De meerwaarde van een buurthub (Neighborhood hubs for livable cities)

Read the English version here

Logistieke hubs op buurtniveau maken het mogelijk goederen te (ont)bundelen en met kleine elektrische voertuigen naar een plek van bestemming elders de stad te brengen. Maar ruimte is schaars en duur, en de buurt zit misschien niet 123 te wachten op de komst van een hub. In Neighborhood hubs for livable cities wordt gekeken of op een hub logistieke functies te combineren zijn met sociale en economische functies. Een hub kan bijvoorbeeld plaats bieden aan een opslagruimte voor nabijgelegen winkels, een repair-cafe voor kapotte kleding, een inleverpunt voor pakketjes, deelvervoer en werkplekken. ‘Dat is efficiënt ruimtegebruik en je vergroot de toegevoegde waarde van zo’n plek voor buurtbewoners, bedrijven en andere partijen,’ zegt Susanne Balm, projectleider Duurzame Stadslogistiek bij de HvA. ‘De buurt wordt aantrekkelijker en de verkeersdrukte in de wijk neemt af.’

Twee cases

In Neighborhood hubs for livable cities staan twee cases centraal: een winkelgebied in Groningen en een stadsstraat in Amsterdam. De onderzoekers brengen via observaties, interviews en workshops in kaart wie de potentiële gebruikers van een buurthub zijn. Denk aan een horecaondernemer, culturele instelling, vastgoedeigenaar, logistiek dienstverlener, recyclebedrijf, bewoner en/of toerist. Ze zetten een aantal combinaties van gebruikers en functies op een rij en kijken welke business-modellen hierbij zouden passen. De onderzoekers bepalen ook aan welke criteria toekomstige buurthubs moeten voldoen. Ze leggen de Groningse en Amsterdamse case naast elkaar om een idee te krijgen van wat voor hub onder welke omstandigheden kansrijk is.

Resultaten

De inzichten uit het project bieden aanknopingspunten voor de ontwikkeling van multifunctionele hubs in Amsterdam, Groningen en elders in het land. De onderzoekers hebben met inzet van studenten inmiddels 13 potentiële gebruikersgroepen weten te identificeren voor de Amsterdamse case. Ze presenteerden hun bevindingen in november 2021 aan de consortiumpartners. Tijdens die werksessie is besloten om te focussen op vijf gebruikersgroepen: 1) bewoners, 2) medewerkers, 3) logistiek dienstverleners, 4) leveranciers van non-food en 5) technisch dienstverleners.

Uit interviews met deze doelgroepen blijkt dat:

• Er nog weinig kennis en bewustwording over buurthubs is onder potentiele gebruikers;
• Bewoners deelvervoer, deelproducten, een waterpunt en openbaar toilet noemen als mogelijke waardevolle functies. Over pakketpunten en horeca zeggen ze dat deze functies al beschikbaar zijn rond de Knowledge Mile;
• Er kansen worden gezien in het combineren van een pakketpunt met een bloemist of een bibliotheek, omdat het extra ‘traffic’ oplevert;
• Een buurthub voor technisch dienstverleners potentieel waarde kan bieden als pauzeruimte met eetgelegenheid, sanitaire voorzieningen, opbergruimte, parkeerplekken en laadinfrastructuur;
• Maatschappelijk verantwoord ondernemen een drijfveer kan zijn voor organisaties om met een buurthub samen te werken, zoals de inzet van personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt (social return);
• Er conflicterende criteria bestaan tussen de doelgroepen voor het ontwerp van een hub: voor bewoners dient de hublocatie aantrekkelijk en veilig bereikbaar te zijn per voet/fiets en voor leveranciers en techische en logistieke dienstverleners is het juist belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is en voldoende laad/losruimte heeft voor vrachtvoertuigen.

De bevindingen zijn in februari 2022 gepresenteerd tijdens het congres Reinventing the City .

Onderwijs

Vierdejaarsstudenten van de opleidingen Logistiek en Bedrijfskunde van de HvA hebben deelvragen uitgewerkt in het project uit en deden zo ervaring op met onderzoek in een multidisciplinaire context.

Projectpartners

De HvA werkt in Neighborhood hubs for livable cities samen met TNO - coördinator van het project -, de Gemeente Groningen, Bedrijvenvereniging WEST, BedrijvenInvesteringsZone (BIZ) Knowledge Mile en Bureau 8080. De HvA verdiept zich samen met BIZ Knowledge Mile en Bureau 8080 in de Amsterdamse casus; gemeente Groningen en Bedrijvenvereniging WEST gaan aan de slag met de andere case. Het consortium krijgt subsidie vanuit de call 'Accelerator 2020' van de NWO.