Kenniscentrum faculteit Digitale Media & Creatieve Industrie

Geert Lovink benoemd tot hoogleraar Kunst en Netwerkcultuur

22 nov 2021 18:02

Dr. Geert Lovink is per 1 december benoemd tot hoogleraar Kunst en netwerkcultuur aan de UvA. Lovink combineert het hoogleraarschap met zijn werkzaamheden als lector van het Institute of Network Cultures bij de HvA. De leerstoel Kunst en Netwerkcultuur is ingesteld door de Faculteit der Geesteswetenschappen in samenwerking met de HvA. Partners zoals ARIAS (het Amsterdamse netwerk van kunst- en designopleidingen), het Domein voor de Kunstkritiek en de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek zullen betrokken zijn bij het werk dat Lovink in deze nieuwe functie zal doen.

Geert Lovink is een vooraanstaand mediatheoreticus en internetcriticus. In 2004 richtte hij het Institute of Network Cultures op aan de HvA, waar onderzoek wordt gedaan naar online video, sociale media, zoekmachines, Wikipedia en alternatieve verdienmodellen in de creatieve industrie. Het instituut publiceert en organiseert vele (hybride) evenementen en publicaties.

De leerstoel Kunst en Netwerkcultuur

Het is de groeiende ambitie van zowel UvA als HvA om een voortrekkersrol te vervullen op het gebied van onderzoek naar kunst en netwerkcultuur, en internationaal niveau toonaangevend te zijn in de experimentele en vooruitstrevende manieren waarop kunstpraktijk en -kritiek op digitaal terrein zich ontwikkelen, hoe onderzoek in kunstinstellingen is verankerd, en de kritische reflectie daarop.

De leerstoel Kunst en Netwerkcultuur maakt deel uit van de afdeling Kunst- en cultuurwetenschappen en de leerstoelgroep Moderne en hedendaagse kunstgeschiedenis. Lovink zal onderzoek gaan verrichten op het gebied van kunst, media (kritiek) en de kunstinstitutionele praktijk in vergelijkend perspectief. Het onderzoek wordt ondergebracht bij de interdisciplinaire onderzoeksschool ASCA , die deel uitmaakt van het Amsterdam Institute for Humanities Research.

Het specifieke onderzoek van Lovink zal zich richten op de ontwikkeling van de internetcultuur sinds de jaren negentig. Hierbij ligt de nadruk op het ontsluiten van archieven en databases van de Amsterdamse mediacultuur, net.art en tactische media. Te denken valt aan Waag Society, Mediamatic, De Balie, Next 5 Minutes en Paradiso.

De ambitie is een keuzevak op te zetten dat een inleiding vormt op de kritische internettheorie en digitale esthetiek, dat ook voor studenten buiten Kunst- en cultuurwetenschappen aantrekkelijk is. Daarnaast zal Lovink begeleiding van scripties verzorgen en promoties begeleiden op het terrein van de leerstoel.

Internationaal vermaard

Frank Kresin, decaan faculteit Digitale Media & Creatieve Industrie, HvA: “Geert Lovink is een internationaal vermaard onderzoeker en publicist die urgente cultureel-technologische thema’s fileert en begrippen ontwikkelt om ze te verstaan. Hij is de spil van een groot aantal netwerken en collectieven en biedt jong én gevestigd talent een invloedrijk podium. Daarmee inspireert en voedt hij nieuwe generaties studenten, docenten, onderzoekers, kunstenaars en makers die grip willen krijgen op het huidige, snel veranderende medialandschap. Zijn hoogleraarschap is een mooie en zeer terechte aanvulling op de aanstelling als lector die hij sinds 2004 vervult.”

Verdienmodellen in de kunst

Het onderzoek van Lovink voor het lectoraat van de HvA is zeer divers. Hij houdt zich onder meer bezig met digitaal publiceren en werkt daarbij nauw samen met kunstinstellingen, zoals Framer Framed, MU Eindhoven en Impakt Festival. Daarbij ligt de nadruk op digitale publicatiemodellen en daaraan gerelateerde verdienmodellen om de kunstkritiek weer een toekomst te geven. Zo werd in 2013 MoneyLab opgericht, een collaboratief netwerk van onder andere onderzoekers, kunstenaars, ontwikkelaars en ingenieurs. Binnen MoneyLab wordt onderzoek gedaan naar onder andere crowdfunding, broodfondsen, het basisinkomen, crypto currency en NFT’s als aanvullende bron van inkomsten voor kunstenaars.

Daarnaast werkt Lovink aan sociale mediakritiek, bijvoorbeeld in zijn laatste boek Sad by Design , dat in vijf talen verscheen. Lovink kijkt uit naar zijn benoeming. “Als een van de meest betrokken partners in het Amsterdamse kunstonderwijsnetwerk ARIAS weet ik hoe ik contacten moet leggen en kan ik mijn (inter)nationale netwerken voor onderzoek, promoties en aanvragen op het gebied van artistic research gebruiken om voor velen deze leerstoel tot een succes te maken.”

Geert Lovink (1959) is mediatheoreticus en internetcriticus. Hij studeerde politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn promotie deed Lovink aan de Universiteit van Melbourne en hij werkte als postdoc bij de University of Queensland.

In 2004 kreeg Lovink een dubbele aanstelling bij de Hogeschool van Amsterdam als lector bij de opleiding Interactieve Media (nu Communication and Multimedia Design) en als associate professor bij de Universiteit van Amsterdam, Mediastudies (tot 2013). Ook was hij van 2007 tot 2018 professor Mediatheorie bij de European Graduate School (Saas-Fee/Malta) en begeleidde daar vijf promovendi.

Momenteel is hij samen met prof. Caroline Nevejan (Gemeente Amsterdam, ASCOR-UvA) copromotor van gemeente-onderzoeker Juan-Carlos Goilo, die onderzoek doet naar de rol van informatietheorie in het monitoren van de circulaire economie in Amsterdam en Curaçao.

Lovink publiceerde tal van boeken en artikelen. The MIT Press publiceerde twee van zijn werken: Dark Fiber, een essaybundel over de vroege internetcultuur in de jaren negentig, en Uncanny Networks, een verzameling interviews met mediawetenschappers en kunstenaars. Bij V2_ in Rotterdam verscheen My first Recession, zijn tweede studie over de internetcultuur. Lovinks inaugurale rede van februari 2005, The Principe of Notworking, verscheen bij Amsterdam University Press. In 2005 - 2006 werkte hij als fellow voor het Wissenschaftskolleg in Berlijn, waar hij zijn derde deel, Zero Comments, voltooide in 2007. Hierna verschenen Networks Without a Cause (2012), Social Media Abyss (2016) en Sad by Design (2019).