Kenniscentrum Techniek
Project ATELIER
De Centres of Expertise City Net Zero, Urban Governance and Social Innovation en het Centre for Economic Transformation van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) nemen deel aan het project ATELIER. Amsterdam heeft daartoe een Europese subsidie gekregen voor het realiseren van een ‘energiepositieve wijk’ in Buiksloterham. In de Amsterdamse Buiksloterham komt een nieuwe wijk waar bewoners in en rond hun energiezuinige gebouwen duurzame energie opwekken en energie opslaan vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.
De ontwikkeling van deze ‘energiepositieve’ wijk maakt onderdeel uit van het Europese project ATELIER. Amsterdam werkt hierin samen met de Spaanse stad Bilbao (Lighthouse Cities), waar een soortgelijke wijk wordt gebouwd. Ook andere steden (zogenaamde Fellow Cities) profiteren van de ontwikkelde innovaties en technieken. Bratislava, Boedapest, Kopenhagen, Krakau, Matosinhos en Riga gaan met de opgedane kennis en ervaring aan de slag. De gemeente Amsterdam coördineert het project, waarin dertig steden, kennisinstellingen en bedrijven uit elf landen tot 2025 met elkaar samenwerken.
Het project is nu halverwege (per eind 2022). De monitoring van de demonstraties en de daarin gerealiseerde innovaties zal in 2023 gaan starten.
De HvA is bij ATELIER betrokken als onderzoeks- en kennispartner in verschillende werkpakketten: de HvA organiseert de samenwerking met andere smart city projecten, levert een bijdrage aan het monitoren en evalueren van het project, onderzoekt de sociale aspecten, en ondersteunt de verspreiding van de resultaten in andere Europese steden.
Combinatie van technologische oplossingen en energieopslag
Het energiesysteem vormt de basis van een PED. Om energiepositief te worden moet verregaande energiebesparing worden gecombineerd met veel duurzame opwekking, onder ander zonnestroom. Ook zijn technische oplossingen nodig om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen, zoals opslag en batterijen. Tenslotte wordt elektrisch vervoer ook in de PED geïntegreerd.
Energieconsument en -producent
ATELIER verbindt in de nieuwe wijk in Buiksloterham nieuwe en bestaande energiecoöperaties met elkaar. Huidige en nieuwe bewoners zijn straks niet alleen energieconsument, maar ook energieproducent. Het overschot aan energie dat ze zelf opwekken, kunnen ze opslaan en via een digitaal platform verhandelen. In de nieuwe buurt – van circa 20.000 m2 met woningen en commerciële voorzieningen - komt ook een verzamelpunt voor elektrisch deelvervoer.
Burgerparticipatie, governance en businessmodellen
Naast technologische oplossingen kijkt de onderzoeksgroep ook naar nieuwe vormen van burgerparticipatie, collaborative governance, effectieve businessmodellen en de opschaling en uitrol van zo’n wijk in andere steden.
HvA-onderwijs profiteert
Studenten van de HvA kunnen deelnemen aan het onderzoek, er wordt studiemateriaal ontwikkeld op basis van de inzichten en er komen training- en coachingtrajecten voor professionals en studenten. Lector Willem van Winden (Urban Economic Innovation):
We ontwikkelen strategieën voor de opschaling en replicatie van deze wijken. En zetten we training- en coachingtrajecten op voor professionals en studenten.
PEDs en Educatie
De HvA heeft een online educatief platform gecreëerd om professionals en individuen te inspireren om leren en kennis te delen over energiepositieve wijken. In 2022 is de PED Start Guide als basismodule gelanceerd. Later worden meer cursussen en workshops aan het platform toegevoegd. Het doel is om professionals te ondersteunen om nieuwe vaardigheden op te doen in een praktische benadering. We combineren en delen academische kennis met praktijkervaringen.