Dat vrouwen in ICT elkaar vinden, is lang niet vanzelfsprekend

Het aantal vrouwen in de ICT stijgt de laatste jaren aanzienlijk in Nederland. Toch vormen zij in totaal nog maar zo’n momenteel 18,5 procent van het ICT-personeel; terwijl in India bijvoorbeeld meer dan een derde van de ICT’ers vrouw is.

Bij studies Informatica en HBO-ICT zijn mannen dan ook (ver) in de meerderheid, en dat is reden voor steeds meer vrouwelijke studenten om zich te organiseren in een eigen netwerk. Omdat de ICT-sector vooralsnog een masculiene omgeving is, hebben zij veel last van vooroordelen en stereotypen. Met vrouwennetwerken willen deze studenten elkaar steunen, rolmodellen bieden en uiteindelijk zorgen voor een diversere ICT-sector; zodat dit ook weerspiegeld wordt in de producten die ontwikkeld worden.

Lisa van der Plas, alumna HBO-ICT, richtte vanuit haar eigen ervaringen vrouwennetwerk FemIT op, dat inmiddels een succes is, en dat zij leidt samen met Technische Informatica-student Liza Darwesh, en met ICT-alumna Linh Nguyen. Omdat meer bewustzijn nodig blijft om meer vrouwen te enthousiasmeren en behouden voor de ICT, deelt Lisa haar eigen verhaal.

Mannenbolwerk

“Mijn hele schooltijd was ik al verknocht aan de computer; waar mijn vader, moeder en broer dingen met hun handen maakten, kon ik van alles ontwerpen met de computer. Dus het was voor mij niet meer dan logisch om ICT te gaan studeren. Maar toen ik op 18^e binnenstapte bij de open dag van HBO-ICT, zag ik tot mijn schrik één groot mannenbolwerk. Ik had tot dan toe nooit doorgehad dat dit een ding was. Dus op dat moment schrok ik zo, dat ik rechtsomkeert maakte en naar huis vertrok. ‘Hier ga ik niet aan beginnen’, dacht ik; ik schreef me in voor een andere opleiding.

Maar na een jaar dacht ik: ik lijk wel gek; mijn hart ligt bij de ICT. Dus raapte ik mijn moed bij elkaar en schreef me in voor HBO-ICT. Vervolgens kwam ik als enige vrouw terecht in een klas met ongeveer dertig mannen; mijn hele studietijd heb ik ook geen enkele andere vrouwelijke HBO-ICT-student leren kennen.”

Je extra moeten bewijzen

“Ik heb heus ook een leuke studietijd gehad, maar tegelijk heb ik me lang onprettig gevoeld. Ik had het idee dat ik afweek, en me daarom extra moest bewijzen. Je krijgt veel opmerkingen, die tellen bij elkaar op. Zo was er eens een ouderwetse docent, die zich tot me richtte: ‘Jij hebt zeker geen code geschreven en alleen aan de documentatie gewerkt?' Of je hoort als je voor een stage solliciteert: ‘Ga jij ons laten zien dat vrouwen wel kunnen programmeren?’

Rond mijn afstuderen zat ik eigenlijk met mezelf in de knoop. Ik had het idee dat ik niet geschikt was voor de ICT. Ik vroeg me af: waarom doe ik dit, waarom wil ik dit zo graag? Ik sprak met mijn loopbaanbegeleider hierover, en samen kwamen we tot de conclusie dat dit alles sterk kwam doordat ik de enige vrouwelijke student was geweest, en mij daarin alleen had gevoeld. Hij spoorde mij aan om dit onderwerp nader uit te zoeken voor mijn afstuderen.”

Probleem van de samenleving

“Zo kwam ik in contact met VHTO, en nadat ik mij meer in de situatie verdiepte voor mijn scriptie, besefte ik dat Nederland en West-Europa een groter cultureel-maatschappelijk probleem hebben, waardoor wij hier zo’n tekort hebben aan vrouwen in de ICT en techniek. Meisjes worden in het onderwijs en in de opvoeding al anders benaderd dan jongens. Op de middelbare school vragen mensen bijvoorbeeld vaker aan meisjes: weet je zeker dat een bètapakket kiest, is het niet te zwaar? Pas toen ik die context begreep, barstte de bubbel. Ik realiseerde me: ik heb het gewoon goed gedaan, alleen iedereen keek zo naar mij omdat ik anders was.”

FemIT opgericht

“Voor mijn afstudeerzitting had mijn begeleider veel vrouwelijke docenten aan de opleiding bij elkaar gevraagd. Zij vroegen of ik als docent bij de opleiding wilde komen werken. We bespraken dat je als minderheid juist alle ondersteuning kunt gebruiken.

De no-brainer was dat ik vervolgens FemIT heb opgericht, een vrouwennetwerk dat studentes binnen de opleiding HBO-ICT met elkaar in contact brengt, zodat zij elkaar steunen. Ook proberen we meiden en vrouwen te enthousiasmeren voor een opleiding in de ICT, bijvoorbeeld door samen met VHTO programmeerevents te organiseren op de hogeschool voor meisjes op basisscholen en middelbare scholen.

We proberen intussen alle vrouwen binnen de studie te bereiken en te ondersteunen, en dat lukt nu aardig: we hadden deze week een netwerkevent, waar ongeveer 35 procent van de vrouwelijke eerstejaarsstudenten bij was. Al tijdens de introductieweken moet duidelijk worden dat je welkom bent bij deze opleiding en bij ons netwerk.”

Diversiteit in de ICT

“Uiteindelijk is diversiteit in de ICT heel belangrijk, want iedereen brengt zijn eigen kracht in. Vrouwen zijn -als ik even algemeen stel- bijvoorbeeld geneigd om meer na te denken over de impact van technologie, en nemen de maatschappelijke context meer in beschouwing.” Grappend: “Neem Facebook, en hoe dat begonnen is: als er een vrouw bij had gezeten, zou dat nooit gebeurd zijn.”