Hoe kun je AI slim inzetten in de zorg?
Hoe kun je AI-tools zoals ChatGPT op een verantwoorde en effectieve manier inzetten in de zorg? Drie studenten Social Work, zelf werkzaam in de zorg, ontwikkelden een compacte, toegankelijke gids vol tips en voorbeelden voor zorgprofessionals en docenten. ‘Uiteindelijk moet de zorg er beter van worden.’
Bas Schipper, Roos Berentse en Remco Rijnbergen volgen de opleiding Social Work in deeltijd. Alle drie werken ze naast hun opleiding in de zorg, Roos en Remco bij een expertisecentrum voor epilepsie en Bas bij een stichting voor gehandicaptenzorg.
Voor het tweedejaars-vak Sociale Agenda onderzochten ze hoe de inzet van ChatGPT kan bijdragen aan het verlagen van de werkdruk in de zorg. Op basis van hun onderzoek maakten ze een gids bedoeld voor zorgprofessionals zoals verpleegkundigen, verzorgenden en zorgmedewerkers die weinig tot geen ervaring hebben met AI, maar wel nieuwsgierig zijn naar hoe ze het in hun werk kunnen toepassen.
Inmiddels is er ook een versie gericht op het onderwijs, en lopen de eerste pre-orders al binnen bij hun kersverse onderneming NextGenZorg.nl. Mede-oprichters Remco en Roos vertellen over hun ‘uit de hand gelopen praktijkopdracht.’
Wat kwam er uit het onderzoek dat jullie uitvoerden?
Remco: ‘We hebben zo’n 80 zorgprofessionals bevraagd naar hoe zij ChatGPT ervaren en welke belemmeringen ze tegenkwamen. We concludeerden dat het gebruik van ChatGPT niet zozeer de werkdruk in de zorg zal verlagen, maar dat het die druk wel kan verleggen. Stel dat je dankzij ChatGPT niet meer 4 uur achter de computer hoeft te zitten maar nog maar 2 uur, dan kun je die 2 uur voortaan besteden aan je cliënt. Zorgmedewerkers werken liever met cliënten dan met computers, dus slimme inzet van AI kan je werkplezier vergroten.’
Zorgmedewerkers werken liever met cliënten dan met computers.
Hoe kwamen jullie op het idee voor deze gids?
Roos: ‘Tijdens het onderzoek merkten we dat er veel interesse is in AI-tools zoals ChatGPT, maar ook dat er behoefte is aan duidelijke uitleg en praktische ondersteuning. We zagen ook dat ChatGPT soms verkeerd wordt gebruikt, en dat er bijvoorbeeld vertrouwelijke informatie wordt ingevoerd of teksten klakkeloos worden overgenomen. Veel professionals zijn nog zoekende in waar ze het wel en niet voor kunnen inzetten. Zo ontstond bij ons het idee om een toegankelijke gids te maken die zorgprofessionals helpt om ChatGPT verantwoord en effectief in te zetten.’
Wat is volgens jullie de meerwaarde van tools als ChatGPT voor zorgmedewerkers?
Roos: ‘De tijdsbesparing die het oplevert bij administratieve taken, zoals rapportages en communicatie. Een plan opstellen kostte me soms 3 uur, met ChatGPT kan het in een half uur. En je kunt er snel teksten mee herschrijven naar een taalniveau dat voor begeleiders en cliënten begrijpelijk is. Daarnaast zie ik ChatGPT als een alwetende, niet-oordelende collega die altijd tijd heeft voor je vragen.’
Remco: ‘We vergaderen nogal veel in de zorg. ChatGPT kan helpen om vergaderingen effectiever in te zetten. Maar ik gebruik het ook als sparringspartner, of als inspiratiebron om bijvoorbeeld een creatieve invulling te geven bij een bepaalde methodiek. Waar je wel mee moet uitkijken in de zorg is dat je geen behandelvragen gaat stellen. Die moet je altijd laten checken door een specialist. Je kan er niet zo maar van uitgaan dat ChatGPT het altijd goed heeft, daar wijzen we in de gids ook op. Je moet altijd zelf blijven nadenken.’
Waarom besloten jullie een eigen bedrijf op te richten?
Remco: ‘We waren zelf erg enthousiast over het beroepsproduct dat we hadden gemaakt op basis van ons onderzoek. En onze medestudenten, docenten en collega’s zeiden allemaal: “daar moet je iets mee gaan doen.” Dus toen hebben we gekeken welke investering er nodig was, onder andere voor de website en het drukken van de fysieke gidsen, en of we het dat waard vonden. En toen besloten we het gewoon te gaan doen.’
Roos: ‘We nemen geen risico’s die we niet kunnen overzien. Als we binnen een jaar of twee nog niets hebben terugverdiend, vinden we dat ook helemaal prima. We vinden het leuk om te doen en leren er veel van. Maar we hebben al verschillende contacten met zorgorganisaties, dus wie weet welke mooie kansen er nog komen.’
Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?
Remco: ‘Het idee is om de komende jaren gewoon onze opleiding af te maken en ons beroep te blijven uitoefenen. Maar we praten er wel over om een verdiepende gids te maken, en misschien in de toekomst trainingen te ontwikkelen voor in de zorg. Er is nog zo veel meer mogelijk met AI. Het zou prachtig zijn als we daar ons werk van kunnen maken, en met organisaties kunnen samenwerken om het zorgmedewerkers makkelijker te maken. Want dat is ons uiteindelijke doel: dat de zorg er beter van moet worden.’