Encyclopedie Mapping Imaginaries Bijlmer Amsterdam-Zuidoost

Binnen het project wordt samen met een grote groep betrokken bewoners en ondernemers uit Amsterdam-Zuidoost gewerkt aan een breed gedragen, meerstemmige en wetenschappelijk gefundeerde verzameling van verhalen. Dit levert uiteindelijk een visueel aantrekkelijke 'wiki-achtige' encyclopedie op met kennis vanuit Amsterdam Zuidoost.
Aanleiding
De viering van 50 jaar Bijlmer in 2018 was de aanleiding voor dit project. Tientallen lokale initiatieven toonden de rijke geschiedenis en creatieve energie van Amsterdam Zuidoost. Het werd duidelijk dat veel waardevolle kennis verloren dreigt te gaan of onvoldoende zichtbaar is. Dit project wil deze kennis documenteren, delen én toegankelijk maken – met oog voor hoe die kennis wordt vormgegeven en verteld.
Doel van het project
Met de Encyclopedie en met het toepassen van een wiki-achtig format, inclusief een plattegrond, ontsluiten we lokale kennis op een toegankelijke manier. Zo ontstaat een gedeeld geheugen dat bijdraagt aan een rechtvaardige, meerstemmige en sociale stad.
Onderzoeksmethode
Bij het maken van de Encyclopedie gebruiken we het begrip ‘imaginaries’: de denkbeelden, wereldbeelden en belevingen waarmee mensen betekenis en vorm geven aan hun omgeving. Deze komen tot uiting in verhalen, kunst, plannen en dagelijkse praktijken. Door imaginaries als uitgangspunt te nemen, wordt zichtbaar hoe uiteenlopende perspectieven, en zelfs stereotypen, maatschappelijke impact hebben. Werken met een overkoepelend begrip als imaginaries biedt grote voordelen. We zijn daardoor beter in staat om het tegenstrijdige, het veelzijdige en het dynamische te zien als iets wat zich overal manifesteert. Co-creatie met bewoners en lokale makers vormt de kern van de aanpak.
Resultaten
- Een online platform (wiki) met verhalen, beelden en kaarten dat als prototype dient voor verdere inhoudelijke zichtbaarheid van kennis en community building. Prototype fase I is gestart in 2023 en afgerond in januari 2024. Prototype fase 2 startte in december 2024 en de oplevering wordt eind 2025 verwacht.
- Co-creatie-events met bewoners.
- Films en andere visuele content in samenwerking met partners Zuidoost TV, Bartendaz. en Scriptfactory, zoals de documentaire ‘Mapping Imaginaries: We zijn wel betrokken als het lukt’. Bekijk de trailer(opent in nieuw venster) of de hele documentaire(opent in nieuw venster).
- De website Moving Amsterdam Zuidoost(opent in nieuw venster) met routes en beschrijvingen ontwikkeld vanuit ons pop up lab Spinoza Imaginaries Lab & Café in World of Food.
- Multimediale projecties op festivals en in de wijk in samenwerking met o.a. Scriptfactory en ADE die de inhoud van de Encyclopedie op een speelse en creatieve manier laten zien.
- Bijdragen aan de viering van de 750ste verjaardag van Amsterdam in het jubileumjaar (oktober 2024-oktober 2025).
- Verankering van het netwerk van de Encyclopediemakers zodat na het jubileumjaar de Encyclopedie zich verder ontwikkelt tot een belangrijke bron van kennis voor iedereen.
- Ontwikkelen van diensten die bijdragen aan de leefbaarheid en kracht van de buurt. Bijvoorbeeld nieuwe financieringsvormen voor culturele en creatieve (startende) ondernemers en dito infrastructuur.
- Verkenning van nieuwe financieringsvormen voor creatieve ondernemers in Zuidoost.
Cultuur is bijna alles! Dit project laat zien hoe hard we co-creatie nodig hebben om duurzame verbindingen en infrastructuren op te bouwen en te onderhouden.”.

Núria Arbones Aran
Programmaleider
Maatschappelijke impact
Het project draagt bij aan collectief geheugen, zeggenschap en zichtbaarheid van lokale kennis. Het verstevigt netwerken tussen bewoners, instellingen en makers, en draagt bij aan de leefbaarheid en veerkracht van de wijk.
Doorwerking in onderwijs en onderzoek
Het project bouwt voort op langdurig praktijkgericht onderzoek in Amsterdam Zuidoost. Studenten van verschillende HvA-opleidingen doen mee aan routeontwikkeling, storytelling en datavisualisatie. De aanpak inspireert ook promotietrajecten en is verweven met internationale onderzoekssamenwerkingen, zoals het project IMAGE(opent in nieuw venster) met o.a. Barcelona en Parijs.
Onderzoeksteam
Betrokken vanuit de HvA
Externe partners
Bijlmer Museum, Zuidoost TV, Imagine IC, Johan Cruijff ArenA, Bijlmer Style, Bartendaz, Hart voor de K-buurt, Gemeente Amsterdam ZO, Scriptfactory, Amsterdam Time Machine, Masterplan Zuidoost, DUWO, The Gospel Agency, OBA Next, Zuidoost City, ADE en vele anderen.
Subsidieverstrekkers
- Stadsdeel Amsterdam-Zuidoost(opent in nieuw venster)
- Centre of Expertise Rechtvaardige Stad(opent in nieuw venster)
Neem voor meer informatie over de encyclopedie contact op met Núria Arbones Aran