De leergang in het kort
Leraren vinden het belangrijk om leerlingen en studenten competenties mee te geven waarmee zij in de samenleving kritisch deel kunnen nemen. Burgerschapsonderwijs vormgeven is echter niet gemakkelijk. Hoe geef je les over normatieve en controversiële kwesties? Hoe maak je maatschappelijke vraagstukken betekenisvol voor jongeren? Welke didactische en pedagogische kennis en vaardigheden vraagt dit burgerschapsonderwijs van jou als docent? In deze leergang gaan we in op deze vragen.
Programma
In de leergang wordt de dagelijkse praktijk verbonden aan de meest recente onderzoeken en bevindingen van het lectoraat Burgerschapsonderwijs. Tijdens de bijeenkomsten spreken we onder meer over de afbakening van burgerschap, normativiteit en neutraliteit in de les, controverses in de klas, democratieonderwijs en moreel redeneren binnen burgerschapsonderwijs. Je verzamelt de ‘bouwstenen’ voor het formuleren van een eigen burgerschapsvisie. Daarnaast ga je middels het doorlopen van een ontwerpcyclus aan de slag met een eigen ontwerp. Dit kan voor iedereen een ander product zijn. Docenten burgerschap willen wellicht een lessenserie ontwerpen, terwijl burgerschapscoördinatoren misschien liever een curriculum of leerlijn ontwerpen. De leergang heeft een sterke focus op didactische en pedagogische vaardigheden, zodat je na afloop van de leergang een stevige basis hebt om binnen de eigen lessen burgerschapsonderwijs vorm te geven en collega’s praktische tools aan te reiken om met elkaar het burgerschapsonderwijs op de eigen school verder te brengen.
- Bijeenkomsten
- Bijeenkomst 1: Burgerschap(sonderwijs): Wat is het (niet) en hoe maak je van een les echt burgerschap?
- Bijeenkomst 2: Neutraliteit en normativiteit: In hoeverre is waardevol onderwijs ook waardenvol?
- Bijeenkomst 3: Dialogische didactiek: Hoe maken we ruimte voor het ‘stille midden’?
- Bijeenkomst 4: Onderwijs over democratie: Wat zijn passende didactische benaderingen?
- Bijeenkomst 5: Beroepscontext: In hoeverre is de beroepscontext bruikbaar voor burgerschapsonderwijs?
- Bijeenkomst 6: Democratische waarden: Hoe kun je studenten begeleiden in hun morele oordeelsvorming?
- Bijeenkomst 7: Visie en doelen: Waarom een visie, en hoe breng je het burgerschapsonderwijs verder?
- Bijeenkomst 8: Het meetbaarheidsvraagstuk: Hoe breng je leerresultaten voor burgerschap in kaart?
- Bijeenkomst 9 t/m 12: Ontwerpcyclus: Inspiratie, Interactie, Integratie. In vier bijeenkomsten werk je aan het voltooien van een ontwerpcyclus met een concreet eindproduct naar keuze, passend bij jouw praktijksituatie. Denk bijvoorbeeld aan een lessenserie, een leerlijn of een projectplan.
Na afloop van de leergang heb je- onderbouwde kennis opgedaan over wat burgerschap is (en wat het niet is), hoe wet- en regelgeving verandert en wat dit betekent voor je rol als docent;
- vaardigheden, kennis en houdingen ontwikkeld om invulling te geven aan je docentrol bij de burgerschapsontwikkeling van leerlingen en/of studenten;
- een eigen visie ontwikkeld op burgerschapsvorming en onderzocht wat dit betekent voor je rol en identiteit als docent;
- een ontwerpcyclus doorlopen en een portfolio opgebouwd passend bij je eigen praktijksituatie als burgerschapsdocent;
- ervaren wat uitwisseling met collega-professionals kan opleveren.
Doelgroep
Je bent bevoegd docent op het vo of mbo en je houdt je actief bezig met de burgerschapsontwikkeling van je leerlingen of studenten. Het is daarnaast ook mogelijk om deze leergang te organiseren voor een heel docententeam, binnen de eigen school. Neem daarvoor contact op met onze coördinator Vivianne Goedhart, v.f.goedhart@hva.nl.
Lesdagen
De leergang zal in studiejaar 2025-2026 twee maal van start gaan (mits voldoende deelnemers). De leergang met septemberstart (eerste reeks) zal plaatsvinden op woensdagmiddagen van 13.30-17.00 uur en heeft de volgende lesdagen: 10 september, 24 september, 8 oktober, 29 oktober, 12 november, 26 november, 10 december, 14 januari, 28 januari, 11 februari, 4 maart en 18 maart.
Kosten
De kosten voor 2025 zijn €3.000,- per deelnemer. Deze prijs is inclusief koffie, thee en lekkers op de lesdagen en inclusief certificaat en hand-outs. Mbo-docenten kunnen een subsidie aanvragen voor deze leergang, zie meer onder het kopje ‘Professionaliseringssubsidie voor mbo docenten’.
Toelating
Het is belangrijk dat je werkt in het vo of mbo als docent, leidinggevende of onderwijsondersteuner en dat je binnen jouw functie meer aandacht wilt besteden aan burgerschapsonderwijs. Daarnaast heb je een aantoonbaar hbo werk- en denkniveau.
Tijdsinvestering
De leergang bestaat uit 12 middagen van 3,5 uur, zelfstudie en het samenstellen van een burgerschapsportfolio. Voor de leergang staan 280 studielasturen, wat ongeveer gelijkstaat aan 10EC.
Groepsgrootte
De groep bestaat uit minimaal 12 en maximaal 20 deelnemers.
Waarom deze leergang?
- Het lectoraat Burgerschapsonderwijs is onderdeel van de HvA. Hierdoor worden in deze leergang de meest recente inzichten op het gebied van burgerschapsonderwijs verwerkt én zullen onze lector Hessel Nieuwelink en associate lector Floor Rombout ook een bijeenkomst bijwonen.
- Eerdere deelnemers beoordeelden de leergang met gemiddeld een 8,1.
- De leergang speelt in op actuele maatschappelijke vraagstukken, zodat jij direct in de beroepspraktijk aan de slag kunt met de verworven kennis.
- Werk je in het mbo? Dan behaal je met deze leergang een certificaat die voldoet aan de leeruitkomsten zoals afgestemd binnen het waarderingskader van OCW en deelnemende hogescholen. Zie voor meer informatie de website van het Expertisepunt Burgerschap: expertisepuntburgerschap.nl
Professionaliseringssubsidie voor mbo-docenten
Ben je bevoegd docent op het mbo en heb je interesse in deze leergang? Je kunt samen met je school subsidie aanvragen bij het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, waardoor je kosteloos aan deze leergang kunt deelnemen. Bekijk voor meer informatie de website van het Expertisepunt Burgerschap.
Heb je een vraag?
Neem contact met ons op
- Neem voor inhoudelijke vragen contact op met onze coördinator Vivianne Goedhart
- v.f.goedhart@hva.nl(opent in nieuw venster)
- Neem voor overige vragen contact op met Team Leven Lang Ontwikkelen FOO
- teamLLO-foo@hva.nl(opent in nieuw venster)
- 020-5995563(opent in nieuw venster)
Jouw opleiders
De opleiders die de bijeenkomsten verzorgen, werken allemaal in het (hoger) onderwijs en hebben praktijkervaring in het begeleiden van jongeren in hun burgerschapsontwikkeling en het verzorgen van kwalitatief burgerschapsonderwijs. Daarnaast betrekken we expert-opleiders, zij verzorgen een specifieke bijeenkomst omdat ze bijvoorbeeld onderzoek doen bij ons lectoraat Burgerschapsonderwijs of op een onderdeel binnen de leergang expert zijn. Kortom: we hebben een divers en gemotiveerd team!