Creating actionable futures (CrAFt)
Hoe kun je Europese steden op korte termijn klimaatneutraal, mooi en inclusief maken? En welke lokale samenwerkingsmodellen kunnen hierbij helpen? Aan deze vragen werkten drie Centres of Expertise van de HvA samen met een internationaal consortium van universiteiten en culturele organisaties in het project Creating Actionable Futures (CrAFt).
Beleidsuitdagingen in grote ruimtelijke projecten
CrAFt is uitgevoerd in het kader van het New European Bauhaus (NEB) initiatief van de Europese Unie. Het project inventariseerde voor welke beleidsuitdagingen grote ruimtelijke projecten staan bij het nastreven van de waarden van NEB. CrAFt onderzocht de knelpunten in de transitie, maar verzamelde ook actiegerichte methodes die steden kunnen ondersteunen bij het ontwikkelen en implementeren van collaboratieve lokale bestuursmodellen die hun reis naar klimaatneutraliteit zullen versnellen - ongeacht hun vertrekpunt. De inzet van cultuur en creatieve methoden was daarbij een centraal aspect.
De rol van de Hogeschool van Amsterdam in het project was om beleidsmodellen en creatieve methodes door interventies te toetsen. Dit gebeurde in drie zogenoemde sandbox-steden: Amsterdam, Praag en Bologna. De uitkomsten van het project werden verzameld en gedeeld in een zogenoemde Smart City Guidance Package, een routekaart voor steden die aan de slag willen gaan met New European Bauhaus.
Wat was de aanpak?
- Stress-test en showcase van NEB governance modellen in Amsterdam, Bologna en Praag.
- Interdisciplinaire samenwerking en studentenparticipatie in STEAM-teams (Science, Technology, Engineering, Arts and Mathematics) en een NEB Think/Do tank.
- Kennisdeling en opschaling met minstens 70 Reference Cities in Mutual Learning Exercises.
- Een kennisplatform en NEB routekaart voor steden: ‘Climate-Neutral and Smart Cities Guidance Package: NEB Edition’ met modellen, instrumenten, voorbeelden of verhalen van plaatselijk bestuur in samenwerkingsverband.
- Een storytelling campagne over de impact van integrale duurzame stedelijke ontwikkeling.
Vier Amsterdamse proeftuinen
Als onderdeel van de Amsterdamse Sandbox werkte de HvA mee aan vier projecten –Marineterrein, Het Groene Veld, de Green Mile en de Sluisbuurt. Hier experimenteerden onderzoekers, studenten en lokale partners met vernieuwende vormen van governance, burgerparticipatie en creatieve stedelijke ontwikkeling.
- Marineterrein: Hier werd onderzocht hoe Bureau Marineterrein zijn identiteit en toekomstvisie kon versterken als onderdeel van de doorontwikkeling van het Marineterrein. Met creatieve workshops en storytelling werd de basis gelegd voor een blijvende samenwerking tussen techniek, cultuur en community.
- Het Groene Veld: Hier keken onderzoekers en studenten hoe vrije ruimten kunnen bijdragen aan stedelijke veerkracht. Door middel van storyhacking en virtual reality brachten zij de maatschappelijke waarde van dit soort vrijplaatsen overtuigend in beeld.
- De Green Mile (de Stadhouderskade): Hier werkten onderzoekers en studenten uit verschillende opleidingen samen met bedrijven en bewoners aan plannen voor een groenere, veiligere stadsstraat. Hun onderzoek legde waardevolle spanningen bloot tussen leren, ondernemen en bestuurlijke verwachtingen – lessen die nu in andere projecten worden toegepast.
- Sluisbuurt: Hier werd onderzocht hoe kunst en cultuur een vaste plek kunnen krijgen in de ontwikkeling van een nieuwe stadswijk. Door artistieke interventies, workshops en samenwerking met lokale partners werd aangetoond hoe creatieve praktijken sociale cohesie en eigenaarschap versterken.
Wat het heeft opgeleverd
- Het project bracht nieuwe inzichten in ‘collaborative governance’: hoe burgers, kunstenaars, bedrijven en beleidsmakers samen stedelijke transities vormgeven.
- CrAFt heeft de samenwerking tussen de HvA, de gemeente Amsterdam, de nationale overheid en culturele partners verdiept. Deze samenwerking wordt voortgezet in Europese aanvragen en in het bouwen van een onderzoeksinfrastructuur in samenwerking met de gemeente rond het thema: 'Verbeelding in Transities'(opent in nieuw venster).
- Door het succes van de studentenprojecten binnen CrAFt neemt de HvA nu deel aan het New European Bauhaus (NEB) Stewardship Lab(opent in nieuw venster) voor blijvende verankering van de resultaten in het onderwijs.
- NEB is een onderdeel geworden van de samenwerking tussen zes Europese Hogescholen binnen U!REKA Shift(opent in nieuw venster).
In het CrAFt project is vanuit drie Centres of Expertise van de Hogeschool van Amsterdam samengewerkt: Creative Innovation, Rechtvaardige Stad en City Net Zero. En er waren vier lectoraten bij het project betrokken: Bouwtransformatie (lector Frank Suurenbroek), Civic Interaction Design (lector Martijn de Waal), Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken (lector Stan Majoor) en Creative Media for Social Change (Tamara Witschge). Het internationale consortium werd geleid door de Norwegian University of Science and Technology.
Onderzoeksteam HvA
Naast bovengenoemde lectoren werkten onderstaande HvA medewerkers aan het project:
- Federica Colombo
- Maria Kapteijns
- Ruben Logjes
- Andrew Switzer
- Mareile Zuber
Partners
Norwegian University of Science and Technology – NTNU(opent in nieuw venster) (NO)
University of Bologna(opent in nieuw venster) (IT)
European League of Institutes of the Arts(opent in nieuw venster) (NL)
Czech Technical University in Prague(opent in nieuw venster) (CZ)
European Cultural Foundation(opent in nieuw venster) (NL)
International Union of Property Owners(opent in nieuw venster) (BE)
Locality Europe(opent in nieuw venster) (NL)