Ghostwork, de onzichtbare arbeid achter AI

AI lijkt een een magische trukendoos, maar achter de schermen werken ruim 150 miljoen mensen aan het annoteren en corrigeren van data. Vaak onder slechte omstandigheden en voor lage lonen maken zij (generatieve) AI mogelijk. Tijdens het seminar “Ghostwork: de onzichtbare arbeid achter AI” onderzoeken we wie deze datawerkers zijn, hoe hun situatie verbeterd kan worden en hoe wij als gebruikers en makers arbeid kunnen meenemen in het gesprek over responsible AI.

Organisatoren Tessa Duzee en Martijn Arets nemen je om te beginnen mee in de wereld van datawerkers. Wie zijn deze mensen? Waar wonen zij? Hoe verkrijgen zij werk? En wat zijn hun uitdagingen? Vervolgens gaan we in gesprek met documentairemaakster Lisette Olsthoorn. Zij produceerde onlangs de documentaire ‘Ghost Workers’(opent in nieuw venster) over Europese datawerkers die via online platformen als Amazon Mechanical Turk hun werk uitvoeren. Aan de hand van fragmenten van de documentaire, aangevuld met beelden die Martijn van datawerkers in Kenia maakte, gaan we in gesprek over wie deze groep werkenden is en waar de uitdagingen liggen.

Met Fiona Dragstra, directeur van de WageIndicator Foundation, gaan we in gesprek over hoe omstandigheden van werkenden kunnen worden verbeterd. Aan de hand van ervaringen met het verbeteren van arbeidsomstandigheden in onder andere de textielindustrie deelt Fiona haar lessen van de organisatie, die in 180 landen actief is.

Als laatst gaan we in gesprek met Nanda Piersma, directeur van het Center of Expertise ‘Applied AI’ en kroonlid bij de Sociaal Economische Raad. Waarbij we in gesprek gaan hoe het komt dat het onderwerp arbeid niet terugkomt in discussies over responsible AI, hoe we hier verandering in kunnen krijgen en wat je als gebruiker zelf kunt doen om niet medeverantwoordelijk te zijn van uitbuiting.

Lisette Olsthoorn

Lisette Olsthoorn is een Nederlandse filmmaker en artistiek onderzoeker wiens werk draait om het thema precaire arbeid. Ze observeert interacties tussen mensen nauwkeurig en ensceneert deze soms, waardoor lagen van gemeenschappelijke ervaringen en politieke spanningen aan het licht komen. Haar recente werk omvat films over museummedewerkers (Fantasies on how to Strike, 2019), microwerkers (Ghost Workers, 2024, in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam) en Uber-chauffeurs (In This Together, 2025).

Nanda Piersma

Nanda Piersma is de wetenschappelijke directeur van het Centre of Expertise Applied Artificial Intelligence. Zij is verantwoordelijk voor het functioneren van het CoE en de kwaliteit van het onderzoek dat binnen de labs van het CoE wordt verricht. Nanda heeft een achtergrond in wiskunde (PhD).

Fiona Dragstra

Als directeur van de WageIndicator Foundation (in Nederland bekend van Loonwijzer.nl(opent in nieuw venster)) geeft Fiona leiding aan een wereldwijd team van 75 experts en 400 data verzamelaars die zich bezighouden met minimumlonen, arbeidsrecht, collectieve arbeidsovereenkomsten, kosten van levensonderhoud en de toekomst van werk wereldwijd. WageIndicator houdt zich bezig met het verzamelen, analyseren en verspreiden van arbeidsmarktinformatie in 208 landen door middel van onderzoek, rapporten, nieuwsbrieven, tools en nationale websites in lokale talen.

 

 

Tessa Duzee

Tessa Duzee is docent en onderzoeker technologie & ethiek bij de opleidingen Smart Media Production en Creative Business aan de Hogeschool van Amsterdam. Haar werk richt zich op de maatschappelijke en creatieve impact van generatieve AI: wat deze technologie betekent voor ons als mens, voor werk in de creatieve industrie en voor de vaak onzichtbare arbeid achter de AI-tools die we dagelijks gebruiken. Zij ontwikkelt onder meer de cursus Generatieve AI, ethiek, recht en (jouw) toekomst in de creatieve industrie, waarin zij professionals begeleidt in het kritisch en verantwoord omgaan met AI.

 

Martijn Arets

Martijn Arets is onafhankelijk platform expert en onderzoekt sinds 2012 de opkomst van de platformeconomie en de impact op mens en maatschappij. Hij brengt stakeholders bij elkaar, voert onderzoeken uit, schrijft voor zowel een algemeen als wetenschappelijk publiek en stelt zich actief op in het (publieke) debat. Dit doet hij onafhankelijk en op eigen titel, als lead van het ‘gig team’ van de WageIndicator Foundation en als onderzoeker bij het lectoraat Civic Interaction Design aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij schreef onder andere het boek ‘Platformrevolutie - Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’. Daarnaast is hij de bedenker en oprichter van KlusCV: een data-standaard waarmee 100.000 platformwerkers toegang hebben tot hun data.