Op weg naar duurzaam goederentransport (Greening Corridors)

Corridors voor goederenvervoer - vaste trajecten via het spoor, de binnenvaart of over de weg - zijn belangrijk voor de Nederlandse economie. Ze verbinden bedrijven in ons land op een efficiënte en betrouwbare manier met klanten en leveranciers in binnen- en buitenland. Voorbeelden zijn de corridor van de Randstad naar het Ruhrgebied, die loopt via de A15 (wegtransport) of de Waal en de Rijn (binnenvaart). Optimaal gebruik van corridors, bijvoorbeeld door schepen en vrachtwagens zo vol mogelijk te laden, draagt bij aan verduurzaming van transport.

Vraag naar elektriciteit voorspellen

In het SPRONG-onderzoek Greening Corridors onderzoekt de HvA samen met vier andere hogescholen en het Kennisinstituut Fysieke Veiligheid de verduurzaming van bestaande corridors en de ontwikkeling van nieuwe duurzame corridors voor goederenvervoer. Drie thema’s staan hierbij centraal:

1. beter benutten van de capaciteit van infrastructuur en vervoermiddelen

2. schone, veilige en autonome modaliteiten

3. digitalisering van de keten, voor een grotere efficiëntie en het voorkomen van menselijke fouten.

Onderzoekers van de HvA zijn betrokken bij thema 2. Ze ontwikkelen een model waarmee te voorspellen is hoeveel elektriciteit bedrijventerreinen nodig hebben als alle vrachtwagens op het terrein elektrisch gaan rijden. De onderzoekers willen onder meer inzicht krijgen in de piekbelasting die optreedt als alle aanwezige vrachtwagens tegelijk willen laden. Een te hoge piekbelasting kan namelijk leiden tot stroomuitval.

Bottom-up aanpak

De Amsterdamse onderzoekers hanteren in hun deelproject een bottom-up aanpak. Ze gaan fysiek bij twee bedrijventerreinen - WFO in Zwaagdijk en Schiphol Trade Park - langs om het precieze aantal vrachtwagens dat er komt te achterhalen. Dit omdat openbare data niet altijd even betrouwbaar zijn. ‘Vrachtwagens die ’s nachts bij een klant gestald staan moeten bijvoorbeeld niet mee worden geteld, omdat ze laden op een plek buiten het bedrijventerrein,’ zegt Sander Onstein, docent-onderzoeker bij de HvA en betrokken bij het project. ‘Dat zorgt voor verkeerde prognoses.’

Piekbelasting voorkomen

Met het model kunnen bedrijven en bedrijventerreinen een inschatting maken van hoe de vraag naar elektriciteit zich bij hen werkelijk ontwikkelt en bij de netbeheerder alvast een aanvraag doen voor een zwaardere aansluiting. Ook kunnen ze alvast maatregelen nemen om piekbelasting te voorkomen, bijvoorbeeld door sommige vrachtwagens sneller te laten laden dan andere. De verwachting is dat er op bedrijventerreinen de komende jaren een tekort aan elektriciteit ontstaat; veel bedrijven hebben nu een aansluiting van 3 x 80 ampère, genoeg voor het laden van hooguit vijf vrachtwagens per keer. Dit terwijl er op de meeste bedrijventerreinen algauw 50 vrachtwagens of meer rondrijden.

Onderwijs

In 2022 hebben drie groepen minorstudenten van de minor Future Proof Airport Seaport Logistics (FPASL) vrachtwagens geteld voor het project. Het verzamelen van gegevens is inmiddels afgerond. Wel zijn er bij de diverse projectpartners volop mogelijkheden voor stages en afstudeerprojecten. De inzichten uit Greening Corridors worden na afronding meegenomen in het onderwijs aan studenten.

Partners

Greening Corridors heeft een vaste kern met vijf partners: de Hogeschool Rotterdam (penvoerder), HZ University of Applied Sciences, HAN University of Applied Sciences, Hogeschool van Amsterdam, Fontys Hogeschool Techniek en Logistiek, en het Kennisinstituut Fysieke Veiligheid. Daarnaast zijn er nog 26 stakeholders bij het project betrokken, waaronder universiteiten, overheden en brancheorganisaties.

Greening Corridors is gehonoreerd als SPRONG-groep: het initiatief heeft van Regieorgaan SIA subsidie ontvangen voor de eerste vier jaar van de samenwerking; bij een positieve evaluatie kunnen de partners rekenen op nog eens vier jaar subsidie. De projectpartners wisselen onderling kennis met elkaar uit, onder meer via living labs en learning communities.