Leeshulp 4-6

Project

Het onderzoek Leeshulp 4 - 6 geeft antwoord op de vraag of begeleid hardop lezen een effectieve interventie is voor leerlingen - uit de leerjaren 4 tot en met 6 - die met technisch lezen achterop zijn geraakt. Het onderzoek is uitgevoerd door het lectoraat Maatwerk in Leren en Instructie van het kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding in samenwerking met het Kohnstamm Instituut en vijf schoolbesturen in de provincie Flevoland.

Opzet

In het onderzoek zijn twee experimenten gedaan. In experiment I is de methodiek een-op-een aangeboden, in experiment II aan groepjes van drie leerlingen tegelijk. Aan beide experimenten deed ook een controlegroep mee van even zwakke lezers die geen leeshulp kregen. De effecten van de leeshulp zijn vastgesteld door een vergelijking te maken tussen de leerwinst van leerlingen die wel leeshulp kregen en die geen leeshulp kregen.

In totaal zijn van ruim 250 leerlingen gegevens verwerkt, afkomstig van zestien scholen uit Almere of Lelystad. Hun gemiddelde leerrendement op de DMT bedroeg bij de start van het onderzoek 48 procent, variërend tussen negen en 67 procent. In experiment I is leeshulp geboden gedurende 48 individuele sessies van 20 minuten. In experiment II kregen de leerlingen eveneens leeshulp gedurende 48 sessies, maar ditmaal met een duur van 30 minuten.

Uitkomsten Een vergelijking tussen de twee experimenten leert dat de uitkomsten sterk op elkaar lijken. In beide gevallen vonden we positieve effecten op toetsen voor technisch lezen en op de vragenlijst voor leesplezier, maar niet op toetsen voor begrijpend lezen en woordenschat. De positieve effecten zijn in beide experimenten van gelijke grootte. De conclusie is dat groepsgewijs aangeboden leeshulp - in groepjes van drie leerlingen tegelijk - even effectief is als individueel aangeboden leeshulp. Voor geïnteresseerden is inmiddels een handleiding beschikbaar gesteld (zie onderstaande lijst).

Publicaties

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (submitted). Effects of individualized and small-group guided oral reading interventions on reading fluency, comprehension, vocabulary, and poor reading attitude of poor readers in grades 2 through 4. Learning and Instruction .

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (in press). Effectieve leeshulp aan raders en spellers. Tijdschrift voor Orthopedagogiek.

Oostdam, R.J., Blok, H., & Boendermaker, C. (2012). Zwakke lezers helpen met begeleid hardop lezen; Het project Leeshulp 4-6 . Lezing op het symposium 'Lezen kún je leren', 26 September 2012, Hogeschool van Amsterdam.

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (2012). Effecten van begeleid hardop lezen van teksten op technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier bij zwakke lezers in de leerjaren vier tot en met zes. Pedagogische Studiën 89 (2), 88-103.

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (in press). Effectieve leeshulp aan raders en spellers. Tijdschrift voor Orthopedagogiek.

Blok, H., Boendermaker, C., & Oostdam, R. (2012). Begeleid hardop lezen; Groepsgewijze leeshulp. Jeugd, School en Samenleving , 96 (6), februari, 6-9.

Oostdam, R., H. Blok, & C. Boendermaker (2012). Het project Leeshulp: Begeleid hardop lezen als effectieve individuele of groepsgewijze methodiek voor zwakke technische lezers . Lezing in het symposium 'Nieuwe ontwikkelingen in het leesonderwijs'. Conferentie Onderwijs Research Dagen (ORD), Wageningen Universiteit, 20-22 juni. In programmaboek ORD 2012 'Ecologisch Leren', 50.

Oostdam, R., & H. Blok (2011). Effects of guided oral reading interventions for poor readers in grades 2 through 4. Paper EARLI-conference 2011, University of Exeter, United Kingdom, August 30 till September 3. In Education for a Global Networked Society, Programme book [Pp. 192], Exeter: University of Exeter.

Oostdam, R. (2011). Het project Leeshulp 4-6; Zwakke lezers helpen met begeleid hardop lezen. In S. Vanhooren & A. Mottart (Eds.) Artikelen van de Vijfentwintigste conferentie Het Schoolvak Nederlands . [Pp. 4-7]. Gent: Academia Press.

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (2011). Begeleid hardop lezen; Een effectieve interventie voor achterblijvende lezers. Jeugd, School en Samenleving , 95 (7), maart, 32-35.

Oostdam, R., H. Blok, & C. Boendermaker (2011). Meer leerwinst en meer leesplezier; Leeshulp loont. Didaktief , 40 (6), 26-27.

Oostdam, R., H. Blok, & C. Boendermaker (2011). Zwakke lezers effectief helpen met begeleid hardop lezen. Tijdschrift voor Orthopedagogiek , 50, 574-583.

Blok, H., R. Oostdam, & C. Boendermaker (2011). Leeshulp 4 - 6; groepsgewijze leeshulp aan zwakke lezers . Almere/Amsterdam: Lectoraat Maatwerk Primair, Windesheim Flevoland; Kohnstamm Instituut, Universiteit van Amsterdam. [Download rapportage]

Blok, H., C. Boendermaker, & R. Oostdam (2011). Begeleid hardop lezen, een effectieve methodiek voor zwakke technische lezers . (handleiding). Almere/Amsterdam: Lectoraat Maatwerk Primair, Windesheim Flevoland; Kohnstamm Instituut, Universiteit van Amsterdam.

Oostdam, R. (2011). Het project Leeshulp; Effecten van begeleid hardop lezen op technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier . Keynote op de eerste Almeerse leesconferentie 'Lezen eerst' (Pabo Almere, 12 januari 2011).

Oostdam, R. (2011). Het project Leeshulp 4-6; Zwakke lezers helpen met begeleid hardop lezen . Lezing op de conferentie Het Schoolvak Nederlands (HSN). 25 en 26 november, De Haagse Hogeschool.

Blok, H., Oostdam, R., & Boendermaker, C. (2010). Voortgezet technisch leesonderwijs; Effecten van begeleid hardop lezen . Lezing voor alle deelnemende scholen en ouders aan het project Leeshulp op Pabo Almere (15 september 2010).

Blok, H., Oostdam, R. J., & Boendermaker, C. (2010). Leeshulp 4 - 6; rapportage voor de onderwijspraktijk . (Zie http://www.sco-kohnstamminstituut.uva.nl/pdf/Scholenverslag leesonderzoek almere exp1.pdf)

Blok, H., Oostdam, R., & Boendermaker, C. (2010). Leeshulp 4 - 6; experiment 1: individuele leeshulp aan zwakke lezers . Amsterdam: Kohnstamm Instituut.

Oostdam, R.J., Blok, H., & Boendermaker, C. (2010). Effecten van begeleid hardop lezen op technisch lezen, begrijpend lezen en woordenschat. Paper gepresenteerd op de Onderwijs Research Dagen, 23-25 juni, 2010, Enschede, Universiteit Twente. In: Programmaboek ORD 2010 . [Pp. 6] Enschede: Universiteit Twente.

Oostdam, R.J., Blok, H., & Boendermaker, C. (2010). Maatwerk als kern van goed lees-, taal- en rekenonderwijs; Alles draait om de leerkracht!. Symposiumpaper gepresenteerd op de Onderwijs Research Dagen, 23-25 juni, 2010, Enschede, Universiteit Twente. In: Programmaboek ORD 2010 . [Pp. 31] Enschede: Universiteit Twente.

Oostdam, R. (2010). Resultaten van het project Leeshulp in het schooljaar 2009-2010 . Lezing op de Prisma studiedag in Almere (20 oktober 2010).

Oostdam, R. (2010). Effecten van begeleid hardop lezen op technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier . Lezing in de reeks Krachtvoer van de Hogeschool van Amsterdam (25 november 2010).

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding 21 februari 2024

Project Info

Startdatum 03 apr 2012