Andries Conceicao dos Santos, jongerenwerker bij Combiwel en docent Pedagogiek aan de HvA, doet dit werk al zo’n 9 jaar. “Ik coach jongeren hun competenties en talent te ontwikkelen. We werken outreachend; dat betekent dat we verschillende activiteiten in de wijk organiseren om (kwetsbare) jongeren aan ons te binden. In het contact probeer je er achter te komen wat er speelt en of er behoefte is aan een vorm van hulp. Maar vaak spreek ik ook gewoon groepjes jongeren op straat aan of zoek contact via social media.”

Preventief werken

De focus ligt bij jongeren tussen de 10 en 18 jaar (met uitloop naar 23). Jongerenwerkers kennen de jongeren in de buurt en spreken hun taal. Ze spelen een rol bij het voorkomen van problemen zoals overlast en radicalisering maar helpen ook schooluitval en werkloosheid te voorkomen. “Als je iemand iets langer kent, kan je wat meer persoonlijke onderwerpen bespreken. We werken preventief. Als er meer hulp nodig is, brengen we ze in contact van bijvoorbeeld een OKT (Ouder-Kindteam; professionals in jeugdgezondheidszorg en opvoedhulp). Liefst ook met de ouder/verzorger erbij. We blijven wel bij dat proces betrokken.”

Andries combineert het jongerenwerk met lesgeven aan studenten Pedagogiek. “De ervaring die ik in het jongerenwerk op doe, neem ik mee naar de studenten. De praktijk – zeker in de stad Amsterdam - is hard en zo probeer ik met mijn ervaring studenten voor te bereiden op dit werk. Ik werk in een wijk waar veel armoede is en je veel mensen met GGZ-problematiek ziet. Jongeren die geen thuis hebben of niet eens een bed hebben om te slapen.”

Vergroten zelfvertrouwen

Uit onderzoek van de gemeente Amsterdam blijkt dat meer dan een kwart van de Amsterdamse jongeren psychische klachten heeft en ruim een op de tien is vaak of (bijna) altijd eenzaam. Andries kent daar zeker voorbeelden van. “Een jongere waar ik langer bij betrokken was, ging ook niet meer naar school. We hebben veel gesprekken gevoerd en uiteindelijk kon ik diegene motiveren weer naar school te gaan. Die stap heeft uiteindelijk het zelfvertrouwen vergroot en een baan opgeleverd. Maar dat zijn dus trajecten waar je een lange adem voor moet hebben.”

Andries herkent veel in deze jongeren. “Ik kom zelf uit een kwetsbaar gezin en ben in die tijd ook door iemand op weg geholpen. Later heb ik die jongerenwerker gevraagd wat ik moest doen om ook dit werk te gaan doen. Ik spreek de taal van de straat en weet waar ze vandaan komen. Mijn situatie en vooral de begeleiding om daaruit te komen, heeft mij indirect gestimuleerd om ook jongeren te coachen.”

Rolmodellen en vaderfiguren

Er is veel aandacht voor meidenproblematiek. Uit het eerder genoemde onderzoek blijkt dat de mentale gezondheid van meisjes slechter is dan die van jongens. Meisjes zijn vaker eenzaam. Maar jongens komen vaker – op straat - in de problemen door externaliserend gedrag. “Ze hebben een rolmodel nodig. Je ziet vaak dat de vader buiten beeld is of ze hebben geen grote broer die het goede voorbeeld kan geven. Dat maakt dat mannen belangrijk zijn in het jongerenwerk. Ook daardoor liggen voor mannen de banen voor het oprapen. Het is vooral mooi werk omdat je een ander echt een stapje verder kan helpen.”

Heb jij het lef?

Dit interview is de tweede in een serie met en over mannen in de pedagogiek. Wat is hun motivatie om de hbo-opleiding Pedagogiek te doen? Wat doet een pedagoog in de praktijk? En waarom zijn er meer mannen in dit vak nodig? Lees ook het verhaal van Julian.(opent in nieuw venster)