Kennisgedreven beslissen van plaats delict tot rechtszaal

Hoe kunnen we komen tot meer kennisgestuurde, geharmoniseerde en transparante beslissingen binnen forensisch onderzoek? Deze vraag staat centraal in het onderzoek Kennisgedreven beslissen van plaats delict tot rechtszaal, van Professional Doctorate-kandidaat Perle Russel. ‘Met mijn onderzoek wil ik het proces van opsporing en vervolging verbeteren, door forensische professionals te ondersteunen bij het nemen van beslissingen in het strafproces’, legt ze uit. ‘Ik wil dit met name verbeteren in de eerste fase van het onderzoeksproces: op de plaats delict, bij het selecteren en bemonsteren van sporen, en in het proces van prioritering.’

‘Mijn doel is om forensische professionals te helpen om beslissingen te nemen op grond van onderbouwde kennis’, vervolgt de onderzoeker. ‘En om te zorgen voor transparantie over gemaakte keuzes. Daarnaast kunnen zij en andere spelers in het strafproces op deze beslissingen reflecteren en ervan leren.’

Werkwijze

Om dit doel te bereiken wordt, ten eerste, een kennisbasis ontwikkeld. Hiervoor worden data uit forensische systemen van Politie, OM en NFI ontsloten en geanalyseerd. Op basis van de analyse worden vervolgens modellen ontwikkeld. De modellen kunnen de besluitvorming van professionals ondersteunen tijdens het onderzoeksproces op de plaats delict en bij de prioritering van sporen.

Het ontwerpdoel van dit traject is het ontwikkelen van een Decision Support System, waarmee deze kennis op het juiste moment en de juiste manier beschikbaar komt. Daarvoor wordt een interactief systeem ontwikkeld. Dit systeem heeft oog voor menselijke gedragsaspecten, Mens Computer Interactie (HCI), en ethische en juridische aspecten die in de forensische context een rol spelen.

Het veranderdoel is het zorgen voor een duurzame verbetering van het strafproces. Dit kan door een nieuwe manier van beslissen in het strafproces te implementeren. Enerzijds door te bewerkstelligen dat professionals hun beslissingen meer op gevalideerde kennis baseren. Anderzijds door de besluitvorming transparanter te maken en ervoor te zorgen dat alle actoren in de strafrechtspleging hierop kunnen reflecteren.

Resultaten

De in dit onderzoek verzamelde kennis vormt de basis voor de Decision Support Systems. Door gesprekken met professionals en experimenten wordt duidelijk wat er nodig is om het besluitvormingsproces optimaal te ondersteunen. Gebruikers worden nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Decision Support Systems. Ook wordt er rekening gehouden met hun informatiebehoefte (en die van andere actoren in de strafrechtketen), en met de context waarin zij beslissingen nemen.

De werking van de Decision Support Systems wordt in de praktijk in een proeftuin getest, waarna ze verder worden verfijnd en verbeterd. De implementatie en het gebruik van deze systemen zal leiden tot een duurzame interventie in het werkproces van de Nationale Politie en het Openbaar Ministerie.

Onderwijs

Bij het project wordt ook het onderwijs betrokken. De voor het onderzoek benodigde kennis wordt aangevuld en gevalideerd met (student)experimenten. Daarnaast wordt kennis uit de data-analyse en het experimentele werk direct gedeeld met het werkveld door middel van onderwijs en bijvoorbeeld infographics en kennisclips.

Partners

Het project vindt plaats in samenwerking met alle actoren in de strafrechtspleging: Politie, Openbaar Ministerie (OM), Nederlands Forensisch Instituut (NFI), Advocatuur, Zittende Magistratuur (ZM). Daarnaast wordt er samengewerkt met kennisinstellingen waar (post)initieel onderwijs aan (toekomstige) professionals wordt gegeven (HvA, Politieacademie, NFI, VU, UvA, SSR).