meer bewustzijn van het fenomeen opgesloten zitten in de baan kan helpen om het taboe te doorbreken. Met behulp van een quickscan kan sneller geïdentificeerd worden om welke groepen werknemers het gaat. Daarbij is het van belang dat er een open dialoog tot stand komt tussen alle betrokkenen.

Fenomeen in elke sector

Feenstra-Verschure is docent Bedrijfskunde aan de HvA. Op de vraag of opgesloten zitten in je baan ook binnen de HvA een probleem zou kunnen zijn, antwoordt ze: “Dit speelt binnen iedere sector en binnen iedere organisatie; het kan dus ook binnen de HvA spelen. Tenslotte kan iedereen in een situatie terechtkomen waarin men ontevredenheid ervaart in de baan en tegelijkertijd de perceptie heeft dat het vinden van een andere baan lastig is. Bijvoorbeeld omdat iemand zichzelf bepaalde eisen oplegt bij het vinden van een nieuwe baan. Ben je bijvoorbeeld eenmaal als docent werkzaam, dan kan terug gaan naar het bedrijfsleven een grote opgave lijken.”

“Om het probleem aan te pakken, begin je wat mij betreft bij de top van de organisatie: wanneer dit fenomeen door hen erkend wordt, kan het vervolgens verder in de organisatie draagvlak krijgen en kan er bewustwording worden gecreëerd. Zo kan het taboe doorbroken worden en een open dialoog tot stand worden gebracht. Vanuit mijn strategische adviesorganisatie The People Society bied ik een maatwerkprogramma aan om dit probleem door de gehele organisatie stapsgewijs aan te pakken.”

Promotie Merel Feenstra-Verschure

Merel T. Feenstra-Verschure verdedigt op vrijdag 30 september om 13.30 uur haar proefschrift getiteld Locked at the job: Examining antecedents, consequences and its process aan Tilburg University. De promotie is te volgen via livestream .
Promotoren zijn prof. dr. Dorien Kooij en prof. dr. Charissa Freese.

Neem voor meer informatie contact op met Merel Feenstra-Verschure via merel@thepeoplesociety.nl.