Blog: Je bent wat je eet?!

8 december 2014

Zaterdagmiddag, de Veluwe. Een groepje opgewekte fietsers komt voorbij, genietend van een mooie dag, de prachtige omgeving en het goede gezelschap. Ze zijn onderweg van de éne uitspanning naar de volgende, want ze volgen een culinaire route. Op elke volgende pleisterplaats staat er een mooi streekgerecht voor ze klaar, en als ze dat willen, ook een goed glas wijn.

Zo op het oog twee totaal verschillende situaties. In Utrecht doet iedereen zijn best om van het aangeboden voedsel af te blijven – zij het met wisselend succes. Op de Veluwe spannen de fietsers zich juist in om de lonkende hapjes te bereiken. In de ene situatie is er veel ‘junk’ food, op de andere plek kwaliteitsaanbod, met veel aandacht ‘ambachtelijk’ bereid van verse producten. En terwijl in Utrecht iedereen haast heeft en er veel lopend gegeten wordt, gaan de Veluwse fietsers er even goed voor zitten.

Er is ook een belangrijke overeenkomst. Wat je eet, en hoe je het eet, dat bepaal je niet alleen zelf, maar ook de omgeving is van belang. De fysieke omgeving, met snackplekken, of juist met luxe restaurants, met grootschalige supermarkten of kleine natuurvoedingswinkels, voedsel dichtbij of juist wat verder weg, biedt verleidingen en kansen om lekker, maar vooral ook om gezond of ongezond te eten. Maar de sociale setting, het gedrag van de mensen om je heen maakt ook wat uit. Een spontane reactie in een groepsgesprek met Amsterdamse gezondheidsambassadeurs op de vraag waaraan je kunt zien of een wijk gezond is was: “het aantal kinderen dat met een zak frites over straat loopt”. Zien eten, doet eten zei mijn moeder altijd, en zo is het.

Je kunt een kaart maken van voedselaanbod, zoals in de prachtige, onlangs verschenen, Bosatlas van het Voedsel, met overzichten van bijvoorbeeld verschillende soorten winkels. Maar je kunt ook het gedrag van mensen in reactie daarop in kaart brengen. Hoe zou een culi-tour in Amsterdam Slotermeer, een wijk met grote gezondheidsachterstanden, eruit zien? En hoe één in de Bijlmer, in Oud-Zuid, in de Jordaan?

Je bent wat je eet is een bekende slogan. Ik voeg er deze aan toe: waar je bent, is wat je eet.

Lea den Broeder