Kenniscentrum Maatschappij en Recht

Doen Wat Werkt

NWA-programma voor ontwikkelen nieuwe benaderingen van professionalisering in de Nederlandse Jeugdzorg

'Doen Wat Werkt' is een zesjarig ontwikkel- en onderzoeksprogramma dat gericht is op het ontwikkelen en onderzoeken van een ondersteuningsstructuur voor professionals in organisaties voor jeugdzorg. Doel van het programma is leren op de werkvloer te borgen in de dagelijkse praktijk in de jeugdzorg. En na te gaan óf en hoe technologie daarbij kan helpen. Alleen op die manier kunnen professionals zorg bieden van hoge kwaliteit. We verwachten dat dit de effectiviteit van de geleverde zorg vergroot én de binding van professionals aan organisaties positief beïnvloed.

‘Betrek mij gewoon’ is de titel van een recent rapport waarin ouders en jongeren vertellen over hun ervaringen met professionals in de jeugdzorg. Goed samenwerken met ouders en jeugdigen blijkt in de praktijk lastig. Ook andere vaardigheden, zoals het analyseren van de oorzaken van problemen of het gericht toepassen van gesprekstechnieken, blijken in de praktijk vaak lastig. Er wordt in de jeugdzorg veel geld besteed aan het trainen van medewerkers in allerlei werkwijzen en vaardigheden, maar de daadwerkelijke toepassing ervan in de dagelijkse praktijk blijkt een uitdaging te zijn. Dat is niet zo gek; we weten dat er meer nodig is dan het doorlopen van een training om kwalitatief goed werk te leveren.

Drie kernelementen

De focus in het programma ligt op de toepassing van drie kernelementen van hulpverlening waarvan we uit onderzoek in eigen land én daarbuiten weten dat het werkzame onderdelen zijn. Deze onderdelen komen in veel hulpaanbod voor. Ons uitgangspunt is: laten we zorgen dat professionals in elk geval deze elementen goed in de vingers hebben. Dat heeft effect op de kwaliteit van heel veel hulpaanbod. We focussen dus niet op methodieken en interventies, maar op kernelementen daarbinnen. Het gaat om:

  • samenwerken én samen beslissen met jeugdigen en gezinnen in alle stappen van het hulpverleningsproces;
  • het toepassen van gesprekstechnieken om jeugdigen en ouders te helpen bij het reguleren van emoties;
  • het toepassen van gesprekstechnieken om jeugdigen en ouders te helpen hun sociale en probleemoplossende vaardigheden te versterken.

We doen dit in samenwerking met de organisaties voor jeugdhulp en met de professionals die daar werken en in de praktijk de kernelementen toepassen. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat de ontwikkelde ondersteuningsstructuur aansluit bij de behoeftes van professionals en bruikbaar is in de praktijk.

Groot netwerk van programmapartners

Daarnaast is leren geen individuele verantwoordelijkheid van professionals, maar vergt dit ook wat van organisaties én het stelsel van jeugdzorg als geheel. In de implementatie literatuur wordt dit een ‘enabling context’ genoemd. Daarom zijn bij het DOEN WAT WERKT programma veel verschillende partijen betrokken. Onderzoekers en docenten van hogescholen en universiteiten, organisaties voor jeugdzorg, uiteenlopende experts, vertegenwoordigers van beleid en cliëntenorganisaties.

Op deze website zal de komende jaren steeds meer informatie te vinden zijn over het DOEN WAT WERKT programma. Voorlopig heeft deze online plek nog de ‘look en feel’ van de Hogeschool van Amsterdam, penvoerder van het programma. In de loop van het eerste projectjaar hopen we een DOEN WAT WERKT omgeving te realiseren.

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Maatschappij en Recht 20 december 2023