Festival van de Circulaire Versnelling

We kijken naar technologische, sociale en economische innovaties, delen verhalen over transdisciplinaire samenwerking, en bieden handvatten om mensen mee te nemen in verandering. Kortom: sessies vol inzichten en ruimte om mee te denken. We gaan verder dan losse projecten: hoe verbinden we kennis om écht te versnellen naar een circulaire en regeneratieve samenleving? Een festival voor ieder die werkt aan of geïnteresseerd is in circulaire oplossingen, innovatie en samenwerking in de regio.

Programma

Hoe neem je mensen mee in de transitie, hoe werk je transdisciplinair samen en hoe blijf je met een open blik toekomstgericht werken? Inzichten uit het CirCollab-programma hierover vormen het startpunt van deze dag en bieden de deelnemers handvatten om zelf in (onderzoeks)projecten scherp te zijn op deze aspecten die van belang zijn voor het versnellen van transities.

Vervolgens kun je deelnemen aan sessies waarin de volgende thema's aan bod komen:

Circulair bouwen en ontwerpen / regeneratieve business modellen / deel-en-repareer initiatieven als sociale innovatie / consumeren / gedragsverandering  / circulaire ecosystemen / opschaling / hackathon / lessen uit de praktijk / urban upcycling / spellen in het onderwijs / repair station / cultuurverandering en omgeving / inzet AI voor circulaire renovatie / circulair bouwen canvas / digital production / fashion / circulaire waarden van architectuur

Voor wie

De bijeenkomst staat open voor iedereen die werkt aan of geïnteresseerd is in circulaire oplossingen, innovatie en samenwerking in de Metropoolregio Amsterdam.

Aanmelden

Deelname is gratis, registreren wel nodig.

Organisatie 

Deze bijeenkomst wordt georganiseerd door het CirCollab programma en het Centre of Expertise City Net Zero van HvA, en mede mogelijk gemaakt door Regieorgaan SIA, en HIP Circulair en Digitaal in Denken, Leren en Doen in de MRA.

Het Festival van de Circulaire Versnelling op 6 november valt tijdens de U!REKA Research Days programmering (4-6 november). Voor het thema circulair wordt dit festival opgenomen in de programmering van U!REKA en bijten beide bijeenkomsten elkaar dus niet.

Contact

Vragen, onduidelijkheden of ideeën ? Neem contact op met Tessa Belinfante, community manager van City Net Zero en CirCollab:

Bevestigde sessies

In willekeurige volgorde, de lijst is nog niet compleet en zal nog worden aangevuld.

Kunnen bedrijven écht een regeneratief bedrijfsmodel omarmen, of is het een utopie?

Door: Melanie de Vries (Onderzoeker Circulaire Economie, Hogeschool Windesheim) en Rob Lubberink (Assistent Professor Circular Economy, Hogeschool van Amsterdam)
Regeneratie wordt gezien als een krachtige oplossing voor een duurzame toekomst. Het draait om systeemdenken en het herstellen van de balans tussen mens en natuur. De grootste hindernis voor regeneratieve bedrijven is dat de markt en regels nog vooral zijn ingericht op winst op korte termijn en het uitputten van middelen. Deze instituties maken het moeilijk om sociaal-ecologisch herstel centraal te stellen.  In deze sessie onderzoeken we wat moet blijven en wat moet veranderen voor regeneratie in de bouw. Samen verkennen we welke instituties – formele en informele regels, normen en gewoontes – aangepakt moeten worden en of dat haalbaar is. Hoe maken we de stap van maximale winst naar voldoende winst en van eigenbelang naar wederkerige samenwerking? Melanie de Vries (Windesheim) en Rob Lubberink (HvA) delen hun visie op regeneratie in bedrijven en waardeketens. Daarna gaan we in groepen actief aan de slag om de bestaande instituties in de bouw kritisch te bevragen en te bedenken hoe ze veranderd of versterkt kunnen worden.

Bouw mee aan een toekomstbestendige leefomgeving!

Door: Sprekers vanuit Team Cultuur en keten Nationaal Groeifonds Toekomstbestendige leefomgeving, Marc van den Berg (Assistant Professor, Universiteit Twente), Anna de Zeeuw (Senior onderzoeker, Programmamanager, Hogeschool van Amsterdam) en Marian Zandbergen (Senior Onderzoeker Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken, Hogeschool van Amsterdam).
Hoe creëren we samen een bouwwereld waarin circulair en biobased bouwen de norm is? Het Groeifondsprogramma Toekomstbestendige Leefomgeving Cultuur en Keten  nodigt je uit voor een inspirerende sessie vol leren en reflectie over de cultuurverandering die nodig is voor een Toekomstbestendige leefomgeving.

We starten met een korte test: welk cultuurverandertype ben jij? Op basis van de uitkomsten ontwikkelen we samen ‘stories with attitude’ – krachtige toekomstverhalen.
Eerdere programma’s tonen aan: echte verandering begint bij een ondernemende houding én de bereidheid om kritisch naar onze cultuur én omgeving te kijken.

Laat je inspireren, deel jouw verhaal en draag bij aan een nieuwe leer- en bouwcultuur. Samen bouwen we aan een leefomgeving die de toekomst aankan. Sluit aan en maak het verschil! 

ShaRepair Practices: Deel-en-repareer initiatieven als sociale innovatie in de circulaire transitie

Door: Job van der Linden (PhD kandidaat, Wageningen University & Research), Jordan Young PhD kandidaat, (Wageningen University & Research), Dr. Mary Greene (Assistant Professor, Wageningen University & Research), Dr. Sanneke Kloppenburg (Assistant Professor, Wageningen University & Research)
Het ShaRepair project is een 5-jarig onderzoeksproject dat kijkt hoe delen en repareren als innovatieve circulaire consumptiepraktijken ontstaan en genormaliseerd worden. Samen met consortium partners Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS), de TU Delft, Universiteit Groningen, verschillende gemeenten en organisaties uit het maatschappelijk middenveld kijken we hoe delen en repareren als dagelijkse consumptiepraktijken de circulaire economie vormgeven, en onderzoeken we strategieën die delen en repareren makkelijker en gangbaarder kunnen maken. 

Voor het eerste deel van het project brengen we de diversiteit aan opkomende deel-en-repareer initiatieven in kaart in twee regio’s, een daarvan is Amsterdam. Hierbij ontwikkelen we een typologie om de verschillende dimensies van deze diversiteit te analyseren. Dit zal ons een bottom-up inzicht geven in hoe de circulaire transitie tot stand komt. In onze sessie delen we de eerste inzichten van ons onderzoek. Daarna gaan we samen met deelnemers in gesprek: wat betekent sociale innovatie in de praktijk? 

Meer circulair denken en doen? Let’s talk!

Door: Danique Bredenoort (Sociaal Psycholoog, Hogeschool van Amsterdam) en Romi de Jong (Onderwijskundige en Klimaatpsycholoog, Hogeschool van Amsterdam)
De circulaire transitie vraagt niet alleen om technologische en economische innovaties, maar ook om een fundamentele verschuiving in consumentengedrag. De vraag is echter hoe we mensen zover krijgen dat ze ook daadwerkelijk meer circulair gaan denken en doen. 
In deze interactieve sessie laten gedragswetenschappers Danique Bredenoort en Romi de Jong zien waarom juist de sociale kant van de transitie méér nodig heeft: meer aandacht, meer verhalen, meer interactie en vooral: meer zichtbaarheid.
Vanuit het lectoraat Psychologie voor een Duurzame Stad (Hogeschool van Amsterdam) onderzoeken zij de ecologische voetafdruk (wat we verbruiken), de hartslag (wat we belangrijk vinden) en de handafdruk: wat we doen en hoe we daarmee anderen inspireren. In deze sessie staat centraal hoe de handafdruk het vliegwiel kan zijn waarmee de transitie wordt aangezwengeld. We zullen het publiek met (onderzoeks)cases en praktijkvoorbeelden laten zien hoe kleine gedragingen grote bewegingen in gang kunnen zetten – en hoe je zelf dat vliegwiel kunt zijn.

Groeipijnen van circulaire ecosystemen: de kunst van het opschalen

Door: Inge Oskam (Lector Circulair Ontwerpen en Ondernemen, Hogeschool van Amsterdam, gespreksleider), Willem van Winden (Lector Urban Economic Innovation, Hogeschool van Amsterdam, conceptueel over opschaling), Rob Lubberink (Assistent Professor Circular Economy, Hogeschool van Amsterdam, over de rol van publieke professionals), Liesbeth Rijsdijk (Lector Netwerken in een Circulaire Economie, Hogeschool Windesheim, over circulaire startups & ecosystemen) 
Circulariteit vraagt om lokale en bovenlokale ecosystemen waarin partijen effectief samenwerken. Vaak lukt het goed om zo’n ecosysteem lokaal/regionaal op te zetten. Maar veel lastiger is het te professionaliseren, bestendigen en op te schalen naar een niveau waarbij de circulaire economie echt gaat concurreren met de lineaire economie. In deze sessie willen we bespreken wat opschaling inhoudt, en wat de belemmeringen&mogelijkheden zijn. Als input presenteren we inzichten uit praktijkonderzoeksprojecten waar dit probleem naar voren kwam.

We beginnen conceptueel: wat is opschaling eigenlijk, en welke verschijningsvormen zijn er? Daarna presenteren we twee stellingen over het opschalen van ecosystemen: de eerste gaat over de rol van lokale overheden/publieke professionals; de tweede over het belang van een ecosysteem rondom circulaire startups. Elke stelling lichten we toe aan de hand van praktijkvoorbeelden uit ons onderzoek. Daarna gaan we met het publiek in gesprek: wat vind jij van deze stelling? Herken je het? Welke slimme oplossingen heb je al gevonden?

Circular Wood Flow - part 1: Presentation
A second life for left-over wood using digital design and production tools

Door: Marta Malé-Alemany and Zach Mellas (Digital Production Research Group (DPRG) / Robot Lab
Faculty of Technology, Amsterdam University of Applied Sciences)
DPRG and partners recently completed a 2-year research project, Circular Wood 4.0. The goal was to develop digital design-to-production systems for left-over wood, targeting hospitality interiors and furniture. As a follow-up, a full-size wall paneling system made from left-over wood was demonstrated and installed in a new hospitality venue in Leeuwarden.
The system covers a 32 m² wall. Panels were digitally designed with a “design generator” using algorithms and dimensioned to fit the exact wall surface. They were produced from overproduction wood waste from a manufacturer of bespoke, high-end ceilings. The 59 generated wall panels were automatically translated into production code for fabrication with an industrial 5-axis CNC machine.
This wall demonstrates the high-end re-use of wood waste and its upscaling through computational design and robotic production. This presentation will be in English.

Circular Wood Flow - part 2: Workshop
A second life for left-over wood using digital design and production tools

Door: Marta Malé-Alemany and Zach Mellas (Digital Production Research Group (DPRG) / Robot Lab
Faculty of Technology, Amsterdam University of Applied Sciences)
Participants of the Circular Wood Flow workshop will be introduced to the Circular Wood Flow methodology presented in the session prior to this one , showcasing the workflow from design to production enabled by smart industry technologies. This workshop will be in English.

Circulair bouwen; appeltje-eitje, toch?! 

Door: Melanie de Vries (Onderzoeker Circulaire Economie, Hogeschool Windesheim), Dirk Vroegindeweij (Onderzoeker Netwerken in een Circulaire Economie, Hogeschool Windesheim)
In het onderzoeksproject “Van lineaire ontwerpketens naar circulaire ontwerpteams” wordt onderzoek gedaan naar samenwerking in circulaire bouwteams. Hoewel het onderzoek zich in eerste instantie richtte op samenwerking in de ontwerpfase, blijkt dat ook de initiatiefase al de nodige uitdagingen met zich meebrengt. De focus van het onderzoek is daarom verschoven naar deze fase, met als doel het inventariseren van obstakels en het geven van aanbevelingen over hoe hiermee om te gaan. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van een Circulair Bouwen Canvas dat we in deze workshop willen laten zien en laten ervaren. 

Sneak (P)review  ACT Book Publication: Actieve feedbacksessies met proeflezing

Door: Peter van Assche (lector Architecture & Circular Thinking, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten) Gerjan Streng (research fellow, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten), Laura van Santen (Design Researcher , Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten), Luuk Kramer (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten)
We nodigen je van harte uit voor een bijzondere bijeenkomst waarin we samen het architectonisch vocabulaire binnen de circulaire economie verkennen. In deze sneak preview organiseren we een proeflezing van het aankomende lectoraat Architecture & Circulair Thinking (ACT)-boek, dat in het voorjaar verschijnt bij NAi/010. Tijdens de sessie maak je kennis met één van de tien houdingen die het lectoraat ACT heeft onderzocht. Je krijgt de kans om actief mee te denken over de inhoud, en jouw feedback draagt direct bij aan het versterken van de publicatie.

Er zijn drie sessies in totaal en deze vinden plaats in kleine groepen (max. 5 deelnemers) om de kwaliteit van reflectie en uitwisseling te waarborgen.  Belangrijk: de leessessie vindt plaats in een mentaal optimaal geconditioneerde omgeving: praten, plakken en het gebruik van telefoons zijn tijdens de reading niet toegestaan. Doe mee, denk mee en bouw mee aan een circulaire toekomst.

Opschalen van circulaire business modellen: lessen uit de praktijk van Urban Upcycling

Door: Inge Oskam (Lector Circulair Ontwerpen en Ondernemen, Hogeschool van Amsterdam, moderator), Marco ven Hees (Docent-onderzoeker Circular Economy, Hogeschool van Amsterdam, onderzoeker), met drie ondernemers: Ricco Fiorito (COOLOO), Bianca Ernst (Buurman) en Joris Olivier (Buurman) en Arjan Nihot (De Terugwinning)
Er zijn steeds meer (min of meer) circulaire businessmodellen, en ze komen in allerlei verschillende verschijningsvormen. Maar het lukt nog lang niet om de lineaire businessmodellen weg te concurreren. De circulaire businessmodellen zitten vaak in kleine nichemarkten en bij grotere spelers is vaak maar een klein stukje van het bedrijfsproces of de portfolio circulair. Dit zien we bijvoorbeeld bij initiatieven voor het upcyclen van afgedankte meubels en resthout. De grote vraag is: hoe kunnen circulaire businessmodellen echt mainstream worden en een groter publiek bereiken én dus meer impact maken? In deze sessie gaan we op zoek naar tips en tricks bij het opschalen van circulaire businessmodellen. Dit doen we door met elkaar in gesprek te gaan aan de hand inzichten uit onderzoek naar urban upcycling initiatieven en drie korte presentaties van ondernemers die het proces van opschalen al deels doorlopen hebben.

Keeping it Local: Bekroond onderzoek naar erfgoed, gemeenschap en circulaire mode

Door: Leslie Eisinger & Maaike Feitsma (Lectoraat: Fashion, Research & Technology, Hogeschool van Amsterdam)
Tijdens deze sessie wordt het paper Keeping it Local: Community Sweaters gepresenteerd, dat in 2025 de International Foundation of Fashion Technology Institutes Senior Faculty Award won. Het onderzoek laat zien hoe lokale productie, culturele tradities en nieuwe technologie samen kunnen leiden tot duurzamer modegedrag.
Het project is opgezet als een living lab op de HvA-campus, waarin het volledige productieproces – ontwerp, 3D-breien, verkoop en gebruik – wordt gesimuleerd. Sweaters, geïnspireerd op historische Nederlandse visserstruien, worden in co-creatie met hedendaagse gemeenschappen ontworpen en lokaal on demand geproduceerd. Door verhalen en patronen uit erfgoed en gemeenschap te integreren, onderzoekt het project hoe emotionele duurzaamheid kan ontstaan: een hechtere band tussen drager en of dit leidt tot zorgzamer gebruik, langer dragen en repareren.
De sessie deelt inzichten over community engagement, culturele identiteit en circulaire innovatie, en hoe deze bijdragen aan versnelling van de duurzame transitie in mode.
 

Fantastische (en betaalbare) Woningbouw

Door: Ed Melet (Associate Professor of Circular Building, Hogeschool van Amsterdam)
Woningen moeten betaalbaar worden. Bijna alle politieke partijen stellen dit in hun verkiezingsprogramma. Nu is betaalbaar maar relatief. Nagestreefde rendementen van de institutionele beleggers zijn bepalend voor de hoogte van de huren en daarmee ook voor de kwaliteit van de woningen. Middenhuur in Amsterdam voor 45 m2 met nogal ongelukkige plattegronden is hierdoor bijna het hoogst haalbare. Met de STOER-maatregelen holt demissionair minister Mona Keizer de kwaliteit van de woningen verder uit om ze maar betaalbaar te krijgen.

In ons onderzoek de Circulaire Waarden van Architectuur naar Woongebouwen met lange levensduren heeft de Onderzoeksgroep Circulair Bouwen van de Hogeschool van Amsterdam een alternatief financieringsmodel ontwikkeld, waarbij niet alleen de financiële waarden van een woongebouw in de berekeningen worden meegenomen, maar ook de sociale en ecologische waarden. Waarden die zich niet op korte termijn laten terugbetalen, waardoor deze fantastische woongebouwen op andere manieren en wellicht met andere partijen gefinancierd moeten worden. Samen met het publiek willen we dit waardenmodel door-ontwikkelen.

Toekomst verbeelden, visie ontwikkelen

Julie Ferguson (Associate lector Netwerksamenwerking, Hogeschool van Amsterdam), Jeroen Wiegertjes (NEMO Science Museum), Joanne Lucas (Onderzoeker Circulaire Samenleving, Hogeschool van Amsterdam), Susanne Keesman (Projectleider ACT!, Universiteit Utrecht)
De circulaire maatschappij, die we in 2050 gerealiseerd hebben: hoe ziet die er dan echt uit? Wat betekent dit voor ons dagelijks leven: in ons werk, thuis, in de manier waarop we samenleven? Om hier een werkelijkheid van te maken, moeten we nu in beweging komen en strategieën ontwikkelen die ons stap voor stap dichterbij brengen. Dat is een enorme opgave die om visie vraagt.  
In deze sessie gaan we hiermee aan de slag. We laten ons inspireren door “campfire stories” en geven die letterlijk en figuurlijk kleur, om de visie tot leven te wekken. Je verlaat de sessie met een concreet, levend beeld van een circulaire samenleving waarmee je richting geeft aan je keuzes en acties van vandaag. Deze sessie bouwt voort op de sessie “Bouw mee aan een toekomstbestendige leefomgeving!” maar is ook afzonderlijk te volgen.

De sessie is gebaseerd op het werk in het project Accelerating the Circular Transition (ACT!) en wordt georganiseerd vanuit het lectoraat Coördinatie Grootstedelijke Vraagstukken en het lectoraat Circulair Ontwerpen en Ondernemen met medewerking van partner NEMO Science Museum. 

Project Identical Strangers: identieke gebouwen opsporen met multimodale AI workshop

Door: Frank Suurenbroek (Hogeschool van Amsterdam), Sába Schramkó (Hogeschool van Amsterdam)
Tussen 1960 en 1975 zijn in hoog tempo overal in Nederland 80.000 woningen met industriële methoden gebouwd. Het is onbekend wie wat waar heeft gebouwd, maar veel van deze woningen zijn identiek aan elkaar, zowel aan de buiten- én binnenkant. Deze woningen en buurten staan aan de vooravond van ingrijpende ontwikkelingen. Kennis over deze ‘identical strangers’ is van grote waarde voor de keuzes die we de komende jaren maken over onder meer sloop-nieuwbouw en circulariteit.

De zoektocht is complex en combineert archiefonderzoek, database verzameling, het opsporen van oud-partners en beeldherkenningsalgoritmes op streetview. De ontwikkeling van een multimodale AI is de centrale spil hierin. We hebben nog vele vragen! In de sessie delen we kort onze insteek en ervaringen, waarna we in een compacte brainstorm de kennis ervaring en netwerk van CirCollab hopen te bundelen om samen mee te denken en ieders ervaring in te zetten.