AuteursrechtInformatiePunt

voor docenten

Als docent ben je afwisselend maker en (her)gebruiker van informatie. Je hebt te maken met specifieke regels die horen bij instellingen in het hoger onderwijs. Hieronder lees je wat jouw rechten zijn en hoe je die van anderen respecteert.

Op deze pagina:

Regeling auteursrecht voor het HBO: de Easy Access-regeling
Gebruik databanken
Auteursrecht op eigen publicaties
Readers en Auteursrecht
Geluid- en beeldmateriaal
Rechtenvrije afbeeldingen
Webcolleges
Scripties
Auteursrechthebbende direct benaderen voor toestemming
AuteursrechtInformatiePunt (AIP)

Meer weten over intellectueel eigendom? Lees dan ook de Regeling Intellectueel eigendom en kennisvalorisatie en het Richtsnoer Intellectueel Eigendom tussen student en instelling.

Regeling auteursrecht voor het HBO: de Easy Access-regeling

Begin februari 2021 is een nieuwe overeenkomst getekend tussen de Vereniging Hogescholen en de uitgevers (Stichting UVO) over het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal in het onderwijs. Deze overeenkomst, de Easy Access-regeling HBO, geeft HvA-docenten veel ruimere mogelijkheden om materiaal te gebruiken op Brightspace, in Teams en in andere onderwijsomgevingen. De HvA betaalt hiervoor een jaarlijkse afkoopsom.

Docenten mogen (uiteraard mét bronvermelding):

max. 50 pagina’s gebruiken uit iedere publicatie (boeken, tijdschriftafleveringen etc.), met een maximum van 25% van de publicatie;
max. 50 afbeeldingen gebruiken per presentatie (PowerPoint, Prezi etc.); voorwaarden: max. 25 afbeeldingen uit dezelfde publicatie, max. 10 afbeeldingen van dezelfde maker.

Download 'Auteursrecht in het onderwijs' (pdf, 1 p.)

Langere overnames?

Wil een docent meer gebruiken, dan kan er via het Webportal van Stichting UVO een toestemmingsaanvraag lange overname gedaan worden. Het team Auteursrecht kan hierbij assisteren, auteursrecht@hva.nl. Voor deze langere overnames moet extra betaald worden.

Meer informatie over de nieuwe regeling is te vinden op de website van Stichting UVO.

Heb je vragen over de nieuwe Easy Access-regeling HBO, mail dan naar auteursrecht@hva.nl. We zullen je vraag zo snel mogelijk beantwoorden.

Gebruik databanken

Maak je gebruik van de databanken die de Bibliotheek aanbiedt? Houd er rekening mee dat deze databanken jou toegang bieden tot gelicentieerd materiaal en dat er aan het gebruik van de HvA Databanken voorwaarden zijn verbonden.

Auteursrecht op eigen publicaties

Het auteursrecht op publicaties van HvA-docenten berust bij de HvA (zie cao-HBO, artikel E-7), tenzij daar andere afspraken over gemaakt zijn.

Linken naar informatie op het web

Je mag zonder toestemming linken naar auteursrechtelijk beschermde werken die voor iedereen toegankelijk zijn en die legaal gepubliceerd zijn. Je mag deze werken ook zonder toestemming embedden, zolang je de oorspronkelijke weergave van het werk niet verandert. Het is niet verplicht om een bronvermelding bij de link neer te zetten, maar uiteraard is het wel netjes om dit te doen. Bovendien kunnen studenten de bron dan ook achterhalen als de link niet meer werkt.

Linken naar informatie in HvA-databanken

Linken naar artikelen in HvA-databanken heeft de voorkeur boven downloaden en plaatsen op MijnHvA. Het verschilt per databank welke link je daarvoor moet gebruiken. In dit overzicht staat hoe je in je artikel of onderwijsmateriaal permanent kunt linken naar artikelen in de verschillende databanken.

Readers en Auteursrecht

In de handleiding 'Hoe maak ik een reader?' staan alle stappen die je moet nemen om readers beschikbaar te stellen via leverancier/distributeur Canon. Vanuit de handleiding kun je meteen door naar de uploadformulieren voor readers in de Canon Webshop. Er is er een formulier voor nieuwe of gewijzigde readers en een formulier voor bestaande readers die niet gewijzigd zijn.

Hulp nodig? Neem contact op met de Bibliotheek of met de readercoördinator van je faculteit.
Bij het samenstellen van readers is het essentieel dat de auteursrechten goed geregeld zijn.
Het kan soms lastig zijn om goede en betrouwbare informatie te vinden die je in je reader kunt opnemen. De informatiespecialist van de Bibliotheek helpt je hier graag bij.
Zie ook de Vuistregels voor het samenstellen van readers van SURF.

Geluid- en beeldmateriaal

Geluid- en beeldmateriaal vallen ook onder het auteursrecht.
Voor het afspelen van het werk van anderen in de les heb je geen toestemming nodig. Het gebruikte materiaal moet wel relevant zijn voor je onderwijs en het moet dienen als aanvulling op je onderwijs en niet als vervanging van je les.

Je mag delen van audiovisueel materiaal van anderen plaatsen op een digitale leeromgeving. De voorwaarden zijn:

het moet dienen ter ondersteuning van het onderwijs, dus niet alleen maar ter versiering;
de omvang van het citaat moet gerelateerd zijn aan het doel dat je ermee nastreeft; in de praktijk komt dit bij audio(visuele) werken neer op korte fragmenten.
het werk waaruit geciteerd wordt is rechtmatig openbaar gemaakt;
er moet een bronvermelding bij staan;
je mag geen wijzigingen aanbrengen in het te citeren fragment.

Wil je een compleet audiovisueel werk op de digitale leeromgeving plaatsen, dan moet je daarvoor toestemming hebben van de rechthebbende en een vergoeding betalen. Zie ook de paragraaf Auteursrechthebbende direct benaderen voor toestemming op deze pagina.

Zie de Vuistregels voor het gebruik van beeld en geluid van SURF voor de globale regels. Ga voor specifieke onderwerpen naar Veelgestelde vragen over (her)gebruik van beeld en geluid.

Rechtenvrije afbeeldingen

Zie het antwoord op Hoe vind ik...? onder Afbeeldingen.

De SURF-pagina Vuistregels voor het vinden van werken met een licentie voor hergebruik noemt meer mogelijkheden om rechtenvrij materiaal te vinden.

Webcolleges

Voor informatie over webcolleges en auteursrecht kun je terecht bij SURF. Bekijk de informatie over webcolleges op de site van Media & Education. De HvA-webcolleges zijn beschikbaar via de site Webcolleges HvA. Deze webcolleges mogen vrij gebruikt worden in het onderwijs.

Scripties

Het auteursrecht van een scriptie of afstudeerverslag berust bij de student. Wil je dit anders regelen, dan moet je dat met de student overleggen. Er vindt ook controle van scripties op plagiaat plaats. De HvA heeft regels en gebruiken op het gebied van plagiaat.

Auteursrechthebbende direct benaderen voor toestemming

Soms kun je geen toestemming via Stichting UvO krijgen voor hergebruik van een bepaald werk, maar moet je de auteursrechthebbende direct benaderen. Dit geldt onder andere voor audiovisueel materiaal en voor boeken die uit de handel zijn.

Je kunt gebruikmaken van de volgende voorbeeldbrieven en reminders (versturen na ca. 2 weken):

Als je toestemming krijgt:

Vul het ‘Registratieformulier toestemming auteursrechten’ in. Stuur dat samen met jouw verzoek én de toestemming van de auteursrechthebbende (zo nodig ingescand) naar het secretariaat van de HvA Bibliotheek.
Het secretariaat zorgt ervoor dat deze documenten in het centrale archief van de HvA komen.

Als de uitgever laat weten dat het boek inderdaad uit de handel is en hij toestemming voor hergebruik verleent, dan moet je het boek alsnog aanmelden via de webportaal van UvO. Neem hierover zo nodig contact op met de Bibliotheek. Voor hergebruik van een boek dat uit de handel is geldt een gereduceerd tarief.