Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding

Eenzaamheid onder kwetsbare jongeren: van herkennen naar handelen

Project

Veel jongeren in Nederland voelen zich eenzaam. Eenzaamheid kan grote gevolgen hebben. Professionals ervaren handelingsverlegenheid bij het handelen in het contact met jongeren die eenzaam zijn. In dit project werken verschillende professionals (afkomstig uit de jeugdzorg, het onderwijs en het jongerenwerk), jongeren, en onderzoekers (van twee lectoraten Jeugdzorg en Kansrijke schoolloopbanen in een diverse stad), intensief samen aan het ontwikkelen en uittesten van onderbouwde handvatten en (e)tools voor professionals om het handelen van professionals bij eenzaamheid van jongeren te versterken.

Hoewel eenzaamheid sinds de coronacrisis zichtbaarder is geworden, is eenzaamheid onder jongeren nog steeds een relatief onbekend fenomeen, terwijl (langdurige) eenzaamheid grote gevolgen kan hebben. Zo gaat eenzaamheid gepaard met een hoger risico op psychische problemen (zoals depressie, cognitieve achteruitgang, angsten) en suïcidale gedachten. Het kan leiden tot minder participatie in de samenleving, lagere schoolprestaties en schoolvermijding. Eenzaamheid is nadrukkelijker aanwezig bij zogenoemde ‘kwetsbare jongeren’: jongeren waar bijvoorbeeld thuis weinig geld is, die een gezinslid hebben dat langdurig ziek is, waar thuis sprake is van onveiligheid of jongeren die mentale klachten hebben. Omdat jongeren nauwelijks hulp zoeken voor hun eenzaamheid, spelen betrokkenen uit hun directe omgeving – waaronder professionals uit jeugdzorg, onderwijs en jongerenwerk - een grote rol in het signaleren van eenzaamheid, het bieden van steun en het waar nodig toeleiden naar passende hulp.

In dit project werken verschillende professionals (afkomstig uit de jeugdzorg, het onderwijs en het jongerenwerk), jongeren, en onderzoekers (van twee lectoraten Jeugdzorg en Kansrijke schoolloopbanen in een diverse stad ), intensief samen aan het ontwikkelen en uittesten van onderbouwde handvatten en (e) tools voor professionals om het handelen van professionals bij eenzaamheid van jongeren te versterken. Door het handelen bij eenzaamheid van professionals op een duurzame manier te versterken en te borgen, worden eenzame jongeren beter geholpen en gevoelens van eenzaamheid verminderd.

Handvatten voor professionals

In vijf werkpakketten richten wij ons op wat er nodig is om professionals te ondersteunen bij het handelen bij eenzaamheid onder jongeren. Dat doen we door het ontwikkelen en uittesten van onderbouwde handvatten en (e) tools voor professionals. Hierbij gebruiken we de methode Intervention Mapping (Bartholomew et al., 2016) als handvat. Er is een aparte stap in het project opgenomen gericht op de implementatie en borging van de ontwikkelde producten in de eigen dagelijkse praktijk van professionals.. Naast nieuwe handvatten en (e) tools wordt ook een door het lectoraat Jeugdzorg reeds ontwikkelde e-learning over eenzaamheid geupdatet. Daarnaast worden diverse artikelen gepubliceerd en workshops ontwikkeld.

Onderwijs

Gedurende het project is er een meedenkgroep met docenten van de opleidingen Social Work en Pedagogiek. Docenten uit de meedenkgroep geven feedback op de te ontwikkelen handvatten en (e) tools tools. Studenten passen de handvatten en (e) tools toe bij jongeren die zij begeleiden. De uitkomsten worden geagendeerd in het onderwijs aan de Hogeschool van Amsterdam en de Hogeschool Utrecht. De ontwikkelde handvatten en (e) tools worden wordt via edusources.nl (platform voor open leermaterialen in het hoger onderwijs) open aangeboden.

Meer weten over het onderzoek? Neem contact op met:

Gepubliceerd door  Kenniscentrum Maatschappij en Recht 18 april 2024

Project Info

Startdatum 12 mrt 2024
Einddatum 30 apr 2026