Verbinder tussen universitair en hbo-onderzoek

‘Ik ben in de jaren ’80 opgeleid als bewegingswetenschapper aan de VU’, vertelt Bart Visser. ‘Van 1990 tot 2010 werkte ik aan de Faculteit Bewegingswetenschappen (tegenwoordig de Faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen, red.) in verschillende rollen. ‘Arbeidsomstandigheden en ergonomie waren de centrale thema’s voor onderwijs, onderzoek en advies. Mijn band met oefentherapie komt voort uit mijn jarenlange bijdrage aan de nascholing van oefentherapeuten. We startten met korte cursussen voor oefentherapeuten, die we uiteindelijk doorontwikkelden tot de opleiding Bedrijfsoefentherapie.’

In 2004 promoveerde Visser op het proefschrift Upper Extremity Load in Low-intensity Tasks. ‘Er was in die tijd veel aandacht voor RSI. Ik onderzocht hoe activiteiten met een lage intensiteit – zoals beeldscherm- of assemblagewerk – kunnen leiden tot ernstige gezondheidsklachten.’

Wetenschappelijke basis

Door een oud-student van de opleiding Bedrijfsoefentherapie werd Visser in 2009 getipt over een vacature bij de HvA. ‘Ik werd aangenomen als opleidingsmanager Oefentherapie en mocht een opdracht formuleren voor het nieuw te vormen lectoraat Oefentherapie – Dagelijks Bewegen! waar ik vervolgens lector werd. Het doel van het lectoraat was een meer wetenschappelijke basis geven aan het vak van de oefentherapeut. Als lector werd het mijn taak om onderzoek te initiëren en bij te dragen aan de ontwikkeling van het onderwijs en de professionalisering van docenten.’

Het wetenschappelijk onderzoek dat Visser de afgelopen jaren deed vanuit zijn lectoraat was altijd praktijkgericht. ‘Om professionals te ondersteunen met nieuwe behandelstrategieën en/of interventies die bijdragen aan het optimaliseren van gezond beweeggedrag en een gezonde leefstijl. Geregeld ondersteund door creatieve technologie. Denk bijvoorbeeld aan het grootschalige onderzoek VITAMINE, waarbij we de mogelijkheden onderzochten om ouderen meer te laten bewegen in hun thuissituatie. Of het onlangs gestarte BITE-IT-onderzoek, waarbij we analyseren hoe we ouderen zo optimaal mogelijk thuis kunnen laten revalideren met voeding- en beweegadvies. Vanuit een optimale mix tussen online én offline begeleiding.’

Nieuwe leerstoel

Momenteel werkt Visser als lector Oefentherapie – Dagelijks bewegen! en wetenschappelijk directeur van Centre of Expertise Urban Vitality (CoE UV) bij de HvA. Recentelijk mocht hij daar de functie van bijzonder hoogleraar Zelfmanagementondersteuning voor Vitaal Bewegen bij de VU aan toevoegen. ‘Vanuit de samenwerking tussen de HvA en de VU begeleidde ik geregeld promovendi als co-promotor. De afgelopen jaren ontstond de wens om de samenwerking op gebied van onderzoek te intensiveren én op te kunnen treden als promotor. Zo ontstond de nieuwe leerstoel.’

De leerstoel Zelfmanagementondersteuning voor Vitaal bewegen heeft 3 hoofddoelen:

1. Het vergroten van inzicht in kansrijke en succesvolle strategieën om mensen te coachen en ondersteunen in het zelf reguleren van vitaal bewegen tijdens het dagelijks leven.

2. Het ontwikkelen en evalueren van interventies gericht op vitaal bewegen, ondersteund door informatietechnologie en creatieve technologie.

3. Het inbedden van de eerste 2 doelen in ‘rijke’ leeromgevingen - zoals leerwerkplaatsen en living labs - waar onderwijs, onderzoek en praktijk samenkomen.

Visser: ‘Vanuit deze doelen wil ik als lector en bijzonder hoogleraar bijdragen aan gezondheidsbevordering in de regio en de ontwikkeling van professionals, studenten en het onderwijs.’

Nieuwe deuren

Hoe dit alles de komende jaren vorm krijgt? ‘Qua onderzoeksinhoud blijven we de reeds ingezette lijn volgen. Het is mijn wens om de samenwerking tussen de HvA en de VU steeds verder te verstevigen. Vanuit universiteiten wordt vaak fundamenteel, theoretisch wetenschappelijk onderzoek gedaan dat vertaald moet worden naar de praktijk. Dit gebeurt deels, maar kan nog sterker. Daarnaast wil ik wezenlijke vragen ophalen vanuit het praktijkgerichte wetenschappelijk onderzoek dat we vanuit de HvA doen en deze neerleggen bij mijn collega’s aan de universiteit.

Door de intensievere samenwerking met de VU beschikken docent-onderzoekers en studenten straks over meer onderzoeksmogelijkheden, -expertise, en -infrastructuur. Ik hoop bijvoorbeeld dat het voor studenten en onderzoekers van de HvA makkelijker wordt om aanvullend onderwijs te volgen aan de universiteit. Collega’s en studenten van de VU wil ik meer en meer betrekken bij samenwerkingen in leerwerkplaatsen en living labs, zoals living lab GRZPLUS. Zodat we optimaal gebruik kunnen maken van elkaar kennis en expertise. De afstand tussen een hogeschool en universiteit kan soms heel groot zijn. Ik wil deze zo klein mogelijk maken. Bij alle samenwerkingsverbanden zal ik uiteraard relevante (praktijk)partners betrekken. Mijn nieuwe titel zorgt ervoor dat ik bij andere overleggen aansluit en mijn netwerk zich uitbreidt. Dat opent nieuwe deuren.’

Nynke van Dijk, decaan faculteit Bewegen, Sport en Voeding (HvA):

Wat een goed nieuws dat Bart Visser - onze wetenschappelijk directeur van het Centre of Expertise Urban Vitality én lector Oefentherapie - Dagelijks Bewegen! - is benoemd als bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit op één van de kernthema's van het CoE: Gezond Bewegen. We werkten al samen met de VU op dit belangrijke onderwerp, maar door deze persoonlijke verbinding zal de samenwerking alleen maar sterker worden. Bart, van harte gefeliciteerd!