HvA Bibliotheek

AuteursrechtInformatiePunt

voor onderzoekers

Onderzoekers krijgen te maken met het auteursrecht, bijvoorbeeld bij hergebruik van van artikelen, bij het gebruik van onderzoeksdata van andere onderzoekers en bij het publiceren. Hier lees je wat jouw rechten zijn en hoe je die van anderen respecteert.

Meer weten over jouw rechten en het respecteren van andermans rechten? Lees dan ook de Regeling Intellectueel eigendom en kennisvalorisatie.

Hergebruik materiaal en onderzoeksdata

Bij hergebruik van andermans werk, bijvoorbeeld in citaten, is het noodzakelijk om de auteursrechten van anderen te respecteren. Dit voorkomt juridische problemen en mogelijke claims door rechthebbenden. Bronvermelding is altijd noodzakelijk, ook bij hergebruik van eigen materiaal.

De regels voor citeren gelden ook voor het overnemen van een afbeelding of foto. Je mag een beeld overnemen om het te bespreken (met bronvermelding) maar gebruik als versiering of verminken van de afbeelding is niet toegestaan. Zie ook de Vuistregels voor het gebruik van beeld en geluid van SURF.

Wil je de onderzoeksdata van iemand anders publiceren, dan heb je waarschijnlijk toestemming nodig. Wat je met andermans onderzoeksdata mag doen, vind je op de RDM-website van UvA/HvA. Hier vind je ook informatie over het gebruik en het beheren van onderzoeksdata voor elk stadium van je onderzoek.

Citatietools

Het handmatig aanpassen van referenties in een bepaalde citatiestijl, bijvoorbeeld APA, vereist nauwkeurigheid en kan veel tijd kosten. Een citatietool, ook wel Citation Management-programma, kan je veel werk uit handen nemen. Programma’s als RefWorks, Mendeley, Zotero en Endnote hebben een Word plug-in waarmee je citaties en bronnenlijsten gemakkelijk in elke gewenste stijl in je tekst kunt invoegen. Van Mendeley en Zotero bestaan gratis versies.

Let op: RefWorks is alleen nog tot juli 2022 beschikbaar.

Auteursrecht op eigen publicaties

Het auteursrecht op publicaties van HvA-onderzoekers berust bij de HvA (zie cao-HBO, artikel E-7), tenzij daar andere afspraken over gemaakt zijn. In de praktijk laat de HvA aan onderzoekers wel de ruimte om zelf te onderhandelen met uitgevers over overdracht van het auteursrecht.

Onderhandelen met een uitgever over auteursrecht

Je bent niet verplicht je auteursrecht volledig over te dragen aan de uitgever, je kunt ervoor kiezen om alleen het gebruiksrecht te verlenen. Bekijk de scenario’s van SURF die bij de onderhandeling met een uitgever mogelijk zijn. Zorg in alle gevallen voor een schriftelijke overeenkomst en archiveer deze goed. Sinds 1 juli 2015 geldt het auteurscontractenrecht dat de positie van auteurs ten opzichte van uitgevers versterkt.

Heb je met de uitgever een schriftelijke overeenkomst gesloten waarin je alle rechten aan de uitgever overdraagt of waarin je de uitgever een exclusief gebruiksrecht op de publicatie geeft? Dan heb je toestemming van de uitgever nodig als je de publicatie

  • digitaal wilt verspreiden, bijvoorbeeld via je eigen website of een website van anderen of per e-mail;
  • opnieuw wilt gebruiken, bijvoorbeeld in een bundel met andere publicaties.

Proefschrift verplicht in UvA-DARE

HvA-promovendi die aan de UvA promoveren moeten hun proefschrift aanleveren bij UvA-DARE. In UvA-DARE wordt het gearchiveerd en openbaar toegankelijk gemaakt. Volgens het promotiereglement blijft het auteursrecht bij de promovendus.

Auteursrecht op al gepubliceerde artikelen in proefschrift

Je blijft auteursrechthebbende, tenzij je het auteursrecht hebt overgedragen, bijvoorbeeld aan een uitgever. Als een proefschrift materiaal bevat waarover je niet vrijelijk kunt beschikken, kan het nodig zijn om de betreffende secties onder embargo op UvA-DARE te plaatsen.

Open access publiceren en auteursrecht

Het is HvA-beleid om onderzoekpublicaties open access te publiceren, zodat ze beschikbaar komen voor iedereen. Zie het Stappenplan Open Access.

Publiceren onder Creative Commons-licentie

Creative Commons (CC) biedt je de vrijheid om op een flexibele manier met je auteursrechten om te gaan. Je behoudt het auteursrecht op je werk maar je geeft anderen toestemming om het te gebruiken, te delen of te verspreiden.
Publicaties waarvan het auteursrecht berust bij de HvA, worden volgens de CC-BY-licentie gepubliceerd. Zie ook het Stappenplan Open Access.

Meer informatie over Creative Commons-licenties vind je op de website van Creative Commons.

Gedragscode Onderzoek

In de Gedragscode praktijkgericht onderzoek vind je de regels voor verantwoord gedrag van onderzoekers en studenten bij het doen van praktijkgericht onderzoek in het HBO. De Gedragscode beschrijft onder andere het verantwoord hergebruik van bronnen en transparantie in de bronnenkeuze.

AuteursrechtInformatiePunt

Deze pagina is onderdeel van het AuteursrechtInformatiePunt van de HvA. Daarin staan ook antwoorden op allerlei vragen van studenten en docenten.

Gepubliceerd door  HvA Bibliotheek 15 januari 2024