GAOW - Gezond Actief Ouder Worden

GAOW is geïnspireerd op Lifestyle Redesign®; een effectief gebleken leefstijlprogramma. In Nederland evalueren HvA-onderzoekers sinds 2009 het GAOW-programma via participatief actieonderzoek en responsieve evaluatie. Deze evaluatie startte met een SIA-RAAK onderzoek dat liep van 2009 tot 2012, uitgevoerd door 3 hogescholen (waaronder de HvA).

Vanaf 2013 gingen docent-onderzoekers van de HvA verder met het doorontwikkelen van het GAOW-programma op basis van systematische evaluaties onder deelnemers en uitvoerders. Daarbij evalueerden zij ook de voorwaarden voor het succesvol toepassen en lokaal implementeren van het GAOW-programma. In 2022 resulteerde dit in een (tweede herziene) uitgave van de GAOW-handleiding voor groepsondersteuners. In het huidige vervolgonderzoek evalueren onderzoekers de uitvoering en de effecten van het vernieuwde GAOW-programma met inzet van een duo (senior en beroepskracht) groepsondersteuning.

GAOW is een uniek programma door de samenwerking tussen senioren en professionals die als duo de eerste paar groepsbijeenkomsten in de wijk ondersteunen. De senior groepsondersteuner gaat vervolgens alleen verder met de groep en stimuleert deelnemers om zelfsturend te worden. Dat is zo mooi aan GAOW; groepen kunnen en willen zelf verder!

Doel

Het verbeteren van de ervaren gezondheid en kwaliteit van leven van de deelnemers. Het programma ondersteunt en versterkt de veerkracht van thuiswonende ouderen bij het omgaan met veranderingen die samenhangen met ouder worden en het vergroten van mogelijkheden om activiteiten te (blijven) doen die persoonlijke betekenis hebben.

Methode

Het projectteam evalueert het GAOW-programma samen met betrokkenen en belanghebbenden door middel van participatief actieonderzoek, responsieve evaluatie en co-creatieve methoden. Zij verzamelen data via participatieve observaties, interviews, logboeken, focusgroepen, dialoog- en feedbacksessies.

De huidige onderzoeksfase richt zich op de uitvoering en het effect van de vernieuwde toepassing van het GAOW-programma door de inzet van een duo (senior en beroepskracht) groepsondersteuning; zowel in Amsterdam als landelijk. Hiervoor werken onderzoekers samen met een lokaal en landelijk Lerend Netwerk.

Resultaten en producten

• Handleiding en een bijhorende toolkit voor groepsondersteuners van het GAOW-programma.
• Post-HBO: een scholings- en coachingsprogramma voor (toekomstige) groepsondersteuners (senioren en sociaal-agogische beroepskrachten) dat lokaal en op maat kan worden uitgevoerd.
• Brochure West Ouder Wijzer (zelf initiatief nemen om gezond en actief ouder te worden): handreiking voor praktijkpartners die de opzet en uitvoering van de GAOW-groepen in Amsterdam-West beschrijft.

Maatschappelijke impact

Het GAOW-programma richt zich op het verbeteren van de ervaren gezondheid en kwaliteit van leven van de deelnemers aan GAOW-groepen. De werkwijze is uniek door de samenwerking tussen ouderen en professionals op wijkniveau.

Betrokken HvA-lectoraten

• Ergotherapie – Participatie en Omgeving
• Stedelijk Sociaal Werk
• Gezondheid en Omgeving

Externe partners

• WOW-Amsterdam (Wij Ouder Wijzer)
• ErgoDichtbij
• Gemeente Amsterdam
• OBA (Openbare Bibliotheken Amsterdam)
• Ergotherapie Nederland

Meer over GAOW

• Onderzoeksproject Co-creatie en netwerkvorming bij doorontwikkeling Gezond Actief Ouder Worden in de wijk
• Nieuwsbericht over ervaringen van deelnemers en groepsondersteuners

Contact

Heb je een vraag over GAOW? Stuur dan een mail naar gaow-fg@hva.nl.

Meer over GAOW

Het programma ‘Wij Ouder Wijzer’ is een praktijktoepassing van GAOW in Amsterdam. Het programma draait al 5 jaar met succes in West en 2 jaar in Oost. Wij Ouder Wijzer is een burgerinitiatief opgezet voor en door senioren. Uitgangspunt is de levenservaring en kennis van de deelnemers zelf. ‘Hoe ziet de kwaliteit van leven er voor jou uit?’ is de vraag die centraal staat.

Lees meer over Wij Ouder Wijzer

Praktijktoepassing van het GAOW-programma in Amsterdam: Wij Ouder Wijzer