Participatie in Nederland

Veel gemeenten, adviseurs en ontwikkelende partijen zijn op zoek naar de juiste manier om burgers en andere belanghebbenden te betrekken bij projecten met een ruimtelijke impact. Bijvoorbeeld bij het proces rondom een Omgevingsvisie, maar ook wijkenergieplannen of binnenstedelijke herontwikkeling. Werk je bij een gemeente en vraag je je af wat burgers willen? HvA-studenten bestuurskunde voeren elk jaar vanaf februari onderzoek uit door heel Nederland naar participatie in ruimtelijke ontwikkeling.

Steeds meer projecten vanuit de gemeente worden opgepakt met burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Dit gaat zowel om concrete (bouw)projecten als om processen rondom het vormen van beleid.

Onderzoek sinds 2019

De Omgevingswet geeft aan dat een gemeente ook aandacht dient te besteden aan participatie bij het opstellen van haar omgevingsvisie (waar willen we naartoe de komende 10 à 20 jaar), maar laat het verder aan de gemeenten om hier inhoud aan te geven. Om meer inzicht te krijgen in de manier waarop burgers betrokken willen worden, deden studenten bestuurskunde van Hogeschool van Amsterdam in 2019 onderzoek in verschillende gemeenten door heel Nederland: Alkmaar, Amersfoort, Barendrecht, Bergen, Castricum, Drimmelen, Geertruidenberg, Heiloo, Loon op Zand, Raamsdonkveer, Sittard-Geleen, Vught. In 2020 werden deels andere gemeenten en gebieden onderzocht. De focus lag toen op participatie bij gebiedsontwikkeling. In 2021 werd het onderzoek uitgevoerd naar dit zelfde thema maar ondervroegen we vooral professionals. In 2022 leggen we de focus op participatie bij de ontwikkeling van visies en projecten in het kader van de energietransitie.

Enquête onder burgers

Het onderzoek van de studenten vindt steeds plaats aan de hand van een enquête onder burgers en interviews met professionals. Ieder jaar zijn we op zoek naar nieuwe gemeenten en gebieden om het onderzoek uit te voeren. Enquêtes worden opgesteld door onderzoekers van Hogeschool van Amsterdam in samenwerking met deelnemende organisaties. In 2019 wrden ruim 2200 enquêtes afgenomen, in 2020 zo'n 1500. In 2021 ging het om enkele honderden enquêtes die ondanks Covid door bewoners digitaal werden ingevuld. De studenten analyseren de verzamelde data, zoeken naar referentievoorbeelden en komen tot een advies voor de betrokken partijen voor het versterken van de participatie in hun gemeente of projecten.

Meedoen?

Het project Participatie in ruimtelijke ontwikkeling loopt jaarlijks van februari tot juni. Voorbereiding van de opdracht start vanaf september.

Het project Participatie in ruimtelijke ontwikkeling is een samenwerking tussen Hogeschool van Amsterdam (opleiding Bestuurskunde, onderzoeksgroep Urban Governance & Social Innovation, onderzoeksgroep Urban Technology), Gemeente Tilburg en Antea Group.

Wilt u meedoen? Neem dan contact op met projectleider van de HvA Melika Levelt m.levelt@hva.nl