Lectorenplatform maakt de Europese industrie duurzamer én zelfstandiger

Grote uitdagingen voor Europa

‘De wereld verandert snel’, zegt Jurjen Helmus, lector Industriële Digital Twins. ‘Nieuwe politieke spanningen en technologische ontwikkelingen hebben grote gevolgen voor de Europese industrie. Bedrijven krijgen te maken met meer concurrentie, handelsspanningen en landen die hun eigen markten willen beschermen.’

De opkomst van China als economische grootmacht vergroot de druk op de Europese industrie. China heeft veel controle over belangrijke grondstoffen, zoals palladium en kobalt; metalen die nodig zijn voor hightechproducten. ‘Europese bedrijven zijn sterk afhankelijk van dit soort grondstoffen en zijn daardoor kwetsbaar’, legt de lector uit. ‘Daarom wil Europa zijn eigen positie versterken.’ Dit kan door met meer verschillende leveranciers te werken, te investeren in eigen mijnbouw en door meer grondstoffen te hergebruiken.

De kracht van hergebruik

Om minder afhankelijk te worden van andere landen, zet Europa volop in op circulariteit. Dat betekent dat bedrijven grondstoffen steeds opnieuw gebruiken, producten slimmer ontwerpen en materialen efficiënter inzetten. Jurjen: ‘Door recycling en hergebruik te stimuleren, heeft Europa minder nieuwe metalen nodig. Dat is duurzamer én vergroot de leveringszekerheid.’

Digitaal Product Paspoort

Een belangrijk instrument in deze transitie is het Europees Digitaal Product Paspoort (DPP). Dit paspoort geeft inzicht in de samenstelling, herkomst en recyclebaarheid van producten. ‘Het helpt Europese bedrijven om duurzame ketens op te zetten, maar ook om import van vervuilende producten te weren’, vertelt Jurjen. ‘Zo draagt het DPP bij aan zowel verduurzaming als strategische autonomie.’

Rol van het Lectorenplatform

Het Lectorenplatform Sustainable Smart Industry onderzoekt hoe bedrijven binnen de maakindustrie met deze veranderingen kunnen omgaan. In hun wens om te verduurzamen lopen bedrijven tegen diverse dilemma’s aan. Hoe voldoen we aan duurzaamheidsregels en houden we tegelijk toegang tot grondstoffen? Hoe gaan we om met personeelstekorten? Wat betekent remanufacturing – het opnieuw gebruiken of opknappen van oude producten – voor de manier waarop bedrijven nu produceren? Hoe ontwerpen we digitale en fysieke systemen die daaraan bijdragen?

Het platform helpt bedrijven om deze vragen te onderzoeken. Daarbij spelen allerlei technologieën een rol, zoals kunstmatige intelligentie, digital twinning, data-analyse, augmented reality, robotica en digitale werkinstructies.

TECHPASS

‘Het Lectorenplatform werkt momenteel aan verschillende projecten’, vertelt Jurjen. ‘Een daarvan is TECHPASS. Hiermee onderzoeken we hoe digitale technologieën mkb’ers in de hightech maakindustrie kunnen helpen bij het invoeren van het Digitale Product Paspoort. Ons doel: praktische, haalbare en duurzame circulaire oplossingen.’ De Hogeschool van Amsterdam voert dit onderzoek uit in samenwerking met MKB-partners EKB, EMT en HGG, ondersteund door brancheorganisaties als Koninklijke Metaalunie en FME.

Het onderzoek begint met een verkenning: hoe ver zijn mkb’ers nu met DPP’s, en welke kennis missen ze nog? Daarna wordt gekeken welke digitale technologieën ze kunnen gebruiken. Tegelijk worden in workshops en interviews met partners circulaire businesskansen en ontwerpstrategieën onderzocht. De uitkomsten worden samengevoegd tot concrete adviezen voor DPP-toepassing bij de betrokken bedrijven. Jurjen: ‘Zo helpen we de Europese maakindustrie een stap verder richting een circulaire toekomst, met een hoofdrol voor duurzaamheid en zelfstandigheid.’