Samenwerken in de tansitiearena

De ontwikkeling van een duurzame samenleving staat prominent op de agenda van de Amsterdamse regio. De ambities zijn torenhoog: in 2050 is Amsterdam klimaatadaptief, klimaatneutraal en 100% circulair. Dit lijkt ver weg, maar de vertaling naar doelen op kortere termijn laat zien hoe complex en urgent de opgaven zijn. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat over 10 jaar het vervoer uitstootvrij is, we 50% minder nieuwe grondstoffen gebruiken en 80% van de elektriciteit die huishoudens gebruiken duurzaam wordt opgewekt?

Deze opgaven vragen om fundamentele en onomkeerbare systeemveranderingen: transities waarvoor een samenspel nodig is van technologische, economische, sociale en institutionele innovaties. Transities vergen niet alleen nieuwe oplossingen, maar ook het afbreken van bestaande structuren en werkwijzen en het vervolgens weer opbouwen van nieuwe, inclusief bijpassend gedrag. Een omslag in denken en handelen dus, waarvoor samenwerking nodig is in netwerken van overheden, bedrijven, kennisinstellingen, ngo’s en burgers. Dit soort samenwerkingsverbanden hebben een gezamenlijk doel, maar hebben ook te maken met uiteenlopende individuele doelen en belangen van de partners. Recent onderzoek naar de wijze waarop duurzame initiatieven in de stad omgaan met de spanningen die hieruit voortvloeien, laat zien dat zij een proces van valuing value doorlopen, waarin zij zoeken naar resultaat dat tegemoet komt aan de behoeften van alle partners. Balanceren van gezamenlijke en individuele waarde en het integreren van ecologische, sociale en economische waarde zijn hierin belangrijke elementen.