Jan-Willem van der Roest pleit voor meerwaarde door sport

‘De veranderende maatschappelijke context dwingt sportorganisaties zich anders te positioneren’, start lector Jan-Willem van der Roest. ‘Denk bijvoorbeeld aan de toename van complexe gezondheidsuitdagingen, zoals bewegingsarmoede en mentale overbelasting. Maar ook aan de vervlechting van sport met economische belangen en entertainment, en het groeiende geopolitieke belang van sport op wereldpodia. Sportprofessionals moeten leren die context beter te begrijpen én te beïnvloeden, zodat hun organisatie meerwaarde kan creëren: sportief, maatschappelijk én economisch. Voor fans, sociale verbanden, sponsors en overheden. Vanuit praktijkgericht onderzoek bieden wij een kompas voor professionals die hun sportorganisatie maatschappelijk relevanter én toekomstbestendiger willen maken.’

Verschillende onderzoekslijnen

Jan-Willem van der Roest is sinds 1 juni 2024 lector Sport Management & Sport Business bij de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Zijn lectoraat bestaat uit 2 onderzoekslijnen en een Business Hub. ‘Onder de onderzoekslijn ‘Sportmanagement’ doen we onderzoek naar de rol van sportprofessionals en sportaccommodaties. Hoe kunnen sportprofessionals zich zo waardevol mogelijk inzetten voor verenigingen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat sportfaciliteiten en/of de openbare ruimte nog beter benut worden om mensen in beweging te brengen? En hoe krijg je dit voor elkaar vanuit een gezond en bestendig bedrijfsmodel? Lopende onderzoeksprojecten zijn onder meer SportPro, SPOT ON en Sterk en Stabiel in Beweging.

Vanuit de onderzoekslijn ‘Sportbusiness’ doen we onderzoek naar partnerschap en de impact van sport. Hoe kunnen sportorganisaties samen met andere organisaties waarde creëren? Afgelopen jaar onderzochten we voor TeamNL bijvoorbeeld welke waarde het TeamNL Huis in Parijs heeft voor de verschillende partners/sponsoren van de organisatie. Ook deden we onderzoek naar de impact van de Marathon van Amsterdam op haar deelnemers, op vrijwilligers, op sponsoren en op de stad Amsterdam en haar bewoners.’

Meedenken over praktijkvragen

Naast de opstart van onafhankelijk, gesubsidieerd onderzoek stak Van der Roest veel tijd en energie in gesprekken met sportorganisaties. ‘Wat kunnen wij voor hen betekenen? We worden inmiddels geregeld door diverse sportieve partijen benaderd met praktijkvragen. Denk aan voetbalclub RKC Waalwijk, de Johan Cruyff Foundation, NOC*NSF en de gemeente Amsterdam. Waarom Van der Roest het belangrijk vindt dat zijn lectoraat een ondernemend karakter heeft? ‘Je bent van directe waarde voor de praktijk, omdat de vragen vanuit de sportorganisaties zelf komen. Daarnaast genereert het inkomsten, waardoor mijn lectoraat in een jaar tijd is verdubbeld in aantal personen. Dat biedt meer docenten en studenten de kans om onderzoek bij ons te doen.’

Maatschappelijke waarde topsport

Binnenkort starten Van der Roest en zijn collega’s met een onderzoeksproject om de maatschappelijke waarde van topsport te vergroten. ‘We gaan onderzoeken hoe we de relevantie van topsport kunnen vergroten voor 4 groepen stakeholders: media, bedrijfsleven, bestuurders en burgers. Hoe kijken zij naar topsport? En welke ideeën hebben zij over de waarde ervan? De topsport is een naar binnen gekeerde wereld. Dat is nodig om tot topprestaties te komen. Toch denken we dat topsport ook veel kan betekenen voor de omgeving.

Ons onderzoek vindt onder andere plaats bij TeamNL-centra. Daar zijn diverse experts in dienst die de topsporters ondersteunen, van sneller schaatsen tot het behandelen van blessures. Er is veel specialistische kennis, die wellicht ook te gebruiken is bij andere bedrijven en organisaties in de regio. Daarnaast doen we onderzoek naar de inspirerende werking van topsporters voor de klas. In potentie kan een gastles een enorme bijdrage leveren, bijvoorbeeld op het gebied van mentaal welzijn. Wanneer andere bedrijven en organisaties ontdekken wat topsport voor hen kan doen, willen zij er wellicht in investeren. Daarmee kan de topsport in Nederland in hetzelfde tempo blijven innoveren als in de landen om ons heen.’

Actief in de wijk

Ook is Van der Roest vanuit zijn lectoraat actief in de wijk. ‘Samen met het lectoraat Bewegen in en om de School bouwen we in Amsterdam Nieuw-West met lokale organisaties aan de community om sport en bewegen te stimuleren. Nu komen jongeren uit Nieuw-West vaak negatief in het nieuws. Dat zorgt voor stigma en vooroordelen. Wij willen jongeren positief beïnvloeden vanuit de sport. We worden hierbij geholpen door HERA United - de eerste onafhankelijke profvoetbalclub voor vrouwen – die een rol gaat spelen op gebied van sport en bewegen voor jonge meiden. Zij kunnen straks een trainersopleiding volgen bij de club. Dit raakt weer aan de doelstellingen van het mbo en het hbo om meer meiden uit de wijk in onze opleidingen te krijgen.’

Sterke sportwereld

Nu Van der Roests lectoraat een stevige basis heeft, is het tijd voor zijn lectorale rede. Deze spreekt hij uit op donderdag 18 september in het Jacoba Mulderhuis. En dan? ‘Ik hoop dat we blijven bijdragen aan oplossingen op de vragen van sportorganisaties en dat we hen ondersteunen naar nieuwe vormen van leiderschap, passend bij deze tijd. Zodat we gezamenlijk een sterke sportwereld creëren met een positieve invloed op onze samenleving.’