Kenniscentrum Techniek

Een tweede leven voor gebruikt hardschuim (Circular Foam)

Hoe recycle je hardschuim afkomstig uit vriezers, koelkasten en gebouwen?

Project

Van vriezers tot wandpanelen: polyurethaan (PU) hardschuim zit in allerlei producten en objecten. Het is een waardevol materiaal met uitstekende isolerende eigenschappen. Toch eindigt het vaak in de verbrandingsoven of op de stort. In het project Circular Foam (2022-2026) onderzoekt de Hogeschool van Amsterdam in een internationaal consortium de mogelijkheden voor recycling.

Polyurethaan (PU) hardschuim wordt veel gebruikt als isolatiemateriaal in koelkasten en vriezers. Het is ook populair in de bouw, waar het wordt toegepast voor isolatie en in laminaatvloeren, plafondpanelen en wandpanelen. ‘Recycling van hardschuim kan vanuit financieel en duurzaamheidsoogpunt een grote toegevoegde waarde hebben. Het reduceert de hoeveelheid afval die we produceren en het vermindert de behoefte aan op aardolie gebaseerde goederen,’ zegt David Lemiski, senior onderzoeker aan de Hogeschool van Amsterdam. In een gemiddelde koelkast zit algauw voor 8 euro aan PU-hardschuim, en alleen al in Nederland werden in 2019 ongeveer 1 miljoen koelkasten en vriezers weggegooid. ‘Er bestaat echter geen proces voor het recyclen van dit materiaal,’ zegt Lemiski. Het Circular Foam-consortium onderzoekt als eerste ter wereld of, en zo ja hoe, er voor dit hardschuim een recyclingproces kan worden ontwikkeld.

Drie regio's in Europa

Het onderzoek vindt plaats in drie regio's in Europa: het Rijnland in Duitsland, Silezië in Polen en de regio Amsterdam. In elk van deze gebieden brengt het consortium de huidige recyclingpraktijken in kaart, evenals de infrastructurele, logistieke en wettelijke mogeljkheden. Kan de PU worden teruggewonnen volgens de vereiste specificaties, opgeslagen en getransporteerd naar een centrale locatie om het weer op moleculair niveau te recyclen? Naast de technische kant onderzoekt het consortium ook sociale aspecten: hoe kijkt de industrie aan tegen de huidige recyclingpraktijken en hoe kunnen bedrijven bewust gemaakt worden van het belang van recycling van PU-hardschuim?

Circulair proces

In Circular Foam wordt een kleinschalige (maar schaalbare) demonstratiefabriek opgezet om aan te tonen dat recycling op een efficiënte, economische en milieuvriendelijke manier kan, en dat het eindproduct geschikt is voor nieuwe toepassingen. Met andere woorden: dat het mogelijk is om met PU-hardschuim een circulair proces te creëren. Het project maakt overheden en bedrijfsleven bewust van het belang en de mogelijkheden van recycling van PU-hardschuim. En het levert inzichten op die kunnen worden toegepast in andere regio's in Europa.

Opleiding

Bachelorstudenten van de Faculteit Techniek van de Hogeschool van Amsterdam met als specialisatie Urban Studies en Logistiek kunnen stage lopen of een afstudeerproject doen bij een van de consortiumpartners. Ervaringen en inzichten uit het project worden gedeeld in colleges aan minorstudenten.

Partners

Het Circular Foam-consortium, opgezet door PU-hardschuimproducent Covestro , telt meer dan 20 academische en onderzoeksorganisaties, brancheverenigingen en bedrijven uit vier verschillende landen: Nederland, Duitsland, Polen en Zwitserland. De Hogeschool van Amsterdam is verantwoordelijk voor het onderzoek in de regio Amsterdam. Zij gaat met de lokale overheid in gesprek over hoe de bewustwording van het belang van recycling te vergroten is, en hoe oplossingen op maat ontwikkeld kunnen worden.

Stadslogistiek en Circulaire Transitie

Circular Foam is een van de projecten binnen het lectoraat City Logistiek en het thema Circulaire Transitie. City Logistiek onderzoekt hoe stadscentra en woonwijken moeten inspelen op het toenemende vrachtverkeer: welke kansen zijn er voor slimme en schone stadslogistiek? Onderzoeksthema's zijn onder meer het gebruik van emissievrije voertuigen (inclusief lichte elektrische voertuigen), horecabenodigdheden, afval, bouwlogistiek, servicelogistiek en overheidsopdrachten. Deze onderzoeksgroep onderzoekt vanuit een praktijkgerichte benadering nieuwe verdienmodellen, slimme logistieke concepten, innovatieve technologie, stadsknooppunten en overheidsbeleid.

Het thema Circulaire Transitie richt zich op technologische oplossingen die bijdragen aan een circulaire transitie: circulair ontwerpen van verpakkingen, producten en gebouwen, geavanceerde lokale productie met robots, slimme retourlogistiek en ondernemen met afvalstromen in de nieuwe circulaire economie.

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Techniek 18 januari 2024

Project Info

Startdatum 01 feb 2022
Einddatum 31 jan 2026