Experimenteren mag: studenten ontwerpen creatieve AI-oplossingen

Kunstmatige intelligentie gaat niet meer weg, dus kun je er maar beter mee experimenteren, terwijl je óók de risico’s kent. Dat is de insteek van de nieuwe minor ‘AI voor Creatieve Denkers en Ontwerpers’ van de HvA, die bedoeld is voor studenten van alle faculteiten. Bij de eerste lichting zaten bijvoorbeeld studenten Fysiotherapie, Communicatie, CMD en Toegepaste Psychologie. Elkaar tegenkomen, met elkaar brainstormen en samenwerken buiten je eigen vakgebied kijken is hier namelijk precies de bedoeling.

Een nieuw type professional is nodig: een die veel weet van het eigen vakgebied, lenig is van geest, en durft te experimenteren en te falen met AI. Dat hebben we nodig om deze technologie goed te leren kennen, die zo sterk ingrijpt in het leven van mensen.

Yuri Westplat

Coördinator van de minor

Bij de eerste lichting zaten veel creatieve studenten, die bijvoorbeeld een instrument bespelen of illustreren- maar dat is geen vereiste. Belangrijk is dat de deelnemers veel weten van hun vakgebied en creatief kunnen denken.

Deze drie studenten volgden de minor, en vertellen hoe zij AI hebben ingezet voor een creatieve oplossing.

Elisa Elmers (student Communicatie) maakte schilderijen over haar persoonlijke relatie met social media filters

“Ik heb de minor gekozen, omdat ik dacht dat ik meer kennis over AI echt nodig zal hebben. Vervolgens bleek het heel leuk om met de andere studenten samen te werken. De docenten vonden aan begin een beetje spannend. omdat er echt studenten van veel verschillende vakgebieden bij zaten. Iedereen gebruikt AI daarom op een andere manier, maar je leert daardoor wel van elkaar.

Aan het begin van de minor hoorden we dat we ook een eindopdracht konden kiezen voor een zelfgekozen project. Ik wist meteen dat ik voor een persoonlijk thema en uitwerking wilde gaan; want die kans krijg ik niet zomaar in mijn studie.

Jezelf bewerken

Ik koos iets dat me persoonlijk raakt. Waar heb je last van als meisje? Dat is dat je jezelf op social media overal kunt bewerken met filters. Ik heb onderzocht welke mentale problemen hiermee samenhangen en vervolgens drie hoofdthema’s bedacht, en schilderijen hierover gemaakt met Chat-GPT.  Dit heb ik gedaan door prompts te maken met wat ik erin wilde verwerken.

Je ziet hier drie fysieke schilderijen als resultaat. De eerste staat voor alleen maar meer willen – je bewerkt jezelf één keer, maar dan zie je weer iets anders wat je wilt bewerken. Het houdt niet op.

Pressie

Het tweede schilderij staat voor de pressie op sociale media dat je jezelf vrolijk presenteert – met filters waarbij je een glimlach kunt bewerken op jezelf.

Je kunt echt letterlijk alles van jezelf bijwerken- je huid gladder, je wenkbrauwen optrekken. En het is zó makkelijk om te doen. Op TikTok staat automatisch het  filter aan dat je huid gladder maakt.

Connectie verliezen

Maar je ziet jezelf ook steeds door het filter heen, waardoor je de connectie met jezelf verliest. Het derde schilderij gaat daarover: dat je je identiteit kwijtraakt en niet meer goed weet hoe je er in het echt uitziet.

Ik wilde met deze AI-schilderijen bewustwording creëren over de mentale problemen die dit veroorzaakt bij jonge mensen, voornamelijk vrouwen. Iedereen heeft er last van; toch is het normaal om het te blijven doen.

Bij de eindpresentatie kwamen veel docenten langs; zij vonden het heel goed dat een technologische tool op een creatieve manier is gebruikt – fysiek in plaats van op schermen.”

Omer Kurnaz (Fysiotherapie) bedacht een draagbare AI-sensor voor oefeningen thuis

“Deze minor leek me wel wat omdat we hierin meerdere AI-tools zouden proberen, en ook de voor- en nadelen meekrijgen. ik zal het ooit nodig moeten hebben, bedacht ik, want we gaan toch die kant op.

Achteraf ben ik heel blij dat ik de minor heb gevolgd. Je kunt werken aan een competentie uit je eigen vakgebied- ik koos samenwerken, omdat ik dit ook moet kunnen met andere zorgverleners, en met de patiënt. Als eindopdracht heb ik een ontwerp bedacht voor een portable product met een camera en sensor, waarin AI geïntegreerd is. Dit kan je real-time feedback geven op je houding."
 

"Ik heb namelijk stagegelopen bij een schouderspecialist, waar ik heel veel patiënten heb mogen begeleiden. Ze kregen huiswerk-oefeningen mee, die ik heb die we samen hebben doorgenomen; ik heb filmpjes gemaakt. Toch zag ik te vaak dat patiënten de oefeningen uiteindelijk niet deden. Ze wisten niet goed hoe, en therapietrouw is lastig.

Ik dacht daarom: wat als ik nou apparaatje verzin dat je kan corrigeren en als het ware tegenover je zit? Bij dit idee hoort dan een app met beeldherkenning en anatomieherkenning. Via oortjes kun je vervolgens de feedback horen."

'Zorg dat jij AI leidt'

Dat AI zich zo snel ontwikkelt heeft me best verrast. Soms weet je niet meer wat echt of nep is – ziet er nu zo goed uit. Het biedt kansen maar zeker veel gevaren. Het heeft m’n ogen wel geopend- je moet je wel bewust zijn van de omvang.

Wat ik vooral meenemen: jij moet AI gaan leiden, en AI niet jou. Dus doe altijd nog je eigen onderzoek– jij moet degene zijn die de laatste punt erachter zet.”

Reanne Schagen (Communication and Multimedia Design) bedacht een alternatief voor het rij-examen

“Ik vond het belangrijk om deze minor te volgen, omdat AI in mijn vakgebied ook steeds belangrijk gaat worden (digitaal en interactief ontwerpen). Als eindopdracht heb ik gekozen voor een eigen onderwerp: AI inzetten voor het rij-examen. Dit kwam uit frustratie omdat ik mijn eigen rijbewijs moest halen – je kunt op zo’n moment last hebben van faalangst en dan heel anders rijden dan in de lessen."

AI-collega van de instructeur

"In mijn ontwerp zit de AI verwerkt in de lesauto. Het algoritme houdt jouw rijgedrag bij aan de hand van sensoren. Deze bepalen bijvoorbeeld de afstand tot je voorganger. De auto houdt zo aantekeningen bij over jouw rijgedrag, die de instructeur kan inzien. De AI gaat niet de instructeur vervangen – want je wil bij rijles natuurlijk een persoon die meekijkt en aanwijzingen geeft – maar het wordt hier als het ware een collega van de instructeur.

Als je moet afrijden, dan is je rijgedrag objectiever gemeten. Het gaat dan niet om dat ene halfuurtje dat je rijdt, want stel dat je dan net in een rotsituatie komt op de weg- dan zak je. Door de AI in de lesauto  wordt naar het hele plaatje gekeken. Je kunt het zien als de VAR: die vervangt niet de scheidsrechter, maar biedt een objectieve aanvulling. De luxe versies van de Volkswagen polo en Golf hebben inmiddels bijna alle sensoren om dit te kunnen- dus het is best een realistische oplossing.”