Het beperken van functieverlies bij ouderen na ziekenhuisopname

Promotieonderzoek van Jesse Aarden

24 mei 2022 00:00

Zo’n veertig procent van de herstellende ouderen zijn drie maanden na ontslag uit het ziekenhuis onvoldoende in staat volledig zelfstandig te functioneren. Dat blijkt uit promotieonderzoek van docent-onderzoeker Jesse Aarden van de Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam UMC. Jaarlijks worden er in Nederland circa 300.000 ouderen (70+) acuut opgenomen in het ziekenhuis. En door de toenemende vergrijzing zal de vraag naar (ziekenhuis)zorg toenemen. ‘Het is heel belangrijk om goed inzicht te hebben in de factoren die een rol spelen bij het ontstaan van functieverlies na opname. Op die manier kunnen zorgprofessionals met gerichte oefeningen op maat helpen om functieverlies bij ouderen te voorkomen.’

Docent-onderzoeker Jesse Aarden

De toenemende vergrijzing en zorgvraag stelt de gezondheidszorg voor een grote opgave. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid stelde in haar adviesrapport Houdbare Zorg al dat het nodig is om prioriteiten in de zorg te stellen. Wat Jesse betreft ligt de prioriteit bij het beheersbaar houden van de ouderenzorg. Hij promoveert op woensdag 1 juni op zijn onderzoek naar factoren die functieverlies na ziekenhuisopname bij ouderen beperken, zodat mensen langer zelfstandig kunnen wonen en een mogelijk zorginfarct beter wordt opgevangen.

Functieverlies in kaart gebracht

Jesse startte zijn promotieonderzoek door ouderen te volgen die thuis herstelden na een acute ziekenhuisopname vanwege bijvoorbeeld een val of een infectie. ‘In het onderzoek – onder 400 ouderen in zes ziekenhuizen – ziet Jesse dat er diverse factoren zijn die invloed hebben op het functieverlies; zoals spierkracht, het aantal stappen in en na ziekenhuisopname in combinatie met andere factoren zoals voeding en depressie. Het is voor een behandelaar, bijvoorbeeld fysiotherapeut, van cruciaal belang om die factoren per patiënt te kennen.’ In de studies met een focus op fysieke aspecten vond Jesse een relatie tussen spierkracht en fysiek functioneren. Spierkracht en spiermassa nemen af tijdens en na ziekenhuisopname. De ouderen die na een acute ziekenhuisopname actiever waren, hadden na afloop minder last van functieverlies. Jesse: ‘Het direct bieden van oefeningen op maat, rekening houdend met belemmerende factoren en de wens van de patiënt, kan helpen om functieverlies te beperken.’

Onderzoek versterkt het onderwijs

Tijdens zijn onderzoek stond een grote groep studenten van verschillende opleidingen, zoals gezondheidswetenschappen en fysiotherapie, Jesse bij. De opgedane kennis geeft hij door in zijn onderwijs. Jesse is docent-onderzoeker bij de European School of Physiotherapy (ESP) van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en hij ontving in 2018 een NWO-promotiebeurs voor leraren, waarmee hij dit onderzoek kon doen.

Hulp van Kunstmatige Intelligentie

Het vervolgonderzoek loopt al. Jesse: ‘Ik ben nu bezig met onderzoek naar hoe je zorg kunt personaliseren en efficiënter inrichten met behulp van Kunstmatige Intelligentie. Kunnen data van beweging en voeding voorspellen hoe iemand revalideert, en zo de patiënt en zorgverlener beter ondersteunen tijdens het herstel?’