Lespakket brengt het onderwerp van zeespiegelstijging tot leven

HvA project: 'Na ons de zondvloed' ontvangt subsidie Nationale Wetenschapsagenda (NWA)

16 feb 2022 11:18 | Kenniscentrum FDMCI

In Nederland houden we droge voeten dankzij onze dijken en de Deltawerken. Door klimaatverandering en een stijgende zeespiegel is ons land in de toekomst echter kwetsbaar voor overstromingen. Toch is het maar moeilijk voor te stellen dat het klimaat dat we nu kennen drastisch kan veranderen. Met het door de NWA gehonoreerde wetenschapscommunicatieproject ‘Na ons de zondvloed: de verbeelding van een stijgende zeespiegel’ ontwikkelen onderzoekers van vier faculteiten van de HvA samen met KNMI en Het 4e Gymnasium in Amsterdam een lespakket dat die verbeeldingskracht aanspreekt. Het idee daarachter is dat het onderwerp van de zeespiegelstijging gaat leven bij leerlingen van de middelbare school, en wel op zo’n manier dat ze er met anderen over in gesprek gaan.

Mythe doorprikken

Generaties Nederlanders zijn grootgebracht met ‘de mythe van de droge voeten’ die na de watersnoodramp van 1953 is ontstaan. Met de komst van Deltawerken houden we in Nederland droge voeten. Maar door de klimaatverandering en de ligging van ons land, deels onder NAP, zijn we juist kwetsbaar voor overstromingen in de nabije toekomst. Lector Sabine Niederer: “In dit project willen we samen met KNMI en collega-onderzoekers van verschillende faculteiten en een docent van Het 4e Gymnasium een passend en aansprekend lespakket ontwikkelen dat jongeren helpt om zeespiegelstijging invoelbaar te maken en bespreekbaar met de volwassenen in hun omgeving. Om dat goed aan te pakken hebben we kennis en kunde vanuit verschillende disciplines hard nodig en dit consortium bundelt de krachten uit onderwijs en klimaatwetenschappen met gedragswetenschappen, ontwerp en storytelling.”

Verbeeldingskracht gebruiken

Mensen kunnen zich maar moeilijk voorstellen dat het klimaat zoals we dat nu in ons land kennen op termijn drastisch kan veranderen. Daarom richt het project ‘Na ons de zondvloed’ zich op het voorstellingsvermogen van jongeren en de volwassenen in hun leven, zoals hun (groot)ouders en verzorgers. Door in gesprek te gaan zullen mensen niet langer onverschillig zijn en zich realiseren dat de klimaatverandering ons allemaal raakt. Juist het voorstellingsvermogen van mensen is belangrijk voor verandering van het eigen gedrag en acceptatie van (beleids)maatregelen voor duurzaamheid.

Lesprogramma ontwerpen

In ‘Na ons de zondvloed’ ontwikkelt het team een vernieuwend lespakket voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het team bestaat uit diverse collega’s van vier faculteiten van de HvA (Digitale Media en Creatieve Industrie, Onderwijs en Opvoeding, Maatschappij en Recht en Techniek). Ook het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is bij dit project betrokken. En het lesmateriaal wordt ontwikkeld en getest in samenwerking met Het 4e Gymnasium in Amsterdam.

Idee is dat de leerlingen zelf iets ontwerpen om het gesprek met volwassen over dit onderwerp aan te gaan. Zo worden verschillende generaties geconfronteerd met de mythe van de droge voeten. De leerlingen scherpen ook diverse 21-eeuwse vaardigheden aan zoals onderzoeken, creativiteit, probleemoplossend vermogen, kritisch denken, samenwerken en communiceren.

‘Na ons de zondvloed’ start 1 maart 2022 en loopt een jaar. In de eerste fase ontwikkelt het team het lesprogramma. De tweede fase behelst de uitvoering van het lesprogramma op het VOX College. En in de derde fase evalueren de onderzoekers de interactie tussen de leerlingen en hun (groot)ouders en/of verzorgers. Na afloop van het project trekken de betrokken partijen lessen uit de uitvoer van het lesprogramma. Daarnaast zal de opgedane kennis gedeeld worden op diverse congressen en bijeenkomsten.

Het wetenschapscommunicatieproject ‘Na ons de zondvloed’ is gehonoreerd met 50.000 euro aan onderzoeksgeld van de Nederlandse Wetenschapsagenda (NWA), een onderzoeksprogramma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). ‘Na ons de zondvloed’ is een van in totaal zeven projecten die door de NWA zijn geselecteerd om de wetenschap en de samenleving sterker te verbinden.

Na ons de zondvloed is een samenwerking tussen de HvA faculteiten Digitale Media en Creatieve Industrie, Onderwijs en Opvoeding, Maatschappij en Recht, Techniek, het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) en het VOX College in Amsterdam.

Fotoproject: Hengelo aan Zee

Onze kinderen en kleinkinderen krijgen gegarandeerd te maken met de gevolgen van de klimaatverandering, zoals de zeespiegelstijging. Henri Blommers fotografeerde kinderen door heel Nederland die met een zelfgeknutselde markering aangeven tot hoe hoog het water in hun woonplaats zal komen, als we niet drastisch ingrijpen.