Centre of Expertise Urban Vitality

Blog: Zoek de verschillen

Geef variatie tussen ouderen de ruimte

In het werkveld van de publieke gezondheid houden we erg van grote aantallen. Door grote groepen mensen te vergelijken, kun je bijvoorbeeld risicofactoren op het spoor komen. Maar door zo op groepen te focussen, vergeten we te gemakkelijk dat er binnen die groepen ook heel veel verschillen bestaan. Juist als je het hebt over ouderen is dat belangrijk.

Mensen met een gezond gewicht hebben minder kans op diabetes dan mensen met overgewicht. In groene wijken bewegen mensen meer dan in minder groene wijken. Laagopgeleide mensen en mensen met een laag inkomen hebben meer gezondheidsproblemen dan hoogopgeleide, rijkere mensen. Het is allemaal waar. Toch moeten we voorzichtig zijn met het denken in zulke groepen.

Dat bleek laatst wel weer op een bijeenkomst waar we onderzoeksresultaten over een ouderenvriendelijke leefomgeving presenteerden aan Amsterdamse ouderen. Zij stelden kritische vragen: Je kunt toch de Apollobuurt niet zomaar vergelijken met Slotermeer? Over welke ouderen hebben jullie het eigenlijk? Als je 90 bent heb je toch andere behoeften dan wanneer je pas 65 bent? Hoe zit het met allochtone ouderen?

En gelijk hadden ze. Het maakt uit over wie je het hebt. Ouderen zijn heus niet allemaal eenzame kwetsbare mensen, maar ook niet allemaal vrolijke pensionado's die het aan niets ontbreekt. Er zijn culturele verschillen, verschillen in opleiding en achtergrond en in leeftijd. Een stad die ouderenvriendelijk is, moet daar rekening mee houden en voorkomen dat maatregelen gebaseerd zijn op stereotypen.

Er is nog een tweede reden waarom die verschillen zo belangrijk zijn: we kunnen veel van uitzonderlijke mensen leren. Arme ouderen zijn bijvoorbeeld vaak eenzaam, maar er zijn ook niet-eenzame ouderen met weinig geld. Andere ouderen hebben problemen met mobiliteit of andere gezondheidsissues, maar lang niet altijd leidt dit tot een passief bestaan achter de geraniums. Wat maakt dat deze mensen zo succesvol oud worden? En kunnen we die lessen ook gebruiken om andere ouderen te helpen?

Een ouderenvriendelijke stad is een stad waarin aan de meest kwetsbare mensen extra aandacht besteed wordt. Maar ook een stad waarin de veelkleurigheid en variatie tussen ouderen ruimte krijgt. Kortom: zoek de verschillen!

Gepubliceerd door  Urban Vitality 8 november 2019

  dr. J.M. den Broeder (Lea)

Lector Gezondheid en Omgeving

l.den.broeder@hva.nl
Bekijk profiel