Terugblik Food for Thought Inspiratiesessie november 2023

Collaborative Robotics. De toekomst van leren en innoveren

11 dec 2023 11:48 | Kenniscentrum FDMCI

De relatie tussen mens en robot ontwikkelt zich tot een steeds symbiotischer samenspel. Stel jezelf de vraag hoe vaak je dagelijks eigenlijk al niet samenwerkt met een vorm van robotica, zoals bijvoorbeeld met de slimme stofzuiger. Al snel besef je dat robots onmisbaar zijn geworden. In plaats van angst voor een wereldheerschappij door robots, ervaren we juist enorm veel voordelen, vooral in sectoren zoals onderwijs en zorg. Dit besef leidt tot het gebruik van de term ‘cobots’ – collaboratieve robots. Deze november-editie van de Food for Thought - die plaats vond in het Robot Lab bij de Faculteit Techniek – was het bewijs dat robots gezien kunnen worden als waardevolle partners die ons leven verrijken, niet bedreigen. Het Kenniscentrum FDMCI en CoECI bedanken de collega's van het Robot Lab voor de gastvrije ontvangst en mooie sessie. Wij kijken uit naar het vervolgen van de samenwerking!

Collaboratieve Robotica @ Robot Lab
De toekomst van leren en innoveren

Marco Galli, werkzaam bij het Robot Lab, opende deze Food for Thought sessie met een bijdrage over de transformatieve impact van 'samenwerken met robots' in zowel onderwijs- als onderzoeksomgevingen. Daarbij verkende hij ook de bredere sociale implicaties.

Marco liet zien hoe 'cobots' waardevolle onderwijshulpmiddelen worden, die praktijkgerichte leerervaringen stimuleren, evenals co-creatieve en participatieve processen in toegepast onderzoek.

Hij gaf voorbeelden hoe deze technologieën verschillende industrieën kunnen verbeteren en vertelde over de aanverwante sociale implicaties, die variëren van het vervangen van banen tot het verbeteren van toegankelijkheid en inclusiviteit.

Marta Malé-Alemany, Robot Lab Lead, trad op als facilitator van de sessie.

Tekenen met sociale robots
Ondersteuning van creatieve ervaringen voor oudere volwassenen

De wereldbevolking vergrijst snel, wat grote maatschappelijke gevolgen heeft op sociaal, economisch en gezondheidsvlak. Onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie heeft aangetoond dat creatieve activiteiten de gezondheid en het welzijn van ouderen kunnen bevorderen. Daarom worden er op grote schaal creatieve activiteiten voor hen georganiseerd.

Sociale robots bieden unieke mogelijkheden om creativiteit te ondersteunen, en daarnaast zijn er steeds meer mogelijkheden om creatieve content te genereren met AI. Het is echter nog grotendeels onbekend hoe de technologie kan bijdragen aan de creatieve ervaringen van ouderen. Dit is de belangrijkste focus van het promotieonderzoek van Marianne Bossema. Zij vertelde hierover tijdens deze Food for Thought sessie, en deelde haar inzichten en bevindingen tot nu toe.

Marianne is bezig een cursus 'Tekenen met robots' te ontwerpen in samenwerking met professionele kunstenaars en kunstdocenten. Studenten van HBO-ICT, CMD en het Robot Lab leveren een bijdrage door AI- en robot-prototypes te ontwikkelen. De cursus biedt een natuurlijke setting voor participatief onderzoek, waarbij ouderen, kunstenaars, onderzoekers en studenten betrokken zijn. Tijdens de cursus wordt op een speelse manier onderzocht hoe creativiteit ontstaat tussen mensen en robots, en op welke manier een sociale robot kan bijdragen aan de creatieve ervaringen van ouderen.

credits: Allison Lackey

Teken experiment

Tijdens het tweede deel van de Food for Thought werden alle deelnemers aangespoord mee te doen met een experiment: aan de ene kant van de tafels gingen deelnemers staan die met een gekleurde stift op een groot vel papier moesten tekenen vanuit het perspectief van een oudere persoon met dementie.

Tegenover elke 'oudere persoon' ging een deelnemer staan, die met een zwarte stift op hetzelfde vel papier tekende alsof deze persoon de sociale robot, de computer, was.

De opdracht was om vanuit samenwerking tussen 'mens en robot' gezamenlijk een tekening te maken, zonder dat er een conversatie plaats vond. Zo werd een real-life situatie zo goed mogelijk nagebootst.

Dit leverde een hele interessante, leerzame interactie op tussen de 'oudere persoon' en 'computer', waarbij elk duo weer net andere ervaringen opdeed. Tot slot reflecteerde iedereen op zijn of haar inzichten, hetgeen voor Marianne zeer waardevolle feedback opleverde voor het vervolg van haar onderzoek.

En, de deelnemers waren bijzonder enthousiast over de manier waarop ze aan de slag zijn gezet in dit experiment!

Over de sprekers

Marco Galli is docent-onderzoeker en programma coordinator Digital Production bij het Robot Lab van de Faculteit Techniek aan de HvA.

Marianne Bossema is docent bij HBO-ICT en onderzoeker bij het Research Lab Digital Life. Ze werkt al meer dan 10 jaar als creatief softwareontwikkelaar en heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van onder andere educatieve en serious games en museale installaties.

Marianne is betrokken bij onderzoeksprojecten rond sociale robots voor het onderwijs alsook voor gezondheidszorg & welzijn. Begin 2023 startte zij haar promotieonderzoek, waarin ze samenwerkt met LIACS en het Creative Intelligence Lab van de Universiteit Leiden en met het Research Lab Digital Life van de HvA.

Tijdens dit onderzoeksproject, gefinancierd door NWO, onderzoekt ze hoe sociale robots en AI creatieve ervaringen voor oudere volwassenen kunnen verrijken, met een focus op mens-robot samenwerkend tekenen.

Sinds september 2023 is Marianne bovendien teacher-in-residence bij het Robot Lab van de Faculteit Techniek van de HvA.

Marta Malé-Alemany is doctor in de architectuur en tentoonstellingscurator, en (sinds 2016) actief bij de HvA als Associate Lector in Digital Production. Ze is initiatiefnemer en leider van het Robot Lab en houdt toezicht op de Digital Production Research Group (DPRG) binnen het Lectoraat Circulair Ontwerpen en Ondernemen / CoE City Net Zero, aan de faculteit Techniek.

De DPRG heeft met succes meerdere onderzoeksprojecten uitgevoerd en maakt nu deel uit van een lopend EU Horizon initiatief, waarbij het potentieel van digitale productie wordt onderzocht voor het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen zoals de Circulaire Transitie. Het werk van haar team ontving de AUAS Best Research of the Year 2023 Award.

Marta's toewijding en visionair leiderschap achter het Robot Lab volgt haar kernmissie van het integreren van praktijk, onderzoek en onderwijs om de samenwerking tussen studenten, docenten en professionals te verbeteren. Met meer dan 25 jaar academische ervaring in bekende instellingen in de VS en Europa, brengt Marta uitgebreide kennis in haar rol.

In deze jaren richtte ze 3 digitale fabricatielabs op, leidde ze verschillende geavanceerde master- en post-graduate programma's in architectuur en was ze waarnemend directeur van een pro-graduate instituut met meer dan 300 studenten. Dankzij dit traject en haar eigen onderzoeksgeoriënteerde design-to-production praktijk (ReD) wordt ze erkend op het gebied van architectuur en digitale productie voor haar belangrijke bijdrage aan de vooruitgang van deze disciplines.

Nieuwe Food for Thought Inspiratiesessies

In 2024 vervolgt het Kenniscentrum FDMCI de Food for Thought Inspiratiesessies in samenwerking met CoECI, het Centre of Expertise for Creative Innovation. Wil je graag aanschuiven, hou onze berichtgevingen dan in de gaten!