De Media Architectuur Biënnale

De Media Architectuur Biënnale (MAB2020) is hét internationale evenement op het gebied van architectuur en digitale media. Centraal staat het vormgeven aan de stad van de toekomst met behulp van digitale technologie. Media-architectuur is in opkomst en speelt een belangrijke rol in de zoektocht naar oplossingen voor grootstedelijke vraagstukken zoals klimaatverandering, de inclusieve stad en het ontwerpen van levendige publieke ruimtes. Thema’s die voor alle inwoners van grote steden spelen. De biënnale kan daarmee uitgroeien tot een belangrijke katalysator om de komende jaren de samenwerking tussen opleidingen, onderzoekers en professionals te verstevigen. De Hogeschool van Amsterdam is voor komend jaar de trotse host van dit spraakmakende event. We spraken met de organisatoren Frank Suurenbroek en Martijn de Waal:

1. Wat is een actueel voorbeeld van hoe digitale technologie een rol speelt in het dagelijks leven van inwoners van Amsterdam? Is er een trend waarneembaar die over zal waaien uit de grote steden in het buitenland?

De fysieke stad en de manier waarop we die ervaren en de wereld van digitale netwerken raken steeds meer met elkaar vervlochten. Dat heeft gevolgen voor de manier waarop we vormgeven aan het leven in de stad; van de organisatie van het openbaar vervoer tot de ervaring van publieke ruimtes. Dit speelt op allerlei niveaus. Denk aan billboards met bewegende beelden die overal in de stad verschijnen en aan tijdelijke installaties tijdens het Amsterdam Light Festival. Maar ook aan de discussie over Airbnb en Uber. Onze oriëntatie op de stad verloopt daarnaast grotendeels via digitale media: of het nu gaat om het uitzoeken van een film of restaurant of de weg vinden via Google Maps. Achter de schermen spelen digitale media bovendien een rol in de manier waarop de stad wordt gemanaged. Camera’s en sensoren houden tal van processen in de gaten, van de scanauto’s van de parkeerwachten tot de drukteradar van de gemeente.

Er zijn hierin een aantal grote ontwikkelingen. Aan de ene kant zie je dat grote tech bedrijven als Google en Amazon zich beginnen te interesseren in het ontwikkelen van huizen en stadswijken. Andersom zien we dat architectenbureaus ook steeds meer interesse krijgen in het ontwikkelen van digitale platforms waarmee mensen de fysieke ruimte die zij hebben ontworpen gaan gebruiken. Tussen die twee ontstaat een wisselwerking. Wie een deelautosysteem meeontwerpt bij een appartementencomplex, heeft minder parkeerruimtes nodig en dus meer ruimte voor andere zaken. Andersom kun je responsieve technologieën als schermen en lichtinstallaties gebruiken om ruimtes op een meer flexibele manier te ontwerpen, waarbij gebruik van licht of de content op de schermen of installaties zich aanpast aan het gebruik.

2. Tijdens MAB2020 zullen deze vraagstukken ook aan de orde komen. In aanloop naar de biënnale is het de bedoeling dat er een zogenaamde community of practice ontstaat. Waarom is het zo belangrijk dat deze groep wordt gevormd? En wie kunnen zich hiervoor aanmelden?

Een community of practice is een groep mensen die zich met hetzelfde werkveld bezighoudt, ervaringen uitwisselt, van elkaar leert en elkaar op de hoogte houdt van actuele ontwikkelingen. Media architectuur of urban interaction design is een heel nieuw werkveld, dat nieuwe manieren van werken met zich mee brengt. De beoefenaren van dit werkveld komen uit uiteenlopende disciplines: architecten, interaction designers, stedenbouwers, ontwerpers, data-specialisten, AI-programmeurs etc. Om tot een succesvol geïntegreerd ontwerp te komen, zullen ze elkaars taal moeten leren verstaan en inzichten uit de verschillende disciplines bij elkaar moeten kunnen brengen. Iedereen die daarvoor open staat kan zich bij de community of practice aansluiten, of je nu student, docent, onderzoeker of ervaren ontwerper bent.

3. Geïnteresseerden kunnen zich ook opgeven voor de Winterschool – een workshop waarbij de overlap tussen technologie, architectuur en stedenbouw onder de loep zal worden genomen. Het belooft een interessante week te worden. Kunnen jullie een tipje van de sluier oplichten?

In de Winterschool willen we vooral kijken naar de beloftes waarmee nieuwe technologieën altijd zijn omgeven. Onze samenleving kent een fascinatie voor nieuwe technologieën. In reclamefilmpjes of tekeningen van projectontwikkelaars en de prospectussen van IT-ontwikkelaars loopt de verbeelding van slimme steden en handige technologieën altijd ver vooruit op de werkelijkheid. Tegelijkertijd zijn die verhalen niet zomaar een fantasiewereld. Ze beïnvloeden beleidsmakers, investeerders en onderzoekers in de keuzes die ze maken. Spreekt een verhaal hen aan dan zullen ze proberen het te verwezenlijken. Zien ze het als een doemscenario dan zullen ze alles in het werk stellen het te voorkomen. In de workshop leren de deelnemers gebruik te maken van de methodes van AMO en Archis (het onderzoeksbureau van Rem Koolhaas OMA) om culturele fenomenen zoals de beloftes rond smart cities te onderzoeken, met het doel er lessen uit te trekken voor toekomstige ontwerpen. Wat is er van al die beloftes werkelijkheid geworden, wat niet en hoe kunnen we dat verklaren?

Speciaal voor HvA-ers is de deadline voor aanmelden voor de Winterschool uitgesteld tot 15 december aanstaande. Klik hier voor meer informatie en om je in te schrijven.