Student Jan ontwerpt app die je helpt bij gendervraagstukken

Jan Hoogkamer (22) wilde met zijn afstudeerproject aan de opleiding CMD bijdragen aan een maatschappelijk probleem. “Uiteindelijk kwam ik erop uit dat mijn afstudeerwerk moest gaan over gender, omdat dit mij persoonlijk raakt. Zelf heb ik ook hiermee gestruggled, en een periode getwijfeld of ik non-binair was.”

Eenzame reis

Genderdysforie ontstaat soms al op jonge leeftijd, en kan wel jaren duren; dit is het gevoel dat je je niet goed of prettig voelt in het geslacht waarmee je geboren bent. Het is een lastige zoektocht waarbij schaamte, ontkenning komen kijken, en angst voor wat de buitenwereld vindt.

Jan: “Wat het lastig maakt, is dat in online informatie bijvoorbeeld staat: betrek stakeholders bij dit proces, zoals je ouders, of een docent. Maar in het echt doe je dat niet zo snel; je mist gelijkgestemden om je heen als kind of puber. Voor mij was het meer een eigen journey.”

Gebrek aan informatie

Dat je weinig toegankelijke informatie kunt vinden over genderdiversiteit, is iets waar veel jongeren tegenaan lopen. Jan deed een vooronderzoek onder leeftijdsgenoten, en daaruit kwam dit punt duidelijk naar voren: er is weinig goede informatie te vinden over genderdysforie en genderdiversiteit, en met name weinig in het Nederlands. Ook is de bestaande info meestal te zwart-wit; zo kan non-binair veel dingen betekenen (mensen van wie de genderidentiteit niet overeenkomt met het binaire geslachtsmodel)

Verhalen van anderen helpen

Uit de interviews die Jan hield met leeftijdsgenoten, bleek ook dat voor jongeren een doorbraak ontstond zodra ze gelijkgestemden ontmoetten, die vanuit empathie en acceptatie reageerden. “Wat ik vaak terughoorde, is dat mensen zichzelf pas vonden nadat ze bijvoorbeeld naar Amsterdam verhuisden, en hier met gelijkgestemden in aanraking kwamen, met groepen die open hun ervaringen delen. Dat helpt enorm om jezelf te vinden. De verhalen van anderen hebben mij ook heel erg geholpen om mezelf te accepteren. Ik heb dat geluk gehad.”

Maar niet iedereen kan rekenen op een veilige omgeving, of op gelijkgestemden, bijvoorbeeld als je in een klein dorp opgroeit. Jan: “Zo kwam ik op de vraag: kun je de verhalen van anderen overbrengen naar jongeren die niet in deze kringen zitten? En hoe breng ik die verhalen dan over naar de doelgroep op een leuke, interactieve manier?”

De app Gide

Afstudeerbegeleider Mirjam Vosmeer kwam met de suggestie om TikTok als voorbeeld te nemen. Vanuit die gedachte ontwikkelde Jan een app met korte video’s van jongeren die hun zoektocht naar gender hebben doorlopen, en zichzelf hebben geaccepteerd.

Het resultaat is de app GIDE – een samenvoeging van gender en ID. Je vindt hier ruim 80 video’s waarin mensen ingaan op verschillende onderwerpen en vragen, en hun anekdotes en ervaringen delen. Een onderwerp is bijvoorbeeld: ‘Hoe ga je om met reacties van buitenaf’. Je kunt swipen om van onderwerp of persoon te wisselen.

Alles zelf gemaakt

Van de video’s opnemen tot de bewerking, en de interface voor de app: Jan maakte alles zelf. “Ik wist precies hoe ik het wilde hebben.” De app GIDE heeft Jan nog getest onder twee groepen: onder jongeren die twijfelen over hun gender, en onder cisgender mensen, omdat de verhalen ook hen kunnen helpen om anderen beter te begrijpen.

De personen die de hoofdrollen spelen in de video’s juichen uiteraard ook het idee toe. “Zij vonden het een supergoed project; echt iets wat nodig is en gelijkgestemden kan helpen.”