5 vragen over … Blauwgroene oplossingen

Ted Veldkamp over het nut van Blauwgroene oplossingen voor de gevolgen van klimaatverandering

26 okt 2021 14:30 | Urban Technology

Hevige neerslag, hitte en droogte: de klimaatverandering is voelbaar. In het consortium Blauwgroene oplossingen onderzoekt de Hogeschool van Amsterdam (HvA) met 24 partners hoe je de gevolgen hiervan in de stad tot een minimum kunt beperken. Vijf vragen aan projectleider Ted Veldkamp.

Wat merken we in de stad van de klimaatverandering?

‘Inwoners krijgen steeds vaker te maken met wateroverlast door hevige neerslag. Overtollig water kan moeilijk weg in een omgeving met veel steen en beton en loopt de huizen binnen. Het wordt ’s zomers steeds warmer en we krijgen in toenemende mate last van droogte. De grondwaterstand daalt, waardoor bomen verdrogen en hun blad verliezen. Daarbij komt dat gebouwen en straten gaan verzakken, iets waar je op korte termijn misschien niets van merkt, maar wat op de lange duur voor grote problemen kan zorgen. Denk bijvoorbeeld aan scheefstaande huizen, schade aan kabels en leidingen, en wegen die onbegaanbaar worden.’

Is er wat aan te doen?

‘Je kunt in de stad voorzieningen aanleggen die de overlast door extreem weer als gevolg van klimaatverandering kunnen beperken. Denk aan infiltrerende stadsparken die overvloedig regenwater opnemen, extra bomen tegen hittestress en wadi’s en rain gardens waarin regenwater na een plensbui wordt opgevangen. Gemeentes werken aan plannen om steden en dorpen klimaatbestendig te maken voor 2050 en daarna. Maar ze vinden het lastig om te bepalen in welke voorzieningen ze moeten investeren. Er is namelijk nog te weinig bekend over de effectiviteit, en de precieze effecten van zulke maatregelen op de lange termijn.’

Wat doen jullie in Blauwgroene oplossingen?

‘In Blauwgroene oplossingen brengen we samen met onze consortiumpartners de kansen en risico’s van diverse klimaat adaptieve voorzieningen in kaart. Daarnaast ontwikkelen we tools waarmee gemeentes een kosten- en batenanalyse kunnen maken, en richtlijnen kunnen opstellen voor het ontwerp, de aanleg en het beheer van zulke voorzieningen. Zo willen we de stap naar nieuwe maatregelen verkleinen. Gemeentes zoeken nu vaak naar dure en moeilijke oplossingen, terwijl beter gebruik van bestaand groen al zoveel kansen biedt. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van speeltuinen of schoolpleinen als locatie voor de infiltratie en berging van extreme neerslag. Doordat er nog zoveel onduidelijk heerst, wordt daar nu nog te weinig mee gedaan. Daar willen we met dit project verandering in brengen.’

Wanneer is het project klaar?

‘We zijn nu bijna een jaar bezig en hebben inmiddels een overzicht klaar van het huidige aanbod aan blauwgroene oplossingen. Hierin staat welke voorziening in welke situatie het beste werkt. We hebben een aantal handige tools ontwikkeld en metingen verricht aan milieutechnische aspecten, zoals de levensduur van voorzieningen en de vervuiling van de bodem. Aan het eind van de rit, in het voorjaar van 2023, hoop ik dat er een kansenkaart ligt waarop gemeentes in een oogopslag kunnen zien welke oplossing ze moeten kiezen. We hebben tegen die tijd ook het project Waterbergende weg afgerond, wat gaat over het klimaatbestendig maken van de ‘grijze’ voorzieningen in de stad. Dan hebben we het plaatje compleet.’

Wat kunnen stadsbewoners zelf doen aan klimaatadaptatie?

‘Tegels eruit, groen erin. Er komen gelukkig al steeds meer initiatieven die inwoners stimuleren om dit te doen. Denk bijvoorbeeld aan het NK Tegelwippen, waar veel gemeentes aan hebben meegedaan. Het is trouwens belangrijk dat niet alleen stadsbewoners, maar ook bedrijven en andere organisaties maatregelen nemen. Op bedrijventerreinen ligt nu vaak veel beton, steen en asfalt. Alleen samen kunnen we stad klimaatbestendig maken.‘

Meer lezen:

Onderzoeksproject Blauwgroene oplossingen

Onderzoeksproject Waterbergende weg