Centre of Expertise Rechtvaardige Stad

Rechtvaardigheid als lens voor elke uitdaging in de stad

Amsterdam is al 750 jaar in beweging. De ontwikkelingen van de afgelopen jaren maken het tot een stad waarin niet voor iedereen plek is. Basisvoorzieningen zoals wonen, onderwijs, zorg, publieke ruimte en een leefbaar klimaat staan onder druk. We voelen allemaal dat niet iedereen kan meeprofiteren van de veranderende stad, maar hoe kunnen we die (on)rechtvaardigheid herkennen en erkennen? En hoe kunnen we vanuit de lens van rechtvaardigheid, kennis, vaardigheden, methoden en praktijken ontwikkelen voor elke uitdaging in de stad.

Veel van de huidige crises vergen fundamentele maatschappelijke veranderingen en roepen vragen op over rechtvaardigheid. We willen deze rechtvaardigheidsvragen beter kunnen oppakken, samen met onze studenten, inwoners en iedereen die de stad maakt.

Een Stad voor Iedereen

De Hogeschool van Amsterdam (HvA) is diepgeworteld in Amsterdam en streeft ernaar een afspiegeling te zijn van de stad. Wij willen daarom bijdragen aan de ambitie dat de stad van iedereen is. Vanuit het Centre of Expertise werken we daaraan door:

  • Onderzoek te verrichten naar rechtvaardigheid op verschillende terreinen, waarbij we diverse perspectieven op rechtvaardigheid in kaart brengen.
  • Methoden te ontwikkelen om rechtvaardigheid mee te nemen in besluitvorming en beleidsvorming.
  • Vaardigheden te ontwikkelen om om te gaan met tegenstrijdige percepties en uitkomsten.

Dit doen we niet alleen, maar juist in samenwerking met bewoners, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties, bestuurders, het bedrijfsleven en onze studenten. Lees hier meer over onze partners, netwerken en mogelijkheden om met ons samen te werken.

Werken aan rechtvaardigheid op verschillende manieren

Een rechtvaardige stad is niet makkelijk te definiëren en misschien wel voor iedereen anders. Juist daaruit ontstaan wezenlijke vragen waar kennis over rechtvaardigheid bij helpt. Wij kunnen vraagstukken ondersteunen met concrete handvatten over die rechtvaardigheid. We kijken naar zogenaamde ruimtelijke rechtvaardigheid, maar ook naar sociale en culturele rechtvaardigheid, klimaat -of ecologische rechtvaardigheid en politieke rechtvaardigheid.

Wat gaan we aanpakken?

  1. We bevragen ongelijke verdeling van de (basis)voorzieningen en basisrechten van de mens, zoals: wonen, publieke ruimte, welzijn, culturele expressie, veiligheid, vrije ruimte (ook fysiek).
  2. We stimuleren gezamenlijk stadmaken, nieuwe vormen van organisatie en democratische vernieuwing. Voorbeelden daarvan zijn participatie, commons, wijkgericht werken en samen leren.
  3. We versterken minder gehoorde geluiden. Dit gaat voor ons over diversiteit, inclusie en sociale rechtvaardigheid. Over het ophalen en delen van verhalen, die al dan niet ondersteund worden door data, categorieën en (afvink-)lijstjes.
  4. En we willen ruimte maken voor meer radicale veranderingen of vragen. We stimuleren omdenken: het verschuiven van het paradigma. We staan open voor experimenten en ideeën om nieuwe vormen van (on)rechtvaardigheid te verkennen. We denken bijvoorbeeld aan distributieve rechtvaardigheid, digitale rechtvaardigheid of rechtvaardige taal.

De wijk als startpunt

Wat we doen, doen we op plekken in de stad, in de buurt, met elkaar. Op die plekken waar rechtvaardigheid in het geding komt. Want waarom worden mensen in de ene wijk 7 jaar ouder dan in de andere? En hoe kunnen we dat veranderen? We richten ons ook op plekken waar verandering al zichtbaar is. Waar vanuit hoop en betrokkenheid samen wordt gewerkt, bijvoorbeeld in coöperaties, vrijplaatsen of een gezamenlijke bedrijfsinvesteringszone. Wat kunnen die plekken en manieren van werken betekenen voor anderen?

Gepubliceerd door  Rechtvaardige Stad 17 januari 2024